Het Griekse Nee heeft een nieuw akkoord opgeleverd tussen de landen van de Eurozone en Griekenland dat nog harder is dan het akkoord dat door de Grieken verworpen is. De EMU-landen hebben met het opschroeven van de eisen laten weten dat ze het helemaal gehad hebben met de Griekse regering en met de minister van Financiën Varoufakis, een marxistische speltheoreticus, die zich te weinig realiseerde dat in onderhandelingen niet alleen rationale keuzes een rol spelen, maar ook emoties. In feite schrijft de EMU nu zowel de monetaire, de sociale en de fiscale politiek van de Griekse regering voor. Griekenland is daarmee onder curatele gesteld zoals de Nederlandse overheid dat kan doen met een gemeente die te veel schulden heeft en waar de begroting niet op orde is.
Maar er is in Brussel een besluit genomen dat nog veel verdergaande consequenties heeft. De Griekse regering moet alle overheidsbedrijven en overheidsbezittingen, die in totaal een waarde van 50 miljard euro vertegenwoordigen, overdragen aan een fonds waarmee de Griekse staatsschuld wordt afgelost.
Het hele Griekse staatsapparaat wordt dus vervreemd en komt binnenkort in particuliere handen. Honderdduizenden ambtenaren, vaak op politieke gronden benoemd, zullen worden ontslagen. Daarmee wordt het politieke cliëntelisme een vernietigende slag toegebracht. Het hele ambtenarenapparaat komt in en klap op straat te staan. Openbaar vervoer, gas- en elektriciteit, posterijen, telefoon en wegenbouw: de hele infrastructuur moet dan weer van de grond af opgebouwd, maar nu door private partijen. Maar dat gaat wel ten koste van de bestaanszekerheid van miljoenen Grieken.
In Griekenland gaat in een paar jaar gebeuren wat we in Nederland in de afgelopen 25 jaar hebben meegemaakt. Hier gebeurde dat onder leiding van Wim Kok, Jan Peter Balkenende en Mark Rutte. In Griekenland door een samenwerkingsverband van EU, IMF en Wereldbank. Voor de Grieken moet dat voor diegenen die voor hun inkomsten van de overheid afhankelijk waren een hard gelag worden. Deze neoliberale revolutie, die nog moet worden goedgekeurd door het Griekse parlement, is te vergelijken is met die in Chili na de militaire coup van Pinochet in 1973. Ook het Chileense pensioensysteem, de staatsbedrijven en de gezondheidszorg werden na 1973 geprivatiseerd. In 1975 verminderde Pinochet de sociale overheidsuitgaven in één klap met 27 procent en hij bleef bezuinigen tot de overheidsuitgaven in 1980 de helft bedroegen van het budget onder President Allende in 1973. In zeven jaar tijd!
Vanaf 1978 begon voor Chili een periode van sterke economische groei, die zich doorzette in de jaren 80. Het werd destijds het Chileense wonder genoemd.
De EMU hoopt met dit akkoord hetzelfde te bereiken als de Chicago-economen in Chili. Als dat lukt dan is zowel Griekenland als de Euro gered. De neoliberale revolutie zou dan in Griekenland zonder geweld zijn doorgevoerd. Als dat niet lukt gaat dat er ook in Griekenland geweld gebruikt worden, bijvoorbeeld door bewegingen als die van de Gouden Dageraad, die net als Pinochet destijds fascistisch genoemd worden. Het grote verschil met Chili zal dan zijn dat de Dageraad zich verzet tegen de ontmanteling van de Griekse staat terwijl Pinochet die staat juist ontmantelde. De Gouden Dageraad zal zich bovendien tegen Europa keren en aansluiting vinden bij Rusland.
De meeste Grieken zullen dat niet prettig vinden, want zij leven van het toerisme en de handel. Die sectoren zijn niet gebaat bij geweld. De cruciale vraag is nu: wat gaat het leger doen. Is het u ook opgevallen dat de bezuinigingen op de Griekse defensie die de EMU eist vrij beperkt zijn? Maar 300 miljoen euro. Dat is op een defensie budget van 4 miljard nog geen 10 procent.
