Het is alweer een aantal jaren geleden, de PvdA was in Amsterdam nog alleenheerser en de SP nog een oppositiepartij. Een moskee in stadsdeel de Baarsjes nodigde ons uit voor een verkiezingsdebat. Bij aankomst bleek het gebouw vol te hangen met PvdA-posters. Omdat dit – zo kreeg ik te horen – een ‘PvdA-moskee’ was. De islam kent vele stromingen, maar deze richting kende ik nog niet. Een lokale journalist vroeg ik naar zijn mening, maar die leek het heel gewoon te vinden, dat de PvdA er moskeeën op na hield. In andere delen van de stad, onder meer in Zuidoost, mobiliseerde men kiezers ook op etnische achtergrond, bijvoorbeeld door het subsidiebeleid. Dat kostte de gemeenschap geld, maar leverde de PvdA stemmen op.
Tunahan Kuzu is een toonbeeld van integratie. De geboren Turk deed het gymnasium in Schiedam, studeerde bestuurskunde in Rotterdam en werkte als adviseur bij Price Waterhouse Coopers – voor de zorg. In Rotterdam sloot hij zich aan bij de PvdA, werd hier raadslid (2008-2012) en in 2012 Tweede Kamerlid. Selcuk Öztürk is eveneens een toonbeeld van integratie. Deze ondernemer klom in Roermond op binnen de PvdA, tot raadslid (1993-2013) en Statenlid (2011-2012) en werd in 2012 eveneens Kamerlid. Öztürk was niet alleen actief binnen de PvdA, maar lijkt ook actief te zijn geweest in het VVD-netwerk van Jos van Rey, wat mogelijk leidde tot fraude en gesjoemel met vastgoed – ook in de zorg. Op dit moment is Öztürk onderwerp van een onderzoek.
Kuzu en Öztürk werden in november 2014 uit de PvdA gezet en startten toen DENK, dat zegt te strijden tegen racisme en discriminatie. In ons land zijn er veel mensen die op grote achterstand staan, bijvoorbeeld vanwege hun afkomst en opleiding, maar financieel adviseer Kuzu en vastgoedondernemer Öztürk horen daar niet bij. De laatste heb ik in de Kamer ook zelden kunnen betrappen op emancipatoire neigingen – zijn intimiderende houding tegenover vrouwen van Turkse afkomst (die niet ‘Turks’ genoeg zouden zijn) is een publiek geheim. Ik ben blij dat Sylvana Simons wel ‘Turks’ genoeg is. Een dag voor de onthullingen over Öztürk liet Simons zich lenen voor een opzichtige aanval op de media. Terwijl ik weinig mensen ken die zoveel profijt hebben van die media, dan deze oud-presentatrice van TMF, SBS6, RTL4, NPS en AVRO en vaste tafelgast van ‘De Wereld Draait Door’.
Discriminatie en uitsluiting zijn een serieus probleem in ons land, als mensen worden beoordeeld op basis van een groep: hun klasse, sekse of etniciteit. Dan worden mensen in een hokje geduwd en krijgen zij geen eerlijke kans. Kuzu, Öztürk en Simons kregen die kans wel – in de politiek en in de media. Het is opmerkelijk dat juist zij nu kiezen voor ouderwets hokjes-denken, met een politieke beweging die mensen vooral mobiliseert op basis van hun religie en etniciteit. Met als voorlopig dieptepunt de ruzie deze week tussen Kuzu en Kamervoorzitter Arib, over stemmen tijdens Ramadan. Nieuwe politieke bewegingen kunnen een welkome aanvulling zijn en ik gun elk nieuw initiatief een eerlijke kans, dus ook DENK. Maar tot nu toe lijkt het me vooral oude politiek in een nieuw jasje. Men oogst wat men zaait. DENK is een typisch product van de PvdA.
