Column

De Stembreker ontneemt de kiezer verantwoordelijkheid voor zijn keuze

04-09-2012 10:04

Volgens de makers van de G500 is de Stembreker een initiatief dat geboren is uit het verlangen om je stem écht mee te laten tellen. De huidige manier van stemmen past volgens de G500 niet meer bij deze tijd, want niemand is volgens de initiatiefnemers meer voor één partij en het gaat in Nederland uiteindelijk ook om de coalitie. Dit lijkt een mooi initiatief, niet langer is men gebonden aan één partij maar kan men zijn of haar stem verdelen. Een beetje je shoppen langs de partijen. Klinkt goed toch?

Fout. De stemwijzer slaat de plank volledig mis. Om te beginnen vertrouwt de Stembreker teveel op de eerlijkheid van haar deelnemers, iedereen moet namelijk wel stemmen op de partij die hij of zij aangeeft om het te laten slagen. Geen waterdicht systeem, maar ook geen reden om het initiatief af te schieten.

Een grotere fout ligt verweven in het feit dat volgens de Stembreker de kiezer zijn stem kan verdelen over partijen. Zo kan je het beste van meer werelden selecteren, lijkt het. Men kan alleen niet aangeven welke delen van de verschillende partijen dan zo gewaardeerd worden. Misschien ben je als kiezer het voor de ene helft met de VVD eens en voor de andere met de PvdA, dan zou je ze beiden 50 procent geven. Maar wat als je net de verkeerde helften krijgt? Wat als je het eens bent met de onderwijsparagraaf van de PvdA en de veiligheidsaanpak van de VVD maar je krijgt het omgekeerde? Toen Marilyn Monroe aan Albert Einstein voorstelde om een kind op de wereld te zetten met haar uiterlijk en zijn hersenen, sprak hij niet voor niets de angst uit dat de arme baby ook wel eens met omgekeerde kenmerken op de wereld zou kunnen komen.

De Stembreker ontneemt de kiezer verantwoordelijkheid voor zijn keuze. Wanneer je stemt op vijf partijen, dan kies je niet meer. En de G500 moedigt dit aan met haar Stembreker. De stem van de kiezer wordt gebroken en zal hij steeds minder luid klinken. De kiezer wordt juist minder gehoord en de kloof tussen burger en politiek zal groter groeien. Een kiezer die niet durft te kiezen valt dan ook nauwelijks nog serieus te nemen. Verkiezingen zonder keuzes kennen we uit dictatoriale regimes. In Nederland zie ik de kiezer liever kiezen.