Terwijl burgemeester Pieter Broertjes het transparant maken van verborgen documenten huldigt, staat zijn gemeente Hilversum al jaren transparantie in de weg. Pijnlijke dossiers over asielzoekers blijven hierdoor verborgen. Vandaag wordt – terecht – Bas Haan als journalist van het jaar gehuldigd voor zijn onderzoek naar de Teevendeal. U weet wel het bonnetje met de miljoenenvoordelen voor de crimineel Cees H. Haan onthulde het bedrag via Nieuwsuur en uiteindelijk had dat verstrekkende gevolgen. Broertjes, de burgemeester van Hilversum en voormalig hoofdredacteur van de Volkskrant, reikt de prijs uit.
Eigenlijk krijgt Haan zijn prijs voor de transparantie die de overheid niet wilde geven. Maar terwijl Broertjes vandaag ongetwijfeld mooie woorden gaat uitspreken, is de gemeente Hilversum niet bepaald een toonbeeld van transparantie. Als ze gegevens al moeten openbaar maken dan vragen ze daarvoor de hoofdprijs.
Zo vroeg een aantal mensen met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur om documenten rond de opvang van vluchtelingen. Vreemd genoeg waren dit soort stukken rond belangrijke maatschappelijke discussies niet gewoon via de website toegankelijk.
Dus moet de burger vragen om openheid. Uiteindelijk kwamen 3.387 pagina’s voor openbaarmaking in aanmerking, maar werden niet verstrekt. Want al maakt iedereen tegenwoordig zijn stukken digitaal aan, Hilversum levert ze alleen op papier.
Voor het kopiëren wil de gemeente vervolgens 2.060,95 euro hebben, want de prijzen variëren tussen de 0,60 en 1,15 per pagina. Ook weer een raar punt, want de norm bij kopieerkosten zijn de daadwerkelijk kosten van de materialen. Kennelijk koopt Broertjes nogal inefficiënt in, want de lokale copyshop vraagt voor zo’n klus tussen de 0,054 en 0,108 per pagina.
De truc is slim: je weigert beschikbare digitale documenten actief beschikbaar te maken, je weigert digitaal te leveren, je vraagt een bovenmatige prijs voor de kopietjes en de burger haakt wel af.
Maar in dit geval zamelden burgers het geld in en moeten de stukken er wel komen. Net als Bas Haan moet je soms blijven volhouden waar andere ophouden. Misschien kan Broertjes vandaag een paar van de lovende woorden inruilen voor de aankondiging dat hij als oud-journalist nu transparantie gaat helpen.
