Wie, al dan niet onverminderd, ruim tien jaar na de invoering van de fysieke vorm ervan nog steeds enthousiast is over de euro, kon vanochtend bij het openslaan van de krant opgelucht ademhalen. De EU en de Cypriotische regering zijn het eens geworden over het reddingspakket. De tweede bank van het land wordt geheel ontmanteld, alle spaarders die meer dan een ton hadden uitgezet bij banken op Cyprus zijn 20% van hun inleg kwijt. Naar goed gebruik wordt het lokale parlement over het plan niet meer geconsulteerd, laat staan dat het de boel nog kan tegenhouden. Berlijn wil het zo en dus geschiedt het.
Jeroen Dijsselbloem is in twee maanden tijd gedegradeerd van trotse minister van financiën tot een spuitgast van de Duitse brandweer onder commando van Bundesfinanzminister Wolfgang Schäuble. Die ziet zich geconfronteerd met de kwalijke uitwerkingen van twee waarheden als koeien: 1) dat je een muntunie pas moet opstarten nadat je eerst een politieke unie hebt gesmeed waarin over sociaaleconomische politiek een gezamenlijk beleid wordt gevoerd en 2) dat een keten zo sterk is als zijn zwakste schakel.
Nadat Griekenland en de Spaanse bankensector op de been waren gehouden, was het nu de beurt van Cyprus om (bijna) om te vallen. Aan de rafelranden van de EU gebeuren kennelijk rare dingen. Evenals IJsland (geen EU-lidstaat) had ook Cyprus een financiële sector gecreëerd die in geen gezonde verhouding meer stond tot de reële economie van het land. IJsland werd wel een drijvend hedge fund genoemd, het zoeken is nu naar een passende benaming voor Cyprus. Dat het land miljarden aantrok van met name Russische spaarders, verklaart de grote interesse van Moskou voor de ontwikkelingen op het eiland.
De AEX liet in ieder geval een flinke stijging zien toen het nieuws van de redding bekend werd. De daaruit resulterende koerswinsten zullen voor de bestuurders van beursgenoteerde ondernemingen vast en zeker aanleiding vormen om nog eens kritisch te kijken naar hun beloningspakketten en deze naar boven bijgesteld te willen zien.
De voorzitter van de eurogroep Jeroen Dijsselbloem had ook de kleine spaarders willen laten meebetalen aan de redding. De EU-brede depositogarantie voor saldi tot een ton euro’s had wat hem betreft aan de wilgen gehangen mogen worden. Daarmee toonde de minister van financiën te beschikken over de mentaliteit van een verzekeraar die wel graag de premie incasseert, maar bij schade niet wenst uit te keren. Zou hij überhaupt weten wat een garantie inhoudt?
Helemaal wonderlijk is, dat hij woensdag jongstleden bezorgdheid uitte over de groeiende kloof tussen de discussie in Brussel en het maatschappelijk debat in de EU-lidstaten. Wie als voorzitter verantwoordelijkheid draagt voor een reddingspakket waarover het volk vervolgens niet wordt gevraagd of het ermee kan instemmen, moet niet raar opkijken als in de eurozone bij de burgers meer en meer het idee gaat leven dat de besluitvorming plaatsvindt op de manier zoals omschreven door de Franse ambassadeur bij de onderhandelingen die leidden tot de Vrede van Utrecht in 1713: “Chez vous, sur vous et sans vous.”
