Vandaag is het debat over de Najaarsnota, mijn laatste debat in de Tweede Kamer van 2013. En het is bovendien de laatste dag voor het kerstreces. Een mooi moment om terug te blikken op een politiek jaar vol verrassingen.
Het kabinet participeerde in 2013 volop samen met de oppositie. In februari sloten we het woonakkoord. En dit akkoord beleefde dinsdagnacht een apotheose in de Eerste Kamer. Bijna liep het spaak door één senator. Dat zou de bodem hebben weggeslagen onder andere akkoorden. Want het bleef in 2013 niet bij het woonakkoord alleen. Ook over de begroting voor 2014, de plannen voor de arbeidsmarkt en de pensioenen moest het kabinet op zoek naar meerderheden met constructieve oppositiepartijen.
Vanaf de start van het kabinet was duidelijk dat de coalitie geen meerderheid had in de Eerste Kamer. Maar ook ik had – en daar moet ik eerlijk over zijn – vorig jaar rond kerst niet kunnen denken dat dit zo’n grote rol zou gaan spelen. Want de opeenvolgende overleggen en akkoorden legden de misrekening van het kabinet soms pijnlijk bloot. Bijvoorbeeld op het moment dat de staatssecretarissen Weekers en Klijnsma naar de Senaat moesten om hun pensioenplannen gerealiseerd te krijgen. De bewindslieden moesten zich een verzwikte tong praten, terwijl eigenlijk van te voren al duidelijk was dat dat geen resultaat zou opleveren. Zo konden de pensioenen weer terug naar de tekentafel.
D66 was bij al deze akkoorden betrokken. Waarom deden wij daar eigenlijk steeds aan mee? Dat is een vraag die mij vaak wordt gesteld. Het antwoord is: in elk akkoord realiseerden wij weer een deel van ons verkiezingsprogramma. Of het nu gaat om extra geld voor het onderwijs, de hervormingen in de hypotheekrenteaftrek en de huurmarkt, of de hervormingen in de WW, ontslag en – gisteren nog – de pensioenen. Het is natuurlijk niet geheel ons verkiezingsprogramma, maar het zijn wel grote stappen in de goede richting.
Hoewel de spanningen soms hoog opliepen was de sfeer bij de onderhandelingen goed. Elke keer kwam ik aan tafel te zitten bij mijn financiële collega’s van de coalitie en ChristenUnie en SGP. Mark Harbers, Carola Schouten, Elbert Dijkgraaf en ondergetekende: allemaal uit het mooie Rotterdam. En Henk Nijboer uit Groningen, ook mooi. Met deze club mensen wisten we elke keer common ground te vinden waar vanuit we een resultaat konden bereiken waar iedereen tevreden mee was. Een soort niet-lullen-maar-poetsen coalitie. Waarin het gezien de financiële aard van de onderwerpen niet uitmaakte wie er in welke God gelooft of hoe we elk denken over het huwelijk. Maar wel hoe we op de beste manier Nederland een stap vooruit kunnen brengen in een moeilijke tijd.
Kortom: het was een heftig jaar, maar ik ben trots op de stappen die we hebben gezet. Hervormingen die jarenlang onbespreekbaar waren, lijken nu eindelijk geregeld te worden. Nu moet het kabinet het ook allemaal gaan uitvoeren. Voor 2014 is mijn oproep aan het kabinet daarom op zijn Rotterdams: geen woorden, maar daden! Dan kan de economie eindelijk weer gaan aantrekken en de werkloosheid dalen. En wellicht wordt Feyenoord in 2014 weer eens kampioen…
Wouter Koolmees is Kamerlid voor D66. Samen met vier andere Kamerleden schrijft hij voor ThePostOnline de politieke wisselcolumn De Kamer van Vijf. Iedere donderdag op ThePostOnline.
