Geleerden en politici maken zich bijzonder druk om global warming. Wetenschappers omdat ze te veel weten; politici omdat ze graag de visionair uithangen. De enige die tegenwoordig nog iets tegen het broeikaseffect doet, is de aarde zelf. De afgelopen jaren is de gemiddelde mondiale temperatuur namelijk niet tot nauwelijks gestegen. Die extra warmte verdwijnt ergens, zonder de ons klimaat te treffen. Klimaatdeskundigen hebben er verschillende verklaringen hiervoor geopperd maar eigenlijk weten we niet waarom de opwarming pas op de plaats maakt. Maar lang zal dat wel niet duren. Iedereen rekent erop dat de temperatuur straks weer lekker verder gaat stijgen. Want we doen zo ons best.
Ondanks alle gepraat en alle scenario’s hebben we met z’n allen jaar op jaar steeds weer meer CO2 uitgestoten. Om precies te zijn gooien we er elk jaar opnieuw 2,5 procent bovenop. Crisis of geen crisis. De uitstoot in 2013 (36 miljard ton) lag alles bij elkaar 60 procent hoger dan 1990. En dat laatste moest ooit het ijkjaar worden. Terug naar 1990 was het devies. Als dat lukte, zou de temperatuurstijging niet boven de 2 graden komen. Daarboven, zo luidde de mantra, waren de gevolgen onomkeerbaar. Mooie tijden waren dat.
Als we gewoon doorgaan (en we gaan de komende decennia gewoon door) is de aarde naar verwachting in 2100 zo’n vier graden warmer dan nu. Aldus een groot aantal deskundigen in een serie bijdragen in Nature Climate Change. Een keerpunt is nergens in zicht. Onze mondiale afhankelijkheid van fossiele brandstoffen is de afgelopen jaren alleen maar groter geworden. En als de wereldeconomie opveert, en de ontwikkelingslanden daarin mee gaan doen, zal dat nog verder stijgen want ze hebben daar weinig anders.
Da’s allemaal mooi om te weten voor de deelnemers aan de klimaatconferentie die vandaag in New York begint. Er is gewoon geen redden meer aan. Praten over het terugdringen van de uitstoot naar vroegere hoeveelheden – dé favoriete bezigheid op alle voorafgaande bijeenkomsten van de IPCC – is nu toch wel volstrekt achterhaald. Niet dat er niks getekend zal worden daar in New York. Uiteraard zullen de vliegtuigen straks weer van alle kanten aan komen zoeven, gevuld met staatslieden die plechtig beloven dat ze hun best zullen doen om de uitstoot terug te dringen. Om te bewijzen dat écht niet zo kortzichtig zijn als altijd wordt beweerd. Nee, ze kijken verder. Ze zijn bezorgd. En dus willen ze straks allemaal op de foto, daar in New York. En dan snel terug naar huis. Voorbereidingen treffen voor het grote gevecht om de mondiale olie- en gasvoorraden dat deze eeuw ongetwijfeld zal uitbreken.
De opwarming van de aarde gaat gewoon door. Er hoeft in New York dan ook maar één ding op de agenda te staan: waar zullen de gevolgen straks zó ingrijpend zijn, dat we daar nu alvast plannen voor moeten maken? En eigenlijk luidt het antwoord op die vraag: nergens. Niet omdat er geen ingrijpende gevolgen zullen zijn, maar omdat we niet weten wat deze zullen zijn. Neem die opwarming. Het is volstrekt niet zeker dat deze op zal treden. De huidige ‘pas op de plaats’ zou wel eens héél lang kunnen duren – terwijl datzelfde klimaatsysteem hele andere fratsen uithaalt. Het zou kunnen, maar we kunnen maar één ding met zekerheid voorspellen: dat het klimaatsysteem onvoorspelbaar is. En zelfs al zouden we onze modellen op dat punt vertrouwen, dan is het anno 2014 veel te vroeg om daarop te anticiperen. Goed, we redden de ijsbeer. Want dat staat zo leuk. (Al zijn er heel wat soorten die ook best zo’n status zouden willen hebben)
Maar verder… gaan we opvangkampen bouwen voor de inwoners van Bangladesh? Waar komt de perfecte kopie te staan van het verdronken Amsterdam? Gaan we China helpen omdat haar kusten bedreigd worden? Of laten we dat aan de vervuilende Chinezen over? Helpen we de Amerikaanse boeren omdat hun soja steeds meer grondwater vergt? Afrikaanse dictators, omdat ze zo zielig zijn? Effe wachten dan maar? Honderd jaar is gewoon te ver weg. We weten niet welke landen er straks nog zullen bestaan, en over welke hulpbronnen en technologieën ze straks zullen beschikken. En we weten al helemaal niet wat we over honderd jaar erg vinden, en waar iedereen zijn schouders over ophaalt. Alle ellende went nu eenmaal, Daar hoeven we nu nog niet voor te collecteren (om de huidige machthebbers te spekken). Misschien moeten we na New York het hele klimaatdebat maar gewoon vergeten. Voor een decennia of vijf. Het blijft klagen over het weer. We weten gewoon te veel én te weinig van de toekomst.
