Ons Koninkrijk kent sinds kort een politieke vluchteling. Judith Roumou, een blogger op Sint Maarten, is haar eiland ontvlucht. Deze journaliste bericht ongezouten – en met gevoel voor humor – over de onverholen corruptie en de schaamteloze vriendjespolitiek op Sint Maarten. In juli vroeg ik voor het eerst aandacht voor de positie van Roumou, toen zij op Sint Maarten werd opgepakt. In augustus deed de toenmalige premier in het openbaar suggesties hoe zij volgens hem het beste zelfmoord zou kunnen plegen. Een belangrijke reden voor de boosheid van politici zijn de stukken die Roumou schrijft over de verbondenheid tussen de politiek en de onderwereld, vooral over de invloed van (illegale) gokindustrie.
Deze week bezocht ik met een commissie van de Tweede Kamer Sint Maarten. Dit kleine eiland – 35.000 officiële inwoners – heeft 16 grote casino’s, die meestal erg leeg zijn, maar waar toch vele miljoenen worden omgezet. In de havens klotsen de miljoenen-jachten met honderden tegelijk tegen de kust. Samen met de dure hotels en de goedkope bordelen wordt in de casino’s massaal geld witgewassen. Binnenkort start een grootschalig onderzoek naar de verbondenheid tussen de politiek en de onderwereld op Sint Maarten. Aanleiding voor dit onderzoek is een motie die ik in april vorig jaar samen met VVD-Kamerlid Bosman heb ingediend – en die door alle partijen in de Tweede Kamer werd gesteund. Een onderzoek in het bijzonder naar de invloed van (illegale) gokindustrie.
De Verenigde Staten hebben ongetwijfeld veel interesse in dit onderzoek, in hun strijd tegen de internationale drugshandel. Interesse zal er ook zijn vanuit Italië, door de banden die vooraanstaande figuren uit de gokindustrie mogelijk hebben met de Italiaanse maffia. Door het foute geld te volgen moet duidelijk worden welke figuren uit de onderwereld welke politici hebben gefinancierd en welke gunsten zij daarvoor hebben ontvangen. Deze verbondenheid is er niet alleen op Sint Maarten, maar zeker ook op Curaçao. Daar loopt onder meer een proces tegen oud-premier Gerrit Schotte, die grote bedragen zou hebben ontvangen vanuit de (illegale) gokindustrie. Hij is niet de enige.
De vergadering deze week met politici van Aruba, Curaçao en Sint Maarten had iets onwerkelijks. Dit Interparlementair Koninkrijksoverleg (IPKO) was een ongemakkelijke bijeenkomst. Aan tafel zaten politici uit Nederland, die het initiatief hebben genomen tot een groot crimineel onderzoek, waarvan een aantal politici aan de andere kant van de tafel mogelijk onderwerp zullen worden. Een paar jaar geleden zaten we voor een soortgelijk overleg aan tafel met een parlementariër van Sint Maarten, die was betrapt toen hij in een bordeel geld kwam ophalen voor vergunningen voor prostituees. Deze politicus werd in maart veroordeeld tot anderhalf jaar gevangenisstraf, wegens corruptie, illegaal wapenbezit en vrouwenhandel.
Sint Maarten is een rijk land, met veel armoede. Tegenover de bulkende rijkdom, vooral langs de kust, staat de schrijnende armoede, dieper in het binnenland. Waar kinderen opgroeien zonder perspectief en jongeren in de handen vallen van criminelen. Op 10 oktober 2010 werd Sint Maarten een autonoom land binnen het Koninkrijk. Kort daarop werd op het eiland de onderwereld de baas. Ik wil niet dat de vele mensen – waaronder ook politici – op Sint Maarten die willen werken aan een betere toekomst door boeven aan de kant worden gezet. En ik wil niet dat journalisten die kritiek hebben op deze gang van zaken het land moeten ontvluchten. Ik hoop dat het onderzoek naar de onderwereld kan helpen om de mensen op het eiland te bevrijden. Van het foute geld en de foute politiek.
In de voorbereiding op het bezoek aan Sint Maarten keek ik nog eens het debat terug dat in 2010 in de Tweede Kamer over de nieuwe staatkundige verhoudingen werd gevoerd. Ik was toen tegen, omdat Sint Maarten en Curaçao volgens mij nog niet klaar waren om autonome landen te worden. Een grote meerderheid van de Kamer stemde toen echter voor. Aan dat debat namen destijds ook politici deel uit de Antillen. Het debat laat goed zien waarom discussies binnen het Koninkrijk vaak zo moeilijk verlopen. In dit fragment word ik ondervraagd door de Curaçaose politicus Glenn Sulvaran, die nog altijd in het parlement zit. De discussie gaat over de belastingontwijking op de eilanden en Sulvaran wil weten waar ik mijn beschuldigingen op baseer.