MH17, Ebola en de wonderbaarlijke avonturen van de jongens van ISIS zijn voor de meesten van ons gelukkig een virtuele realiteit. Het is heus niet zo dat het ons niks doet, MH17 heeft ons ‘diep geraakt’. De toespraak van toenmalige minister Timmermans raakte diverse gevoelige snaren, waardoor het tanende vertrouwen in de regering weer tijdelijk enigszins werd hersteld. Daar is blijkbaar verrassend weinig voor nodig.
Ebola is een andere troef; de welhaast filmische dreiging doet ons rillen voor de buis. ‘Ja, lekker ik heb nu wel zin in die moorkop, weet je zeker dat hij niet besmet is, haha?’ Zo, de vaderlandse bakkers kunnen vanaf nu gaan brainstormen over een andere naam voor deze ‘slagroomfantasie’. Oh en dan de arme stakkers die in slecht zittende oranje pakken op het punt staan om onthoofd te worden: ‘hadden ze daar maar niet naar toe moeten gaan, toch?’ Oranje als fashion statement, Leco, Thijs en Bastiaan mag het nog?
Een mens heeft problemen nodig om een bepaalde mate van geluk te kunnen ervaren. Het bestaan moet tot op zekere hoogte bedreigd worden anders worden we lui of zoeken we problemen op laag water. De korzelige bejaarde die uit z’n slof schiet omdat zijn grootste probleem eruit bestaat dat Tafeltje-Dekje vijf minuten te laat is met de hapklare brokken.
Sinds de Tweede Wereldoorlog hebben we niet of nauwelijks meer te maken gehad met echt collectief leed dat ons persoonlijk raakte. Dood en verderf hebben we verbannen naar de rafelranden van de maatschappij. Veilig weggestopt in instituten die speciaal zijn ontwikkeld om te lijden, not at my doorstep.
Eventuele onzekerheden dekken we hermetisch af met een passende polis.
We hebben het lang té goed gehad en zijn mentale uitvreters geworden. Het leven kabbelt voor de meesten op mediocre wijze voort en we blijven wanhopig zoeken naar zingeving. Aangezien de zin van het leven hoogstwaarschijnlijk een eeuwenoude hoax is halen we onze schouders op, parkeren we onze passie en vluchten we in alles wat ons kan verdoven. God heeft op de 8e dag het wereldkampioenschap darten en ‘heel Holland bakt’ geschapen en hij zag dat het niet goed was.
Ik heb goed en slecht nieuws: de werkelijkheid is allesbehalve virtueel. Het is de hoogste tijd om wakker te worden want de dreiging is onder ons. De moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh liggen ruim een decennia achter ons, maar we hebben er nog steeds weinig van geleerd. Hier en daar wordt er wat lafjes herdacht, maar een scherpe analyse van deze maatschappelijke symptomen die duiden op ernstig onderliggend lijden ontbreekt tot op de dag van vandaag. Het enige wat we geleerd hebben is dat het beter is om je mond te houden, aldus de Hond, die blijkbaar de feiten wel veilig kan benoemen onder de noemer van ‘statistiek’.
Vrijheid van meningsuiting, of simpelweg het benoemen van de feiten wordt dan misschien niet altijd afgestraft met een moord, maar iemand kaltstellen onder het mom van racisme of discriminatie verlamt even zo. Anno 2014 hebben we nog steeds helden nodig, jongens en meisjes met of zonder rood haar, die durven op te staan tegen misstanden in onze maatschappij. De uitdaging in onze tijd is niet meer zozeer ‘wij tegen zij’, maar jij als individu versus de maatschappij. Welke verantwoordelijkheid durf je te nemen? Heb je nog een eigen mening of wordt je identiteit gedicteerd door de media als roeptoeter van het establishment? Durf je misstanden in je omgeving aan de kaak te stellen en accepteer je no shit? Of wring je je als grootgrutter in allerlei absurde bochten omdat je accountant niet snel genoeg de optimumcurve politieke correctheid versus een dalende omzet heeft kunnen berekenen?
Laten we beginnen met een oproep aan alle mensen die het goede voorbeeld zouden moeten geven omdat ze een belangrijke mate van verantwoordelijkheid dragen: bijvoorbeeld politici, directeuren van woningbouwcoöperaties, zorgverzekeringen, scholen, ziekenhuizen, banken en omroepen en artsen. Plato zei het al ‘goede mensen hebben geen wetten nodig om te weten waar hun verantwoordelijkheid ligt’. De bijbel formuleert het tenslotte crystal clear: ‘geef ieder wat hem toekomt: belasting en tol aan wie u belasting en tol verschuldigd bent, ontzag en eerbied aan wie ontzag en eerbied toekomen’ (Romeinen 13).
Zorg dat je het dan wel verdient!
