De excuus-cultuur schiet opnieuw door

30-06-2015 14:55

Het ene na het andere excuus van verschillende bestuurders kregen we afgelopen week in de nieuwsmedia voorgeschoteld. Waar heeft dit toch mee te maken? Is het de kwaliteit van die bestuurders of is het simpel gezegd dommigheid ten top? Denken de topbestuurders met hun adviseurs niet goed na of staan ze niet voor hun uitspraken? Wat mij opvalt is dat men na de verontschuldiging weer over gaat tot de orde van de dag alsof er niets aan de hand is. Niemand trekt zijn consequenties.

Neem nou de topman van het Openbaar ministerie Bolhaar, voorzitter van het College van procureurs generaal. Hij zit daar nu alweer vier jaar op die post. Geen makkelijke job, maar hij weet dondersgoed waar het OM zich mee bezig zou moeten houden. Hij maakte excuses voor de grove fouten die zijn dienst heeft gemaakt in de zaak Bart van U. Het OM is totaal tekort geschoten. In Nieuwsuur krijgt Bolhaar gelegenheid uit te leggen wat en hoe zaken zich afgespeeld. Hij wordt hard aangepakt door interviewer Twan Huys, maar de topambtenaar blijft overeind. Bolhaar heeft zich kennelijk goed voorbereid op dit gesprek. Mediatraining door rechercheurs? Op de vraag of hij geen consequenties trekt uit het falen van zijn dienst, geeft hij uitvoerig aan dat niet te zullen doen. En hij komt er mee weg. Hopelijk zal er in het het komende Kamerdebat wel op zijn ontslag aandrongen worden. Ook de politiek verantwoordelijke minister Ard van der Steur blijft natuurlijk op het pluche zitten. Zo gaat dat in ons land.

Uitspraken blijven zonder consequenties

Ook topman Hans de Boer van de werkgeversorganisatie VNO-NCW grijpt naar het wapen van spijtbetuiging over het woord labbekakken. De baas van de werkgevers geeft achteraf toe dat hij die woordkeuze betreurd. Misschien terecht of niet terecht, de gedachte erachter blijft wel staan. Het is een man die aandacht blijft vragen voor de problematiek van de werkloosheid en de werkgelegenheid. Waarom excuses, gewoon onder druk van sociale media die over hem heen walst? Ook van politici. Gebeurt dit niet, dan ook geen excuses, toch?

Ook Mark Rutte heeft zich op een partij bijeenkomst onlangs de woede van sociale media over zich gekregen met uitspraken over mensen die als ze werkloos worden snel een uitkering aanvragen. Ook hij geeft via sociale media aan een grote inschattingsfout te hebben gemaakt. Type mensen als Rutte, De Boer en Bolhaar worden omringd door duur betaalde mensen die statements voor ze maken. Ze coachen en begeleiden om het uit te dragen. Moeten zij ook niet verantwoordelijk worden gesteld en hun baan als adviseur ter discussie stellen?

Geheugen even opfrissen

Een greep uit de opvallendste excuses in 2014. ING die voor ophef zorgde door aan te geven dat het in de toekomst klantgegevens wil gebruiken voor commerciële doeleinden, Sorry, sorry. Voormalig minister van Buitenlandse Zaken Timmermans die verhaalde over een slachtoffer van de ramp met MH17 en suggereerde dat deze was aangetroffen met een zuurstofmasker. Had ik niet moeten zeggen. Zijn collega Plasterk van Binnenlandse Zaken kwam in politieke problemen door uitlatingen over het aftappen van telefonische data. Het kostte hem bijna de kop. De excuses van deze bewindspersoon kreeg vorig jaar de meeste aandacht in de media en staat op de eerste plaats op de Sorrylijst van dat jaar.

Benieuwd of de lijst voor dit jaar groter gaat uitpakken zonder gevolgen voor betrokkenen.