De games hebben het gedaan. Gameverslaving is net zo erg als een alcohol- of drugsverslaving, en kinderen blijven er van zitten en dat is heel erg en dat kost de samenleving geld. Veel geld. Wel vierduizend euro per jaar, potjandriedubbeltjes. Dus het moet maar eens afgelopen zijn met dat ge-game van die bleke puberjochies op die muffe zolderkamertjes: leeftijdsgrenzen handhaven en na twee uur gamen toch echt wel even uurtje een frisse neus halen, aldus anti-zittenblijfgoeroe en VK-columnist Ferry Haan.
Waarom lijken pedagogische adviezen vaak afkomstig te zijn van mensen die zelf zijn vergeten hoe het is om een opstandige, met deuren smijtende “sjongejongeeeeeeh boeie meneeeeeeeer” puber te zijn? Pubers willen maar een ding: vooral niet op hun ouders of door hun ouders goedgekeurde rolmodellen lijken. Zoals docenten op school bijvoorbeeld. Of mensen die je vertellen dat je ‘wat van je leven moeten maken’. Dat het leven niet alleen kan draaien om uitgaan. Dat je hersencellen kapot gaan van drinken in het weekend. Dat je zonder papiertje niets voorstelt. Joe, en net zo’n loser als je ouders of een onderbetaalde leraar op een school worden zeker, tsssssk.
Dat kinderen in Nederland bovengemiddeld vaak blijven zitten, lijkt een feit, maar de oorzaken hiervan koppelen aan vermeende gameverslaving is wel erg dolletjes. Uit onderzoek van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) blijkt dat een aanzienlijk deel van de ‘zittenblijvers’ bestaat uit kinderen die een stapje terug doen, en van vwo onderbouw naar de havo terugzakken. Dit lijkt eerder een uiting van het nog altijd levende (en overschatte) idee dat meer dan de helft van dit land hoger opgeleid kan zijn. Dat wij allemaal ons geld kunnen verdienen met de hersentjes. Vooral doorleren hoor, dan komt het helemaal goed. Vooral met de neus in die boeken: zorg nou maar dat je een diploma haalt, het liefst zo hoog mogelijk. Handig met de handjes? Nee, vandaag wil juf AnneMarijn het graag hebben over arme kindjes in Afrika – dus Pietje leg die hamer even neer, we hebben al een keer in de twee weken een uurtje techniek met de onderwijsassistentes. Handig met de computer? Ga eens even een frisse neus halen, joh, dat gecomputer kan niet goed zijn voor een mens. Handig met iets dat überhaupt buiten het onderwijscurriculum (lees: het Cito-afvinklijstje) valt, of toevallig talent in iets waar alfa-PABO-juffen en -meesters zich totaal niet mee kunnen identificeren? Jammer joh.
Het de kop in drukken van talent buiten het schoolcurriculum, de onderwaardering (sterker nog: het dedain) voor jongens die slim zijn met de handjes in plaats van het hoofd en het steeds meer opleiden van kinderen tot goede Cito-scoorders in plaats van leerlingen die klaar zijn gestoomd voor de maatschappij, hebben scholen omgetoverd tot zielloze leerfabrieken. Rijen carbon copy-koters worden er jaarlijks netjes afgeleverd. Nogal wiedes dat onuitgedaagde pubers vervallen in gelanterfant (want dat is gamen) en zich liever laven aan de uitdaging van zo efficiënt mogelijk mensen van stoepen afrijden via GTA of terroristen omver maaien in shooter games. Biedt velen malen meer stimulering, of op zijn minst een ontsnapping aan de wereld die pubers niet begrijpt. Andere pubers kiezen ervoor om gehuld in bontkraagje op een parkbankje te blowen en zich daar onbegrepen te voelen. Of ze gooien de iPod vol met vage emo-muziek en verven de haren gitzwart. Net zo zwart als hun ziel want de wereld is voor een puber natuurlijk intens kut. Weer anderen voeren hun brommertjes op of gaan op zoek naar de andere vormen van adrenaline zoals knokken in de lokale kroegen of discotheek in het weekend. Waar nog niet zo heel lang geleden ‘lastige jongens’ die iets te vaak werden betrapt op ‘ongein’ of teveel zaten ‘aan te kloten’ tijdens de zomervakanties de bouw, de kassen of de haven in werden gestuurd, wordt hen tegenwoordig in dienstenland Nederland verteld dat ze moeten leren. Of een Ritalinnetje moeten nemen en vooral niet zo lastig moeten doen. In de pas lopen graag. Dan heb je tenminste kans op een belangrijke baan. Met een bureau en zo.
Zolang het onderwijs blijft vasthouden aan geitenwollensokken-principes uit de jaren prik met het bizarre adagium “leer maar door, dan komt het wel goed”, zullen de talenten en mogelijkheden die ‘onze jongens’ bezitten rigoureus de kop in worden gedrukt door een allesvernietigende protocol-fetisjistische middelmaat. Misschien interessant om de maatschappelijke kosten eens uit te rekenen van verloren technisch of IT-talent…?
