Als je kijkt hoe de laatste weken het kabinet en de regeringspartijen VVD en PvdA aan de gang zijn, moet je wel denken: de helden zijn vermoeid. Kijk naar de meningsverschillen hoe om te gaan met de ZZP’ers. Lees het commentaar op het voorstel van het CPB oudere werknemers weer aan het werk te krijgen. Denk aan de “bed, bad en brood”-affaire, die niet alleen verschil van mening tussen VVD en PvdA liet zien, maar ook tussen Rutte en Zijlstra. Volg het debat over de fraude van de Nederlandse Spoorwegen.
Onbegrijpelijk is het dat de minister van Financiën wel harde taal heeft gesproken, maar niets aan de positie van de NS wil veranderen. En zopas de chaos over de verwachte belastingherziening. Een soap. Maar is het wel zo dat dit allemaal komt omdat de helden vermoeid zijn? Dat is altijd tegen de zomer. Een anoniem gebleven, uitgeputte minister of staatssecretaris zei: “Iedereen loopt op zijn tandvlees”. Op het Binnenhof kijkt men uit naar de barbecue, waarmee het zomerreces straks wordt ingeleid.
Natuurlijk heeft dit alles een diepere grond.
Hier wreekt zich voor de zoveelste keer de basis van het huidige kabinet. Geen meerderheid in de Eerste Kamer. De minderheid van de coalitie daar is nog verder gekrompen. En er zijn de (principieel en praktisch) politieke verschillen tussen de socialisten en de liberalen. Loop het rijtje maar even langs.
De ZZP’ers (inmiddels ver boven de 800.000) worden door VVD-fractievoorzitter Zijlstra gesteund. De PvdA en de top van de FNV willen hun vrijheden juist inperken en hun lasten verzwaren. De maatregelen die het CPB bepleit voor oudere werklozen, worden door de VVD, D’66 en het CDA gesteund en door PvdA-voorzitter Spekman “mensonterend” genoemd. Spekman wil dat het CPB ophoudt met ‘dit gewauwel’. Dat is nog eens echte inhoudelijke kritiek!
Zoals op veel punten zien we dat er programmatisch veel meer overeenstemming is tussen het CDA, D’66 en de VVD, dan tussen PvdA en VVD. Zo’n verschil is er ook over het wel of niet met wortel en tak willen uitroeien van de oorzaken en mogelijkheden van de NS haar machtspositie te misbruiken.
Wat de topic van het kabinet moest worden (inhoudelijk en qua strategie): een herziening van ons belastingstelsel, is heel raar en rommelig aangepakt. Het kabinet wil de plannen niet openbaar maken en alleen in de achterkamertjes met de oppositie gaan onderhandelen. Van de staatsleer van het dualisme is zo helemaal niets meer over. Ook is het een onnozele actie, want er wordt natuurlijk straks gelekt. Natuurlijk moeten we weten wat die belastingherziening inhoudelijk betekent.
Een paar piketpalen: een vereenvoudiging, een stevige verlaging, geen nivellerende uitkomst en handhaving van de zelfstandigenaftrek. Tot nu toe heeft dit kabinet van PvdA en VVD de belastingen alleen maar verzwaard.
De helden zijn vermoeid.
Maar de kern van die vermoeidheid is de wetenschap dat na de volgende verkiezingen er geen kabinet van VVD en PvdA meer zal komen. Op weg naar een parlementair meerderheidskabinet, hoop ik.
