Voor publieke opinie is beeld alles. We weten al maanden, zo niet jaren, dat het helemaal mis is in Syrië. Toch hadden we pas echt door welke misdaden door het regime van Assad worden gepleegd, toen vorige week de ruwe beelden van slachtoffers van gifgasaanvallen tot ons kwamen.
Pas toen de schokkende beelden van de Vietnam-oorlog de Verenigde Staten bereikten, gingen de Amerikanen zich afvragen waar ze in hemelsnaam aan waren begonnen: “What’s going on?”
Beeld is alles, en dat weet Assad ook. Bij Khadaffi kon je de gekte aflezen aan zijn megalomane militaire glitterkostuums, en vanaf een kilometer afstand zagen we dat Saddam Hussein niet voor de waarden stond waar wij voor staan. Assad laat ons niets van dat alles zien, hij is naar Westerse maatsteven volledig clean: strak in het pak, met een vrouw naast zich in Armani-kleding en modieuze zonnebril. We kunnen ons moeilijk voorstellen dat de man die dit showbusiness-leven leidt opdracht geeft tot gifgasaanvallen op zijn eigen volk.
Het beeld van huilende en schreeuwende vrouwen in hoofddoek is een reden om naar SBS6 te zappen in de gemiddelde Nederlandse huiskamer. Ingestorte woningen in woestijnachtige omgevingen zeggen ons weinig. Het beeld van de opstandelingen dat Rutte en Opstelten schetsen laat ook geen ruimte voor mededogen: het zijn potentiële terroristen, en mochten ze toevallig in het bezit zijn van een Nederlands paspoort, dan moeten we ze dat snel afnemen.
We kunnen vraagtekens zetten bij het standpunt van onze kabinetsleden, maar we kunnen ook proberen een passend beeld te vinden dat we tegenover het demonische filmsterrenkoppel in Syrië kunnen zetten. Een ongewoon beeld.
Tijdens het NOS-journaal van zondag 25 augustus zag ik een man die voldoet aan ons ideaalbeeld van de man: Yassir Shamou, leider van de Syrische opstandelingen.
Foto: Christophe Dubois
De eerste keer dat Yassir Shamou naar mijn weten op de Nederlandse televisie verscheen, was in een reportage van Lex Runderkamp voor de NOS, in oktober 2012. Zondag 25 augustus was hij weer te zien in een reportage over hetzelfde onderwerp: het strategisch belang van de macht over vliegvelden in Syrië. Het zijn dezelfde beelden, uit het archief. Nog geen twee weken nadat de NOS voor het eerst beelden van Yassir Shamou uitzond, sneuvelde hij door munitie van het leger van Assad.
Ik weet niet veel van Yassir Shamou. Ik moet het doen met de beelden van Lex Runderkamp en een reportage van een Franse nieuws-site. Het belangrijkste feit dat ik over Yassir Shamou ken, is dat hij in betere tijden ontwerper was van damesmode. De foto’s van de Franse reportage bevestigen mijn beeld van de man: een stylist.
Yassir Shamou leek in niets op de opgefokte rebellenleiders uit moslimlanden die we normaal te zien krijgen in de media. Uit zijn mond geen ‘allah zal de varkens die dit op hun geweten hebben en op hun lijken pissen’ of andere uitspraken van dien aard. Shamou was een uitermate aantrekkelijke man, hij sprak beleefd en hij wist hoe hij verantwoord zijn legerkleding moest dragen.
Yassir Shamou wilde niets liever dan hulp uit het westen. Westerse bommen die de vliegvelden in Syrië onbruikbaar maken voor het leger van Assad. Vanuit het luchtruim worden de misdaden tegen het Syrische volk gepleegd. De rebellen doen zelf dappere pogingen zich te verdedigen, maar hun luchtafweergeschut is te onnauwkeurig en de slagkracht te gering.
Ik heb een voorkeur voor mannen die niet bang zijn hun looks in de strijd te gooien. Mannen die durven een prima-donna te zijn, de voorliefde voor de dandy’s boven de doe-maar-gewoon-dan-doe-je-al-gek-genoeg-types zit bij mij in de familie. Ik bewonder David Beckham en David Bowie en ben gefascineerd door het feit dat Ché Guevara een symbool van revolutionairen wereldwijd werd, door één foto die wél vanuit een goede hoek werd genomen.
Heeft het Syrische volk ook niet zo’n charismatisch icoon nodig? Zodat wij in het westen onze mening over het Syrië-probleem op een T-shirt kunnen laten drukken, in de vorm van een iconische foto van Yassir Shamou?
Ik wil alles van Yassir Shamou weten. Wat voor een kleding ontwierp hij? Is die kleding nog ergens te koop? Heeft hij nog familie? Had hij een gezin? Viel hij op vrouwen of mannen? Naar welke muziek luisterde hij? Heeft hij, zoals de beelden doen vermoeden, zijn eigen legerpak getailleerd? Wat was de doorslaggevende reden voor zijn besluit de opstand te leiden? Heeft hij bloed aan zijn handen? Zo ja, welk bloed?
Wie was Yassir Shamou?
Kun je iemand tot een icoon maken?
Lex Runderkamp, mag ik de ruwe beelden zien die je hebt geschoten van Yassir Shamou? Weet je hoe we meer over deze man te weten komen?
Grafisch ontwerpers die dit lezen: kunnen jullie deze man met jullie photoshop-skills maken tot het icoon dat ik in hem zie? Er is genoeg prachtig fotomateriaal. Als het met Kony (weet u nog?) en de veel te dikke Ché Guevara kan, dan kan het zeker met deze George Clooney van het midden-oosten.
Het zal geen problemen oplossen, maar het kan ons in ieder geval een ander beeld geven van de Syrische opstand, een beeld waarbij we niet verveeld wegzappen.
Wie heeft de kennis en de middelen om in zijn leven te duiken? Ik ben je man.
David Beckham, David Bowie, Ché Guevara, Yassir Shamou.
