Met de benoeming deze week van minister van Defensie James ‘Mad Dog‘ Mattis bevestigt Donald Trump het beeld dat hij de eerste post-póst-Koude Oorlog president wil zijn, die wil samenwerken met Rusland en stabiliteit wil in het Midden-Oosten. Sinds de val van de muur is Amerika in een soort power trip terecht gekomen. Francis Fukuyama verklaarde dat het ‘einde van de geschiedenis’ bereikt was; de liberale democratie zou de wereld veroveren – goedschiks dan wel kwaadschiks.
Dat resulteerde in twee belangrijke uitgangspunten:
Allereerst het opheffen, via handelsverdragen, immigratie en transnationale instituties zoals de EU, de VN, en het Internationaal Strafhof, van landsgrenzen. De wereld was immers één geworden. Dus waarom nog die onderverdeling in natiestaten?
Ten tweede betekende het een zeer assertieve regime change politiek om de liberale democratie overal op te dringen – te beginnen met Servië, dat onder Clinton Kosovo moest afstaan – tot aan de operaties van Obama en Bush in Irak, Libië, Syrië en Oekraïne.
Trump is de eerste Amerikaanse president die uitdrukkelijk heeft betoogd dat deze politiek mislukt is. Hij wil 4een multipolaire wereldorde – dus niet langer de unipolaire, uitsluitend door Amerika beheerste wereldorde.
In plaats van aan te sturen op conflict met Rusland en regime change in het Midden-Oosten, wil hij een deal met Rusland en stabiliteit in het Midden-Oosten. Zo kwamen deze week geruchten in het nieuws dat Trump een aantal Russische vliegtuigen wil kopen en zelfs een handelsverdrag met Rusland overweegt, en eerder al had Mattis verklaard:
“Een land dat ooit Stalin heeft bewapend om Hitler te verslaan, kan nu toch zeker ook wel met Poetin samenwerken om ISIS te verslaan?”
Deze post-póst-Koude Oorlog politiek van multipolariteit en samenwerking in plaats van neoconservatieve regime change politiek is goed nieuws voor Europa en voor Nederland. Wij hebben geen enkel belang bij een ruzie tussen de VS en Rusland die over onze rug uitgevochten wordt. Volgens VNO/NCW heeft het Nederlandse bedrijfsleven door deze handelssancties een afname van 25 procent in onze export van veevoer, groenten en fruit naar Rusland moeten verwerken. De Nederlandse agrarische sector is de dupe van dit beleid. We zijn een handelsland dat met iedereen goede relaties wil en geen profijt heeft van de spierballentaal van haviken als Obama en Clinton.
Daarnaast is stabiliteit in het Midden-Oosten voor ons van direct belang: wij krijgen namelijk de migratie en terreuraanslagen die het gevolg zijn van de instabiliteit in die landen – die weer het gevolg is van de overmoedige power trip-politiek van de VS.
Als Donald Trump daar eindelijk inderdaad mee gaat breken zou de wereld er een stuk beter aan toe zijn.