Er is ongelijkheid in Amsterdam maar geen tweedeling. Het beeld van een scherpe scheidslijn tussen binnen en buiten de ring A10 klopt niet en draagt niet bij aan het oplossen van de problemen die er wel degelijk zijn. Dat is de samenvatting van het advies ‘Divers en ongedeeld. Waarom Amsterdam zich niet zomaar laat tweedelen’ dat de Adviesraad Diversiteit & Integratie en Stad-Forum deze week uitbracht aan het Amsterdamse college van B&W.
In een opiniestuk in het NRC Handelsblad (NRC, 27.02) betogen de auteurs van het advies dat er brede eensgezindheid bestaat over doelstellingen als het bestrijden van armoede, het verruimen van de arbeidsmarkt en het verbeteren van het onderwijs. Ga daarmee aan de slag, en schei uit met het gepraat over tweedeling, luidt de boodschap. De adviesraden pleiten onder meer voor een interventie in het basisonderwijs gericht op het mengen van kinderen uit kansarme en kansrijke gezinnen. Mijn partij steunt dat van harte, maar daarover is geenszins brede politieke overeenstemming. In de stemwijzers stellen partijen als D66, VVD en zelfs de PvdA volledige keuzevrijheid van ouders boven de doelstelling van gemengde scholen, die zo van belang is voor de kansen van kinderen.
Wat de auteurs van het advies onvoldoende lijken te beseffen is dat Amsterdam is wie ze is, dankzij de politiek-bestuurlijke keuzes die de afgelopen jaren zijn gemaakt. Een ongedeelde stad is geen vanzelfsprekendheid. Die kan en mag je niet voor lief nemen. Zeker nu niet, in een tijd van economische tegenwind en een kabinet dat allerlei bevoegdheden over de schutting van de gemeente gooit. Dat vergt keuzes, politieke keuzes. Pijnlijke keuzes soms. Want waar geven we ons geld aan uit in de stad? Aan schuldhulpverlening of lagere OZB-tarieven voor huiseigenaren? Aan volwassenonderwijs of het aantrekken van grote sportevenementen? Aan groene parken of lagere parkeertarieven voor autobezitters? Het zijn die keuzes die de staat van de stad bepalen. Die keuzes bepalen of Amsterdam ook in de toekomst van iedereen blijft, of iedere Amsterdammer kan profiteren van de rijkdom van de stad.
Vanzelfsprekend bepaalt niet alleen het stadsbestuur hoe de stad zich ontwikkelt. Dat zijn in de eerste plaats Amsterdammers zelf: ondernemers, vrijwilligers, ouders etc. Maar daarnaast heeft ook het landelijk beleid invloed op Amsterdam. En precies daarover maak ik me grote zorgen. Het PvdA/VVD-kabinet zorgt er met het Woonakkoord voor dat de voorraad betaalbare woningen in de uitverkoop gaat, vanwege een heffing die corporaties in grote geldnood brengt. Binnen 10 jaar zal er drastisch minder plek zijn in de stad voor lage inkomens. Het structurele probleem op de woningmarkt wordt er bovendien niet mee opgelost. Het is al niet veel beter op de arbeidsmarkt. Met de Participatiewet vergroot het kabinet de bestaande ongelijkheid in kansen op werk eerder dan dat het die verkleint.
Onze diverse en ongedeelde stad hebben we te danken aan keuzes van de afgelopen jaren voor bijvoorbeeld gemengd bouwen, voor het investeren in onderhoud en groen in de stad en een ruimhartig Amsterdams minimabeleid. En dat is niet onomstreden. Dat is telkens weer een politiek gevecht waar maatschappijvisies botsen. Geloof je dat succes een keuze is? Of dat jouw plek in de samenleving voor een groot deel wordt bepaald door het talent dat je bij geboorte hebt meegekregen? Is het een taak van de overheid om mensen een sociaal vangnet te bieden? Of juist niet? Ben je ervan overtuigd dat we ervoor moeten zorgen dat onze kinderen’s kinderen ook nog goed kunnen leven op deze aarde? Of is het na ons de zondvloed? Botsende beelden die de toekomst bepalen.
Ik deel de zorgen van de onderzoekers. Want ja, er zijn hardnekkige problemen die er om schreeuwen om aangepakt te worden. Voor GroenLinks is de belangrijkste opgave de ongelijkheid in kansen terug te dringen. Daarnaast willen we ervoor zorgen dat ook de generaties die na ons komen kunnen genieten van een stad met een gezonde lucht, voldoende groen en een rijk cultureel aanbod. Laten we elkaar niet voor de gek houden of in slaap laten sussen: de verkiezingen gaan wel degelijk ergens over. Ze bepalen de toekomst van de stad.
Rutger Groot Wassink is lijsttrekker van GroenLinks Amsterdam