Met de slogan ‘Hey! Het is ok, maak depressie bespreekbaar’, lanceerde staatssecretaris van Volksgezondheid Paul Blokhuis (ChristenUnie) deze week de Depressiecampagne. Een belangrijk initiatief want depressie is nog steeds een onaanvaardbaar groot taboe. Sommige taboes moeten we vooral zo houden; zo ben ik persoonlijk dankbaar dat de roep om meer openheid over menstruerende vrouwen als een bloederig karretje in het zand is gereden.
Maar depressie is andere koek: het is een potentieel dodelijke ziekte die veel lijdensdruk en uitval veroorzaakt. Patiënten zijn niet alleen somber, maar hebben bijvoorbeeld ook concentratie-en geheugenklachten en te weinig energie. Als je zelfbeeld door de ziekte zo negatief is geworden dat de dood het enige redelijke alternatief lijkt, dan blijf je liever de hele dag in bed liggen. Luisteren naar de grappen van je collega’s of op tijd een rapport afkrijgen is simpelweg onmogelijk.
Met 332 miljoen gevallen wereldwijd was depressie al in 2015 de hoofdoorzaak van invaliditeit, aldus de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het aantal gevallen is met bijna 20 procent gestegen sinds 2005.
Hoe is het dan mogelijk dat we meestal wél in staat zijn om de symptomen van een hersenbloeding of kanker te herkennen, maar depressie liever afdoen als een vorm van aanstelleritis want ‘iedereen is wel eens depri’. In het radioprogramma De Nieuws BV kon ik het deze week niet laten om Nederland ‘dom’ te noemen als het gaat om kennis over depressie. Als je minder taboe of stigma wil, dan zal je eerst moeten zorgen dat mensen een tandje slimmer worden op dit punt. Als ik nu aan iemand vraag: wat is een depressie, dan krijg ik een glazige blik en wat gemompel “Eh, dat je denkt dat het glas halfleeg is in plaats van halfvol?” Dat kan dus beter. Op de site omgaanmetdepressie.nl staan de symptomen netjes opgesomd en die mag u van mij vandaag nog uit uw hoofd leren!
Meer kennis is niet alleen van belang voor tijdige herkenning en het slechten van een taboe, maar ook om te weten wanneer er géén sprake is van een depressie. Er zijn tegenwoordig veel zielige mensen die hun draai niet kunnen vinden in het leven, gebukt gaan onder keuzestress en misschien wel symptomen hebben die in de volksmond vaak burn-out genoemd worden. Een depressie is echt wat anders!
Het gaat hier om een ziekte die veroorzaakt wordt door een combinatie van erfelijke aanleg met een bepaalde mate van stress. Bijvoorbeeld door een ongezonde leefstijl, maar ook door life-events zoals echtscheiding, miskraam, verhuizing of ontslag. Overmatig veel stress is typisch iets van onze tijd: 24/7 prikkels verwerken van allerhande schermpjes, te weinig bewegen, virtueel contact in plaats van echt een arm om je heen en het gevoel dat alles ‘leuk’ en ‘bijzonder’ moet zijn. Geen wonder dat we ons met de tong uit de bek voortslepen en bidden dat iemand vraagt “Hey, moet jij niet wat rustiger aandoen, volgens mij heb jij gewoon een burn-out!” Het goede nieuws is dat we zelf grotendeels verantwoordelijk zijn voor onze leefstijl en dat daar veel winst valt te behalen.
Tenslotte, op maandag 15 januari vindt het derde Depressiegala plaats in de Verkadefabriek in Den Bosch. Het idee is ontstaan in 2014, toen ik het zat was dat er altijd en overal kankergala’s zijn, maar nooit eens een gala voor psychiatrische ziektes.
Het doel is uiteraard meer kennis en aandacht. Maar daarnaast is het ook goed om te laten zien dat artiesten, vaak zelf geteisterd door depressie of andere psychische klachten, toch in staat zijn om de wereld wat mooier te maken door hun talenten in te zetten. Je bent nooit uitsluitend ‘gek’ of patiënt. Mensen met kanker of suikerziekte zijn toch ook meer dan hun aandoening?
U bent van harte welkom, er zijn nog een paar kaartjes beschikbaar.
