Vroeger hadden wij thuis niet het geld voor vakanties naar zonnige oorden. Gelukkig waren er ieder jaar voldoende familieleden en vrienden die vermogend genoeg waren om te reizen. Sterker nog, een paar ansichtkaarten konden nog van het budget af. Daarom kregen wij tijdens de zomermaanden idyllisch bedoelde Griekse vissersboten en azuurblauwe zeeën op de deurmat.
Achterop de kaart stonden drie saaie regels die vertelden dat de vakantiegangers het gezellig hadden en het eten te hachelen was. De mensen waren vriendelijk en de omgeving was mooi (zie voorkant). Waarom er wel voorgedrukte verjaardagskaarten bestaan en geen kant-en-klare ansichtkaarten voor de inspiratielozen, is mij een raadsel.
Lekker pûh!
Woorden waren nooit afdoende om het vakantiegevoel over te brengen. Nee, naast de postzegel moest altijd een blij zonnetje met een iets omhooggelogen temperatuur getekend worden. De boodschap van deze analoge smiley is helder: “WIJ LEKKER WEL!”. We vleien de ander door te doen alsof we aan hem denken, maar stiekem willen we ons maatschappelijke succes tonen. Een Nederlandse vakantie is pas echt geslaagd als je op een huidkankerbevorderend moment verneemt dat ze in de Hollandse polder staan te klappertanden.
Omslagfoto
Tegenwoordig versturen zonaanbidders, je halfdemente oudtante daargelaten, geen ansichtkaarten meer. Want Facebook heeft alles. Dus ook een ansichtkaartenfunctie. Beter bekend als omslagfoto. De omslagfoto is nog vervelender dan de ansichtkaart. Je kunt hem niet in de papierbak gooien, hij blijft een eeuwigheid staan en je hebt geen brievenbus nodig om hem te ontvangen. Een klein plusje is wel dat het bij omslagfoto’s ingewikkelder is om een zonnetje in de bovenhoek te kalken.
Baas boven baas
In de meeste gevallen ontbreekt een begeleidend tekstje. Wanneer je op de omslagfoto klikt zie je dat sommige mensen reageren op hun eigen foto. “Eiland waar The Beach is opgenomen (Thailand)”, lees ik dan. Gelukkig is digitale schizofrenie een zeldzaamheid. Het ontbreken van suffe teksten lijkt een voordeel, maar is dat niet. De bedoeling van social media is namelijk dat u quasi-verwonderd opmerkt “Wauw, wat een gaaf uitzicht. Is dat Vietnam?”. Het juiste antwoord blijkt Brazilië te zijn. De gokker antwoord met “cool, daar wil ik ook altijd nog een keer heen. Foto doet me denken aan de Fiji Eilanden waar ik ben geweest”. Baas boven baas.
Vooruitgang
Vroeger ontving je inwisselbare ansichtkaarten uit Zuid-Europa. Omslagfoto’s beslaan de hele wereld. Dankzij EasyJet zijn plaatsen als Nice, Barcelona en Faro verworden tot snacks. Leuk om in te checken op Foursquare, maar onvoldoende als digitale ansichtkaart. Omslagfototechnisch tel je alleen nog mee als je minstens vijf uur in het vliegtuig hebt gezeten. En je moet zelf op de foto, anders denkt men dat je het plaatje van Google hebt. Diepzinnig starend in het dal bij de Machu Picchu, poserend voor de Taj Mahal of springend in de branding.
Of ik voor een verbod op (digitale) ansichtkaarten ben? Nee! Zeker niet! Maar dan wil ik wel kaarten met eerlijke teksten en foto’s die een verhaal vertellen. Dus niet een kaartje met “we hebben het gezellig”, maar “eindelijk weer eens drie keer in een week geneukt”. Niet “de mensen zijn vriendelijk”, maar “Fijn! Drie weken zonder zeikende collega’s en klankbordmeetings”. Geen foto’s van uitzichten of geijkte toeristenpleisters, maar kotsend na het consumeren van Thaise straatmaaltijden. Dat wil ik zien!
Coke snuiven
Mocht ik ooit een omslagfoto nemen dan bega ik niet dezelfde fout als tijdens mijn eerste buitenlandse reis. Toen stuurde ik een ansichtkaart met zo’n zonnetje. Tikkertje met terugtiks is niet leuk. Tikkertje was pas leuk als je mensen tikte die het niet aan zagen komen. Op een omslagfoto zal ik coke snuiven van de ronde billen van een Colombiaanse hoer. Trots toon ik een kroon die ik eerder op de dag in Thailand uit de bek van een Britse kleuterneuker sloeg. Of ik steek blijmoedig mijn duim op met de Amerikaanse vlag om mijn schouders, terwijl op de achtergrond duizenden moslims hun godsvruchtige rondjes rond een kubus lopen. Zolang zulke foto’s niet zijn gemaakt, blijft de plek van mijn omslagfoto leger dan een strand op een ansichtkaart.
Tim Jansen schrijft iedere week een column over social media.
