De overheid verleent subsidies om het gedrag van de burgers te beïnvloeden. In positieve zin, vindt ze. De contramal is het kunstmatig verzwaren van de kosten van een product, omdat de overheid vindt dat de aankoop en gebruik ervan niet goed voor de burgers is. Beide handelingen, subsidiëren of belasten, hebben iets bevoogdend: de overheid weet wat goed of slecht voor ons is. Het meest extreem van dit overheidshandelen is het gratis verstrekken van een product of een dienst. Gratis openbaar vervoer voor ouderen bijvoorbeeld.
Maar gratis bestaat niet. Gratis betekent dat een ander betaalt, want alleen de zon gaat voor niets op. Meestal zijn dat de belastingbetalers en daarvan weer vooral diegenen die meer belasting betalen dan een ander. De calculerende burger (en dat zijn wij Hollanders allemaal) maakt graag van die zogenaamde gratis of zwaar gesubsidieerde producten gebruik. Meestal wordt het dan voor de overheid te duur. Dus wordt er aan de subsidie geprutst. Voorbeeld: de kinderopvang. Eerst een forse subsidie, dan vanwege het succes erin gesnoeid. Uitkomst: minder kinderen naar de opvang.
Eind 2013 zagen we weer zo’n voorbeeld van een subsidiestroom die tot inventiviteit van vele burgers leidde: het kunstmatig bevorderen van de koop van auto’s die deels op elektriek uit de accu rijden. Als je die niet oplaadt en gewoon op benzine doorrijdt hou je je belastingkorting. Er ontstond een hausse in de verkoop. Voor een appel en een ei een nieuwe auto. Ook hier weer een prachtkans voor slimmeriken. En ja hoor. Het heeft even geduurd, maar nu zien we het.
Kort geleden bleek dat vorig jaar bijna 10.000 elektrische auto’s (12 procent van het Nederlandse wagenpark van deze vierwielers) zijn geëxporteerd. Voor een mooie prijs, weet ik wel zeker. Ook naar Rusland. Misschien een goede bijdrage aan de luchtkwaliteit daar, maar de rijkskas hier kost het geld. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Een voorspelling: de subsidies zullen naar beneden worden bijgesteld en fors ook. De regering draait even aan de knoppen en klaar is Kees. Mocht u nog een graantje mee willen pikken: snel naar de dealer, koop zo’n auto. Misschien krijgt u er zelfs een thuis te monteren stekkerdoos bij cadeau! En dan op tijd weer snel exporteren.
Opmerkelijk is dat met de windmolens heel anders wordt omgegaan. Miljarden moeten we van de regering en parlement daar met z’n allen als belastingbetaler instoppen. De meeste burgers voelen daar niets voor. Zeker in het zicht en helemaal in hun achtertuin. We weten het allang: die molens draaien niet op wind maar op subsidies. Ze zorgen voor horizonvervuiling, maken lawaai en leiden tot kapitaalvernietiging, omdat het Energieakkoord zegt dat er vijf prima kolencentrales gesloten moeten worden.
Pas bleek dat de doelstelling van dit Energie-akkoord niet wordt gehaald. De Rekenkamer heeft becijferd dat nog 13 miljard euro extra subsidie voor windmolens op zee nodig is. Van de gekke! Dat moet natuurlijk niet gebeuren. Zo’n bedrag kunnen we beter stoppen in de spaarpot nodig voor belastingverlaging van ons allemaal.
