Het aftreden van Halbe Zijlstra bewijst dat je als individueel politicus niet zomaar wegkomt met een leugen. Dat is mooi. De vraag is alleen: is onze democratie ook bestand tegen de collectieve leugen van een hele politieke klasse? In de week voor Zijlstra’s vertrek hebben politici van D66, CDA en PvdA aantoonbare leugens verkondigd die minstens evenveel ophef verdiend hadden.
Het politieke midden beweerde dat kandidaat-raadslid Yernaz Ramautarsing van Forum voor Democratie een link zou hebben gelegd tussen intelligentie en ras. Dat is niet waar. In een interview uit 2016 zei hij: “Door IQ-testen weten we het gemiddelde IQ van bevolkingen. Er is een verschil in IQ tussen volkeren. Ik had ook graag gezien dat het anders was, dat zwarte mensen hyperintelligent waren, dat Surinamers het hoogste gemiddelde IQ van de wereld hadden. Maar het is niet zo.” De enige uitspraak die neigt naar een link tussen ras en IQ is de bijzin “dat zwarte mensen hyperintelligent waren”. Nog in dezelfde zin verduidelijkt Ramautarsing wat hij daarmee bedoelt, namelijk: “dat Surinamers het hoogste IQ van de wereld hadden”. Iedereen die begrijpend kan lezen, ziet dat hier geen link gelegd wordt tussen ras en IQ.
Minister Ollongren zei op 6 februari dat Ramautarsing gezegd zou hebben “dat sommige rassen minder intelligent zouden zijn dan andere.” Dat is een leugen. In het interview met Ramautarsing is deze uitspraak niet terug te vinden. Vice-premier De Jonge van het CDA zei op 9 februari: “De uitspraken over ras en IQ vind ik volmaakt idioot.” Ramautarsing had het niet over ras en IQ en de uitspraak van Hugo de Jonge is dus onwaar. Diezelfde avond zei PvdA-leider Asscher bij een debat in De Balie: “Zij halen ras en IQ erbij. Dan heb je het niet begrepen, koekenbakker.” Iemand uitschelden terwijl je zijn woorden verdraait: dat is het niveau van het politieke midden.
Op 8 februari zei Alexander Pechtold bij EenVandaag: “Baudet suggereert keer op keer dat ras te maken heeft met intelligentie.” Dit is niet waar. Thierry Baudet heeft nergens gesuggereerd dat ras te maken heeft met intelligentie. De uitspraak “Baudet suggereert keer op keer dat ras te maken heeft met intelligentie” is even onwaar als de uitspraak “Halbe Zijlstra was ooit in het buitenhuis van Poetin”.
Ooit lag de waarheid in het midden. Politiek gezien is dat allang niet meer zo. De leugen regeert. Met een wankele meerderheid, maar toch. De politici van het midden kiezen ervoor om hun onwaarheden niet afzonderlijk maar in koor te verkondigen. Kennelijk is de gedachte: als we het maar met z’n allen roepen, wordt het vanzelf waar. En het werkt. Halbe Zijlstra loog in z’n eentje en moest aftreden. Ollongren, De Jonge, Asscher en Pechtold logen gezamenlijk en kwamen ermee weg.
Als je een politieke tegenstander wilt afschilderen als racist, kun je maar beter heel precies zijn in je woorden. Je kunt maar beter zorgen dat je je feiten zeer goed op orde hebt. Het tegendeel gebeurt. Politici van middenpartijen roepen maar wat. Deze feitenvrije verdachtmakingen zijn niet zonder gevaar.
In Amsterdam is vorige maand een 71-jarige kandidaat voor Forum voor Democratie belaagd door activisten, terwijl hij aan het flyeren was. Iemand heeft in Nederland anno 2018 fysiek geweld ondervonden omdat hij meedeed in het democratische proces, nog geen 190 maanden na de moord op Pim Fortuyn.
Wie hier op wijst, kan op weinig redelijkheid rekenen van het politieke midden. Tijdens een debat in De Balie schreeuwde PvdA-leider Lodewijk Asscher vorige week over ‘demoniseer-gejank’ en ‘huilie huilie’. Een partijgenoot van Ad Melkert had meer bescheidenheid gepast. Het is een kwaadaardige vorm van goudvispolitiek.
Beste politici van het midden. Kom bij zinnen. Lees je in, voordat je grote woorden gebruikt. Stop met liegen, schreeuwen en schelden. Dan blijft er meer tijd over voor een inhoudelijk debat over maatschappelijke problemen en dat kan nooit kwaad in een democratie.
Het schijnt dat er verkiezingen aankomen.