Met update – Het Europees parlement wil woensdag 28 oktober nieuwe regels gaan stellen voor de Europese verkiezingen. Nederland zal dan een kiesdrempel moeten invoeren, waardoor kleine partijen minder kans maken op een zetel in het Europees parlement. Ook wil Europa dat we stemcomputers gaan gebruiken, die we een paar jaar terug juist hebben afgeschaft, omdat ze fraudegevoelig zijn. Europa stelt ook eisen aan de samenstelling van de kieslijsten, die ‘gendergelijk’ moeten zijn. Op deze manier wil Europa voortaan onze verkiezingen organiseren. Nederland kan nog ‘nee’ zeggen tegen deze inmenging, zo blijkt uit een brief die minister Plasterk ons vorige week stuurde. Maar van onze regering kunnen we niet al te veel verwachten, omdat we rekening moeten houden ‘met de rol van Nederland als inkomend voorzitter’.
Het is niet voor het eerst dat Europa zich verregaand bemoeit met de inrichting van onze democratie. Eerder was er het plan om partijen die deelnemen aan de verkiezingen voor het Europees parlement vooraf te toetsen, of ze wel ‘Europees’ genoeg zijn – en zo niet, de ondersteuning aan die partijen stop te zetten. Sommige landen in Europa hebben een kiesdrempel, om het voor nieuwe partijen moeilijker te maken om in het parlement te komen. In ons land is de VVD dit jaar nog een discussie gestart om een kiesdrempel in te voeren, maar dat voorstel kreeg heel weinig steun. Over het gebruik van stemcomputers wordt in ons land al vele jaren discussie gevoerd, maar steeds blijken die te fraudegevoelig. Nu wil Europa ons dwingen om al die bezwaren opzij te schuiven en deze zaken alsnog in te voeren.
Een andere eis die Europa wil stellen aan onze verkiezingen voor het Europees parlement is dat op de kieslijsten evenveel mannen als vrouwen moeten staan. Ik vind dat elk parlement zoveel mogelijk een afspiegeling moet zijn van de bevolking. Meer vrouwen dan nu is beter, maar ook meer allochtonen, gehandicapten, homoseksuelen, mensen met een lage opleiding, mensen met een laag inkomen etc. Op de lijst van de VVD zie ik liefst veel liberalen, op die van de SP graag alleen socialisten. De samenstelling van een kieslijst is echter niet een zaak van parlementen, maar van politieke partijen. De leden van partijen bepalen wanneer een lijst goed is. De PvdA heeft in het verleden geëxperimenteerd met een kieslijst met om en om een man en vrouw, maar is daarmee gestopt, omdat het ‘te rigide’ was.
De woorden ‘Europese verkiezingen’ leiden tot veel misverstanden. Er is geen Europese regering, die door een Europees parlement moet worden gecontroleerd. Er is ook niet zoiets als een Europees volk, waarvan het Europees parlement de vertegenwoordiging is. In dat parlement zitten vertegenwoordigers van de verschillende landen van de Europese Unie. 26 van de 751 leden van het Europees parlement zitten daar namens Nederland. Die fracties maken op hun beurt onderdeel uit van een ‘Europese groep’, maar dat zijn gekunstelde constructies – de eurokritische VVD is samen met het eurofiele D66 onderdeel van de liberale groep, waarvan übereurofiel Guy Verhofstadt de voorzitter is. Bij de verkiezingen voor het Europees parlement kiezen wij onze eigen vertegenwoordigers. En dat moeten wij op onze eigen manier doen.
De Nederlandse regering lijkt te willen zwijgen, vooral vanwege het komende ‘Europese voorzitterschap’. Maar het Nederlandse parlement moet zich niet het zwijgen laten opleggen en kan gewoon een veto uitspreken. Dinsdagavond spreekt de Tweede Kamer over de voorstellen van het Europees parlement. Ik weet dat veel politieke partijen grote bezwaren hebben. Het is dan ook nu het moment om ‘nee’ te zeggen. Dan weet het Europees parlement woensdag ook waar het aan toe is.
De Tweede Kamer kreeg vandaag een nadere uitleg van minister Plasterk waarom de Nederlandse regering in reactie op deze voorstellen rekening moet houden met het feit dat ons land Europees voorzitter wordt:
“Voortzetting van de behandeling onder Nederlands voorzitterschap kan aan de orde zijn in de eerste helft van 2016. De voorzitter van de Raad heeft vooral de rol van betrouwbare en efficiënte bemiddelaar die compromissen smeedt tussen de 28 lidstaten en tussen Raad, Commissie en Europees Parlement. Andere lidstaten en de Europese instellingen beoordelen een voorzitterschap op de invulling van deze rol.”
Dus als een land voorzitter is, zou het eigenlijk geen eigen mening mogen hebben en het eigenlijk nergens mee oneens mogen zijn. Dat lijkt mij niet. Nederland zou het Europees voorzitterschap juist moeten gebruiken om een einde te maken aan dit soort Europese bemoeienis.
Maar wat de Nederlandse regering ook doet – of niet doet -, we hebben ook een Nederlands parlement. Dat kan dinsdagavond in een overleg met minister Plasterk gewoon ‘nee’ zeggen. Door op voorhand aan te geven dat we met dit soort voorstellen niet zullen instemmen.
