We weten tegenwoordig zoveel over elkaar dat gezonde afstand en mysterie zijn verdwenen en we steeds meer gekwetst raken door steeds minder. Zo vernamen we afgelopen week dat de dames Lourens en Deckers ‘een killerbody’ hebben en dat Annie heel hard moest schreeuwen toen ze ooit werd genomen door René van der Gijp. Als verveelde buurvrouwen etaleren we publiekelijk onze meningen over een foto van prinses-weet-ik-veel en haar risico op eventuele latere traumatisering. Ik ben niet geïnteresseerd in uw slecht onderbouwde mening en privé-gevoelens vanuit de onderbuik of moeilijke eigen ervaringen.
Mensen die als kat willen leven, op Barbie willen lijken, een kind willen bij hun eigen kind. Ik vind het allemaal best, maar graag achter de voordeur of in mijn spreekkamer als het uw functioneren belemmert. Eindeloze televisieavonden dwingen oninteressante mensen rond een tafel om zoveel mogelijk tijd te doden met gezwets over ‘de actualiteit’ en thema’s als voortplanting, dood en verderf. Als verveelde bavianen bestuderen we minutieus elkaars geslachtsdelen die door alle aandacht steeds roder lijken te worden, maar niet perse interessanter.
Onze beroeps-exhibitionist Arie Boomsma is daar ontluisterend eerlijk over: “Ik stel mezelf bij alles wat ik doe de vraag: zou ik dit zonder podium net zo leuk vinden?” We hebben inmiddels allemaal ons eigen podiumpje gecreëerd en terroriseren elkaar 24/7 met nutteloze informatie gevangen in bytes en pixels. Martijn Krabbé voelde zich schuldig dat hij walvisvlees heeft gegeten en bood omstandig zijn excuses aan: “We hebben kritische vragen gesteld maar dat was onvoldoende” en “Door de heftige – vaak terechte – reacties op de uitzending is mij duidelijk geworden dat je over een onderwerp als dit glashelder moet zijn. Dat heb ik nagelaten en dat zal mij niet nog een keer gebeuren.”
Nee, helaas, dit is geen corrupte politicus die betrapt is en worstelt met terechte gevoelens van schuld en wroeging, maar een presentator die een stuk walvis heeft doorgeslikt. Maar laten we ‘m even terugspoelen: mensen eten walvis, Martijn eet walvis, mensen zijn gekwetst en Martijn krijgt vervolgens weer aandacht voor het aanbieden van zijn excuses aan diezelfde gekwetste mensen.
Ik probeer mij al dagen voor te stellen hoe het voelt om gekwetst te zijn omdat Martijn Krabbé walvis eet. Massaal masturberen op het digitale dorpsplein zonder enige vorm van gêne of hygiëne. Vroeger was niet alles beter, maar misschien wel romantischer doordat er meer afstand bestond tussen mensen en er dus meer ruimte was voor mysterie. Dat je als man een vrouw ontmoette en geen idee had wie ze was, alleen dat ze zo oogverblindend mooi was, haar oogopslag je betoverde en dat ze naar Lelietjes-van-Dalen rook.
Datzelfde mysterie en de bijbehorende spanning is natuurlijk direct verdampt als je op sociale media ontdekt dat ze met haar vriendinnen naar een concert van Beyonce gaat in de Amsterdam Arena, (‘Yes, kaartjes!’), afgelopen vrijdag lekker heeft liggen chillen tijdens de vrijmibo bij Bloomingdale, superblij is dat ze eindelijk het ultieme recept voor een gezonde maar ook lekkere smoothie van weer een andere vriendin heeft gekregen en dat ze 40 minuten vertraging had voor haar vlucht naar Arrecife, inclusief alle bijbehorende foto’s en emoticons.
Hoe meer we van elkaar weten hoe groter uiteraard de kans dat daar informatie tussen zit die ons niet bevalt. In de aanloop naar 4 mei is ophef ontstaan op social media vanwege de hashtag #geen4meivoormij. Een jongedame vindt onze samenleving hypocriet en wil daarom 4 mei niet herdenken. Prima, maar het feit dat ze dit niet in alle stilte voor zichzelf besluit doet vermoeden dat naast mogelijk oprechte gevoelens ook aandacht om de aandacht een belangrijke rol speelt. Wij als samenleving krijgen deze persoonlijke informatie onder ogen, moeten daar iets van vinden en of we nu wél of niet reageren: we worden automatisch in een bepaalde positie gedwongen, waardoor we met een beetje pech weer anderen kwetsen door racistisch, fascistisch of populistisch te zijn.
Ons brein is ontworpen om het dorpsplein te overzien en draait nu door omdat de wereld doordraait.
