Werkelijk, ik kan er maar niet over ophouden. Begin vorig jaar stuurde ik een ingezonden brief naar weekblad Vrij Nederland waarin ik ze verweet jongeren niet serieus te nemen. Ik verweet ze de grijzende glorie van de protestgeneratie te nadrukkelijk op de schouders van de jeugd van tegenwoordig te leggen en niet te willen zien dat tijden veranderen. Maar het is niet alleen Vrij Nederland dat zich hieraan schuldig maakt. Misschien hoort het bij elke tijd, maar wij jongeren kunnen het in elk geval nooit goed doen. ‘De jongeren van tegenwoordig staan niet op van achter hun beeldschermen, houden meer van schelden dan van iets doen’, hoor je dan bijvoorbeeld.
Bas Heijne voerde laatst met een aantal prominenten een gesprek in Groningen over de identiteit van Nederland. Zodra het gesprek over jongeren ging (ik was de enige jongere in de zaal, dus beledigen kon) vertelde Bas ‘leuke’ anekdotes: ‘Ik zag laatst een groep jongeren, vlak voor de verkiezingen. Geen van hen had een spandoek bij zich. Dat waren dus allemaal D66’ers’. Of een andere die je nog veel vaker hoort: ‘De jongeren gebruiken als slap excuus: “Ik wil wel (demonstreren tegen het kwaad), maar de anderen niet”‘.
Onverschilligheid
De generatie die zelf vaak niet eens het echte protesteren heeft meegemaakt, verwijt ons nu dat we niet met z’n allen afreizen naar het Museumplein om daar een hoop stampij te maken met de gedachte dat we daarmee vast een heleboel kwaad kunnen afwenden. Sterker nog: ze verwijten ons onverschilligheid, te weinig betrokkenheid en een gebrek aan motivatie. Het zijn overigens, en dat vind ik jammer omdat ik mezelf daar ook toe schaar, met name linkse mensen die dit doen. Dezelfde mensen die het niet zo op defensie hebben omdat, jawel, ‘verbaal de dingen nou eenmaal beter gaan’.
Pragmatisch en minder idealistisch
Ik denk dat de jongeren van tegenwoordig wel pragmatischer zijn geworden en een stuk minder idealistisch. Maar dit heeft ook alles te maken met de tijd waarin we leven. Er is nu niet meer een Piet de Jong die met zijn team Nederland bestuurt, er is een tot in de puntjes geregeld systeem, vaak ook nog aangestuurd vanuit Europa. Daarnaast heeft iedereen zo erg door dat een eigen mening hebben hip is, dat er niet meer nagedacht wordt over het hebben van iets archaïsch als een collectief ideaal. Nu zeg ik niet dat het heden ten dage beter is dan vroeger, maar ik denk dat wanneer we probleemwijken als ‘kansen’ zien, we deze houding onder jongeren ook als een ‘kans’ mogen zien.
Vooralsnog kom je met pragmatisme een stuk verder dan met idealisme. De jeugd van tegenwoordig weet, dankzij het internet, dankzij de open grenzen, dankzij een erg verbeterde en ongecensureerde geglobaliseerde wereld veel beter wat er allemaal speelt en ook hoe gecompliceerd de problemen van vandaag zijn. Misschien weten ook zij de oplossing niet; maar dat is iets wat ten deel valt aan heel Nederland, niet alleen aan de jongeren.
Djoeke Ardon is 17 jaar, zit per ongeluk op een Vrije School en is schrijfster.