“Tuurlijk moet ze vrij, ook al vind ik haar een schreeuwlelijk en vreselijk mens. Maarrrrrr….De vluchtelingen gaan de dupe worden van onze vrijheid van meningsuiting en daarom moet iedereen z’n kop houden. Toch twitteren wat je wil is daarom egotripperij, uitdagen ten koste van vluchtelingen.” Dit is zo’n beetje de teneur van de discussie die ik gisteren voerde met verschillende mensen op Facebook en Twitter. Er is geen ‘maar’, al zou het uitdaging zijn of egotripperij. De vraag of het dat was is volkomen irrelevant. “Ja maar, wat vind jij dan van haar? Ben jij fan?” Irrelevant, vertroebelt de discussie.
Waarom voelen zo veel mensen zich genoodzaakt erbij te vertellen wat ze van Ebru Umar vinden, voordat ze zeggen dat ze ‘natuurlijk’ vrijgelaten moet worden? Waarom is iedereen er als de kippen bij om Geert Wilders te verwijten dat hij onlangs de mening van een hoogleraar over hem wilde verbieden, als hij twittert dat Umar onmiddellijk vrij moet? Waarom sluiten de rijen zich niet en staan we op zo’n moment niet voor de waarden van het vrije woord? Omdat het Umar is die iets zegt, of Wilders?
Waarom voelen zo veel mensen zich bijna verplicht om bij elke discussie over geloof, islam of vluchtelingen meteen te melden dat ze geen Wilders stemmen? “Ik hoor niet bij het foute kamp hoor!”
Het is angst. Angst gezien te worden als een slecht mens , er niet bij te horen. Angst om vrijuit te spreken, toe te geven dat iemand waar je het vaak niet mee eens bent, soms ook wel een punt heeft. Het is overzichtelijk: hier de goeden, daar de slechten, links of rechts afslaan alstublieft. Het is jij-bakken, wijzen naar de fouten van een ander, sliep uit! sliep uit!, eigen schuld, dikke bult. Het is de angst om prioriteiten te stellen, het onvermogen om achter iemand te staan, no matter what.
Vrij debat is essentieel voor een vrije samenleving. Dat is waarom ons land een democratie is en geen semi- dictatuur als Turkije. Dat is waarom je moet staan voor persvrijheid en vrijheid van spreken. Daarom moet je niet op je knieën vallen voor Erdogan omdat hij zich beledigd voelt en je mond houden. Zelfverloochening is het begin van het einde, daar red je ook zeker geen vluchtelingen mee.
Censuur kent geen ‘Ja maar’, censuur is censuur, met een hele dikke punt.