De commotie over het plan van de Tweede Kamerfractie van de VVD de grenzen van Europa voor vluchtelingen te sluiten, is achter de rug. Premier Rutte heeft verklaard dat zijn kabinet dit plan niet zal overnemen. Dat kon ook niet anders. Tijd voor een poging het waarom van dit tot veel ophef leidende voorstel van de VVD op een rijtje te zetten. Er zijn heel wat vragen te stellen. De eerste is: wat is de rol van de VVD-top hier geweest? Het Kamerlid Malik Azmani schreef zijn migratienota en publiceerde die. Maar ik kan mij niet voorstellen dat hij tevoren geen overleg met de fractietop heeft gevoerd. Want het gaat hier om een politiek brisant onderwerp. Merkwaardig ook dat Azmani zijn nota op een zondagavond lanceerde. Waarom niet via een persconferentie met ook fractievoorzitter Zijlstra en Europarlementariër Hans van Baalen achter de tafel?
Het kabinet heeft een besluit genomen. Kenners van het internationaal recht zeggen dat het VN-Vluchtelingenverdrag de VVD-plannen in de weg staat. Nederland zou dus dat Verdrag moeten opzeggen. Het kabinet zal dat niet doen en ook de Tweede Kamer blokkeert dat. Het VVD plan stuit ook op het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook dat Verdrag zou dus moeten worden opgezegd. Dat zit er eveneens niet in.
Een ander punt. Hebben Kamerlid Azmani en de liberale politici om hem heen wel beseft dat de nieuwe VVD-staatssecretaris Dijkhoff door de Tweede Kamer stevig bevraagd zou worden? Dinsdag sloeg hij zich daar goed doorheen. Morgen weer een debat. Daar zal de meerderheid van de Tweede Kamer het plan afwijzen. Staatssecretaris Dijkhoff – wat hijzelf ook van het plan van zijn partij vindt (misschien heeft hij als Kamerlid er wel over meegedacht) – zal zich daarbij moeten neerleggen. Coalitiepartner PvdA had dat al dat geëist.
Het voorstel voor de VVD fractie deed mij denken aan de nederlagenstrategie waar de VVD ooit voor koos. Het verleden leert dat die uiteindelijk niets heeft opgeleverd.
Ik schreef het hierboven: er zijn heel wat vragen te stellen over deze actie van de VVD.
Eén lichtpunt. In het liberale plan staan ook een aantal stellingen die door andere partijen worden onderschreven. Zo zei PvdA Kamerlid Kuiken, dat we ‘natuurlijk moeten streven naar een gezamenlijk asielbeleid om smokkelaars de pas af te snijden. Niemand wil dat wanhopige vluchtelingen in de Middellandse Zee verdrinken’. Laat de politiek zich daar op richten. Laat een zodanige actie worden ondernomen dat de mensensmokkelaars, die vluchtelingen grote bedragen afpersen en ze laten verdrinken als de overtocht dreigt te mislukken, gegrepen en bestraft worden.
De politieke vraag blijft of de VVD met haar actie zo had moeten handelen. Beseffend dat deze VVD-notitie inhoudelijk en juridisch zwak is en in ons parlement niet op een meerderheid zou kunnen rekenen.
En met een kabinet dat, gezien de verdeeldheid tussen PvdA en VVD hierover, geen steun zou kunnen geven.
De vraag stellen is haar beantwoorden.
Een niet doordachte actie en strategie dus.
