Je hoort weinig van de PvdA, dezer dagen. Het geval is – geloof ik – dat de partij nu zelf ook vind dat ze ideologisch in volstrekt niemandsland is terechtgekomen en dat men, om dat maximaal te verhullen, maar het beste kan inzetten op cijfertjes, ofwel, de wederopstanding van de economie. Zodat de kiezers bij de volgende rendez vous, hopelijk, al het nepotisme, waaronder het geschuif met miljarden door de PvdA-nomenklatoera bij de woningbouwcorporaties, vergeten zullen zijn en ook nog eens dermate tevreden met hun loonstrookje, of hun nieuwe baan, dat ze tóch maar weer (of, wie weet, voor het eerst) PvdA zullen stemmen.
En als het economisch herstel onverhoopt wat magertjes uitvalt, staat het ‘supertalent’ Lodewijk Asscher in de coulissen klaar om de machtsmachine-PvdA (ongetwijfeld met geestdriftige steun van de Publieke Omroep) wat rode verf op de wangen te smeren, zodat de SP niet ál te groot wordt. Het zal wel de Ironie Van De Geschiedenis zijn dat de partij die het twistzieke ideologiseren heeft uitgevonden nu de partij lijkt te zijn die elke vorm van ideologie liefst morgen wil afschaffen.
Des te leuker wanneer een prominente PvdA-er in deze muisstille periode ineens wél zijn mond open doet! En deze PvdA-er teksten loslaat, die verraden dat van een voortschrijdend inzicht binnen die partij amper sprake is. ‘Politici zijn heel erg van het naar mensen luisteren geworden,’ zegt hij misprijzend. ‘Dat is natuurlijk onzin, totale onzin.’ Nou ja, hier zou je – welwillend – nog een poging in kunnen lezen om na jaren van ideologische woestenij wél met een Nieuw Verhaal, of een Nieuwe Moraal, op de proppen te komen. Maar dan blijkt al snel dat deze prominente PvdA-er geen nieuwe spaarzaamheid, gezonde reflectie of enigerlei vorm van deemoed aangaande de rampzalige privatiseringen en de wanprestaties in de semipublieke sector vanaf het kabinet-Kok aan de dag wil leggen, maar, integendeel, paarser dan paars meteen wil doorschakelen naar de ‘economie van de supersterren’, die er zijns inziens aan zit te komen. Voor zover er nog vanzelfsprekendheden bestaan in dit land, wil deze PvdA-er ze graag zo snel mogelijk onder onze voeten vandaan trekken, want ‘mensen moeten veerkracht krijgen’ en ‘baanzekerheid kun je vergeten’. Kortom: ben jij geen superster? Dan vindt deze prominente PvdA-er dat jij er vanaf morgen één wórden moet!
Voor alle duidelijkheid: het gaat er niet om dat ik geen coherentie of logica in de toekomstvisie van deze prominente PvdA-er kan ontdekken. Maar dat er in de verste verte niets ‘socialistisch’ meer in zijn betoog te ontwaren valt en dat al zijn teksten zonder één keer met de ogen te knipperen door een VVD-er uitgesproken zouden kunnen zijn. Kennelijk vindt deze prominente PvdA-er dat er tóch nog wat ideologische veren aan de kippenborst van de PvdA zijn blijven plakken en dat die er, ongeacht de electorale gevolgen, één voor één uitgerukt moeten worden. Hij heeft het zelf, geloof ik, niet zo door, maar de ontboezemingen van deze PvdA-prominent zijn inhoudelijk de perfecte opmaat naar een PVDAVVD, ofwel: een totale versmelting van PvdA en VVD. Geen wonder dat partijvoorzitter Hans Spekman en partijleider Diederik Samsom even geen tijd hebben voor deze meneer, of, althans niet staan te trappelen om met hem gezien te worden: voor je het weet haken de laatste paar stemmers, voor wie het supersterrendom nooit zal zijn weggelegd, óók nog af. Dan kunnen ze de tent van de Nederlandse sociaal-democratie wel sluiten.
Ter wille van de daling in de kiezersgunst zou ik er persoonlijk erg vóór zijn als deze PvdA-prominent de komende tijd nog wat meer stennis maakt en daarmee het ware – neo-liberale – PvdA-gezicht nog wat verder in de steigers zou zetten. Ik verdenk hem ervan dat hij die ‘economie van de supersterren’ vooral zo scherp ziet (en zo graag verwelkomt) omdat hij zichzelf als een superster beschouwd. En supersterren leven bij de gratie van aandacht en applaus, liefst zoveel mogelijk. Dus er is hoop.
Bent u benieuwd wie deze potentiële onruststoker in de PvdA nu precies is? Sla het zomernummer van Elsevier open op pagina 96 en staar in het zelfgenoegzame smoelwerk van ex-staatssecrataris Rick van der Ploeg.