En weer worden we gewaarschuwd dat we te weinig groenten eten. Wanneer leren wetenschappers eens luisteren naar het menselijk lichaam, en zijn bewoner? Het vreselijke verhaal deed afgelopen week weer zijn rondje in de nationale media. De jeugd eet véél te weinig groente. Slechts één procent van de kinderen eet dagelijks de door de WHO aanbevolen hoeveelheid groenten en fruit, zijnde 400 gram. Een schokkend cijfer, uiteraard. Eigenlijk komt het erop neer dat wij allemaal, massaal, systematisch, onze kinderen verwaarlozen. Mishandelen. Klaarstomen voor een leven vol ellende. Maar aangezien er met de gezondheid van de Nederlandse jeugd niks aan de hand is (en dat is een feit – afgezien van het feit dat velen te dik zijn of dreigen te worden), dringt de vraag zich op: wat is er eigenlijk aan de hand met de wetenschap?
De getallen waarover deze week zo’n drukte ontstond zijn al heel oud. Het RIVM constateerde jaren geleden al dat de Nederlandse jeugd niet naar de WHO luistert. Een onderzoek uit 2011 liet zien dat 98 procent te weinig groente eet, en rond de 91 procent te weinig fruit. Minder dan de WHO-normen. Die normen zijn ongetwijfeld ongelofelijk nuttig in Mali of Boerkina Faso. Om een f andere corrupte minister voor volksgezondheid mee om de oren te slaan. Maar geldt dat ook voor Nederland, met zijn overvloed, zijn hoge kwaliteit en enorme variëteit aan eten? Moet een kind hier echt zo nodig 400 gram groente en fruit per dag eten? Valt het anders écht van zijn graad? Nee dus. Een kind kan makkelijk met minder af. Dan gaat het echt niet dood. Daar kun je prima gezond bij blijven. Kjk maar eens om u heen. Trouwens, hele volken (Eskimo’s, Masai, et cetera) gaan volkomen gezond door het leven terwijl ze niet of nauwelijks groenten eten. Gewoon omdat de rest van hun dieet alles bevat wat groenten ook kunnen leveren. Misschien zijn groenten een handiger verpakking – maar daar gaat het niet om. Er is geen enkele reden om een internationale reddingsoperatie ‘stuur uw groenten naar de Eskimo’s!’ op te zetten.
Waar komen die enorme aanbevolen bakken groenvoer dan vandaan? Ze zijn het resultaat van grote zogenoemde cohortstudies waarbij grote groepen mensen moeten vertellen wat ze eten, waarna onderzoekers gaan afwachten wat er met deze mensen gebeurt. En dan blijkt dat mensen die heel braaf zijn, en braaf hun groentjes eten, ook gezonder zijn, en langer leven. (Dat laatste is facultatief.) Dat soort studies hebben dus altijd dezelfde uitkomst: meer groente is beter. Da’s mooi – maar we hoeven niet allemaal door dezelfde poort de hemel te betreden. Dat soort onderzoeken zaaien alleen maar verwarring. Een mooi voorbeeld is een studie van het University College London dit voorjaar, waaruit de conclusie naar voren kwam dat het nóg beter zou zijn wanneer we allemaal 800 gram groente en fruit per dag zouden eten. Twee keer zo veel als we nu al met geen mogelijkheid kunnen eten. U begrijpt, elke streep in het zand (‘400’) is eigenlijk arbitrair.
Eet gevarieerd en nooit te veel, zegt voedingsgoeroe Martijn Katan altijd. En velen met hem. Meer hoeft u niet te weten. Er is op dit moment maar één helder voedselprobleem en dat is overgewicht. Wie te veel koolhydraten vreet, wordt dik, en krijgt vroeg of laat suikerziekte (en andere kwalen). Met groenten eten heeft dat helemaal niks te maken. Dus let maar niet op alle maffe alarmberichten die alleen maar bedoeld zijn om aandacht te trekken. Dat is niks anders dan cijferfetisjisme. De burger bang maken met zogenaamde wetenschap. Wie gezond is, en niet te dik, hoeft zich geen zorgen te maken over groenvoer. Of hij nu een, twee, of twintig geraniums per dag eet. Uw lichaam is wijzer dan alle wetenschap.
