De dood van de Macedoniër Bekim Hassani in een winkelcentrum van Maastricht op 20 december 2016 was eventjes ‘hot news’. Niet zo hot als die van Mitch Henriquez op 27 juni 2015 in Den Haag. Hij had vrienden om zich heen, zijn naam werd ter plekke bekend. De onfortuinlijke Macedoniër werd in de eerste berichten uitsluitend ‘de Macedoniër’ genoemd. Blijkbaar kende niemand de man en werd hij niet omringd door vrienden.
Ik keek naar de beelden op tv en hoorde de commentaren en las de krantenberichten. Het leek allemaal duidelijk te zijn. De laatste maanden van zijn leven zou de arme man ernstige psychische problemen hebben gehad. Zo begon hij te praten tegen keukenkastjes en was hij er van overtuigd een afluistermateriaal in zijn hersenen te hebben. De weduwe denkt dat hulpverleners zijn problemen hebben onderschat of bewust hebben genegeerd. Op 19 december kreeg de Macedoniër te horen dat hij binnen 28 dagen Nederland moest verlaten. Dat was waarschijnlijk de druppel die de emmer deed overlopen. De volgende dag ging hij in verwarde toestand naar een winkelcentrum in Maastricht. De politie werd gebeld vanwege zijn agressieve gedrag. Een politieagent en een marechaussee snelden toe, spraken hem aan en prompt werden zij door de agressieve man tegen de grond geslagen. Een niet in dienst zijnde politieman, die aan het winkelen was, schoot ook te hulp en samen met andere omstanders wisten zij de man naar de grond te werken en onder controle te krijgen. De Macedoniër raakte onwel en werd gereanimeerd. Helaas overleed hij ter plekke.
Getuigen meldden dat de agenten een nekklem hadden gebruikt om de man in bedwang te houden.
en van de omstanders vond het nodig om de reanimatie te filmen met zijn smartphone. Een politieman vroeg de man om privacy-redenen daarmee op te houden en de beelden te wissen. Dat was naderhand voor een advocaat aanleiding om het optreden van de politie in twijfel te trekken. Hij vond het schandalig omdat je door die vraag een discussie gaat krijgen over wat er precies is gebeurd. En hij liet weten dat er bewijs was en de politie kennelijk heeft gevraagd om dat bewijs te vernietigen. Ik vraag me af wat het filmen van een reanimatie te doen heeft met bewijs over wat er allemaal aan vooraf is gegaan. Ambulancepersoneel en politie vochten voor het leven van deze man toen iemand zich blijkbaar geroepen voelde om die scène te filmen.
Als oud-politieman vertrouw je erop dat het onderzoek naar de doodsoorzaak en ook de toedracht tot het incident objectief verloopt en dat iedereen die betrokken is geweest bij het incident verantwoording aflegt over zijn of haar rol. Je hoopt ook van harte dat iedereen die bij de overmeestering van de agressieve man betrokken was geen nadelige gevolgen heeft opgelopen en dat zij het sterven van deze man op den duur psychisch goed kunnen verwerken. Geloof me maar, het kijken naar iemand die sterft heeft grote impact. Behalve misschien voor degene die de reanimatie filmde. Je vraagt je af wat zo iemand bezielt. Zou dit pure sensatiezucht zijn?
Intussen heeft de weduwe van het slachtoffer aangifte van moord dan wel doodslag tegen de politie gedaan. Weer een tijdje later las ik dat de Openbaar Ministerie het optreden van politie en Marechaussee juist achtte. De berichten volgden elkaar snel op. Een paar dagen geleden meldde zich opeens een burger bij de politie, die zei dat hij te hulp was geschoten omdat hij dat zijn normale burgerplicht vond. Hij zou de man bij de nek hebben gepakt en meegeholpen hebben om hem onder controle te krijgen. Er wordt nu onderzocht in hoeverre deze man heeft bijgedragen aan de dood van de Macedoniër. Over de mogelijke valse beschuldiging richting politie lees en hoor je niets meer.
Laat ik duidelijk zijn. Niemand van de betrokkenen is die ochtend opgestaan met het voornemen om een wildvreemde op deze dag te doden en niemand zal op het moment van ingrijpen de intentie hebben gehad om de agressieve man om het leven te brengen. Als het om moord of doodslag gaat, dan moet er sprake zijn van voorbedachte rade, dus van een koele en weldoordachte voorbereiding tot de moord, bij doodslag moet de intentie om iemand te doden in een opwelling zijn gebeurd. Advocaten zullen hun cliënten bijstaan en laten we hopen dat de toon over het optreden van politie en omstanders de juiste frequentie krijgt. Dat dit ook geldt ten aanzien van de hulpverlening jegens de onfortuinlijke man en zeker ook over de redenen waarom de man zich zo gedroeg.
Moge Bekim Hassani rusten in vrede en dat er in alle wijsheid en rechtvaardigheid wordt geoordeeld over dit dramatische incident. De nabestaanden wens ik oprecht veel sterkte toe.