De Britse premier David Cameron, de 77e premier van het Verenigd Koninkrijk en in dat ambt sinds net drie jaar, is iemand die zich doorgaans in mijn bijzondere sympathie kan verheugen. Met name zijn euro-sceptische houding, die ook zijn onlangs overleden ambtsvoorganger Margaret Thatcher zo kenmerkte, valt bij mij prima in de smaak. Het is wel de verdienste van eindbazen zoals Nigel Farage dat de Conservative Party scherp in de gaten houdt wat het sentiment van het Britse kiezersvolk richting de Brusselse satrapen en hun mandarijnen is.
Het siert hem ook dat hij, hoewel zelf een verklaard voorstander van een verblijf van het VK binnen de EU, de gok wil nemen om de beslissing daarover in een referendum voor te leggen aan het volk. Dat is een bewijs van liefde voor de democratie dat Nederlandse kabinetten helaas maar al te vaak ontberen.
Maar ook in Downing Street 10 geldt het aloude adagium “Geen geld, geen Zwitsers” en daarom staat op de agenda voor de door hem voorgezeten G8-conferentie van begin juni in Noord-Ierland prominent het thema “belastingontwijking” op de agenda.
Nu nam ik het op deze pagina’s reeds eerder op voor de industrietak die zich ten doel stelt om bedrijven te ondersteunen bij het zogeheten optimaliseren van hun belastingdruk, maar omdat ik toen nog zelf in die branche werkzaam was kreeg ik uiteraard het verwijt gewoon mijn eigen – beweerdelijk immorele – broodwinning te zitten verdedigen.
Nu mede door vriendelijke tussenkomt van een paar overijverige pennenlikkers van de KNVB in Zeist aan die ongelukkige omstandigheid een einde is gekomen, wordt het tijd om nog maar eens aan te geven wat hier nu eigenlijk in feite aan de hand is.
Nuchter beschouwd is het gedrag van ondernemingen volkomen rationeel en legitiem: men zoekt naar legale mogelijkheden om zo weinig mogelijk belasting te betalen. Dat is goed voor de aandeelhouders en waarschijnlijk meestal ook goed voor het management en voor het personeel. Niks mis mee dus. Wie van u onder de lezers een hypotheek heeft zal naar alle waarschijnlijkheid de rente aftrekken van zijn belastbaar inkomen zonder daarover enige morele wroeging te hebben.
Daar tegenover staat het belang van de staat om zoveel mogelijk belastingen binnen te slepen. En ja, dan is het lastig dat ondernemingen die internationaal opereren kunnen beschikken over een fijnmazig netwerk dat het mogelijk maakt om bijvoorbeeld winsten of royalty-inkomsten te verschuiven en zo de belastingdruk te reguleren.
En dus stuurde prime minister Cameron maar eens een brandbrief aan de kroonkoloniën en overzeese gebiedsdelen zoals de Kaaimaneilanden, Bermuda en de Maagdeneilanden om ze te manen hun huishouding “op orde te brengen”. Het siert hem overigens wel dat hij de brief eveneens stuurde naar de eigen Kanaaleilanden, waar immers “onze” prinses Christina ook nog wat kroonjuwelen laat beheren.
Het recht om lagere belasting te heffen wilde hij hen niet ontzeggen (toch een mooie geste van een premier wiens land die gebieden eeuwenlang heeft leeggezogen), maar hij benadrukt wel dat de regels “eerlijk moeten worden vastgelegd en gehandhaafd”.
Het is een schot voor de boeg dat weinig goeds laat vermoeden. Net zoals Nederland door het fiscaal regime af te spreken met Curaçao tien jaar geleden aldaar de Antillenroute de nek omdraaide.
Het scenario laat zich uitdenken: in hun onstilbare zucht naar geld gaan de nationale overheden na de burger nu ook de (grote) ondernemingen het geld uit de zak kloppen. Het gevolg zal zijn dat deze bedrijven zo mogelijk wegtrekken naar oorden die investeringen en het scheppen van werkgelegenheid nog wél belonen.
De enige remedie die zou kunnen werken is dat ook premier Cameron de overheidsfinanciën saneert niet door de inkomsten te verhogen, maar door de uitgaven te verlagen.
Men spant het paard dus weer eens achter de wagen. Of om met de reeds eerder genoemde Nigel Farage te spreken: “They would rather see the poor get poorer than to see the rich get richer.”
