In mei zal het proces Wilders worden voortgezet. Even een kleine voorbeschouwing. Wat staat op het spel?
De politicus is bij de rechtbank veroordeeld wegens (1) aanzetten tot discriminatie op grond van ras (art. 137d Sr.) en (2) het beledigen van een groep op grond van ras (art. 137c Sr.). Hoewel Wilders uitspraken deed over een groep afgebakend op grond van nationaliteit (‘Marokkanen’) is hij toch veroordeeld alsof hij uitspraken deed over een ‘ras’. Die kwestie ras/nationaliteit zal straks weer bij het Hof ter discussie staan.
Inmiddels heeft zich een belangrijke gebeurtenis voorgedaan die verband houdt met de ‘rassenkwestie’. Het Openbaar Ministerie heeft aangegeven niet tot vervolging over te gaan van D66-leider Pechtold die beledigende uitspraken deed over Russen. “Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet”, had Pechtold gezegd. Zeven mensen deden aangifte tegen Pechtold omdat die uitspraak discriminerend en beledigend zou zijn voor Russen. Als je Marokkanen niet mag beledigen, waarom Russen dan wel?
Maar volgens het OM zou de uitlating in strafrechtelijke zin niet beledigend zijn. Vreemd. Want als je de twee uitspraken naast elkaar legt lijkt de uitspraak over de Russen toch beledigender dan de uitspraak over Marokkanen. De uitspraak over Marokkanen heeft alleen betrekking op de wens er minder in Nederland te hebben. De uitspraak over Russen is generaliserend over het gehele Russische volk dat zijn fouten niet zou willen rechtzetten. Hoe komt Pechtold daarbij? Wat een merkwaardig vooroordeel. En wat discriminerend naar alle Russen. Vreemd ook dat het Openbaar Ministerie deze zaak niet eens aan de rechter wil voorleggen. Dat was toch wel het minste geweest. Wat een schijn van partijdigheid laadt het OM op zich. Niet verstandig.
Ook de verdere motivering van het OM overtuigt niet. Want het verhaal gaat verder. Als de uitspraak wel beledigend zou zijn, zegt het OM, dan neemt de context van het maatschappelijk debat het beledigende karakter weg.
Hebben we een maatschappelijk debat dan over Russen die hun fouten niet willen rechtzetten? Niks van gemerkt. Er is helemaal geen debat over Russen die het met de waarheid niet zo nauw nemen. Ja, over Poetin misschien. Maar die staat toch niet voor alle Russen? En stel je eens voor dat we wel zo’n debat zouden hebben. Wat zou dan de bijdrage van Pechtold zijn? Amerikanen, heel vaak bereid hun fouten recht te zetten. Nederlanders, ja, die zetten graag hun fouten recht. Maar Russen, nee, die doen dat niet. Geweldige bijdrage Pechtold. Goed gezien!
Vergelijk dat eens met een maatschappelijk debat over Marokkanen. Leg je oor eens te luisteren aan de stamtafels. Over geen bevolkingsgroep wordt meer gediscussieerd dan over Marokkanen. En zou nu Wilders’ opmerking daar ineens niet een bijdrage aan kunnen zijn? Vreemd.
Ook vindt het OM dat de uitlating van Pechtold niet ‘onnodig grievend’ is. Ook weer vreemd. Immers een debat over Marokkaanse jeugdcriminaliteit is wellicht gevoelig, beetje grievend wellicht, maar hoogst nodig. Noodzakelijk grievend! Een debat over Russen die moeite hebben met de waarheid dient geen enkel belang. Ik zou althans niet weten welk.
Dit wordt een belangrijk proces. Niet alleen omdat een politicus terecht staat. Niet alleen omdat de vrijheid van expressie zo belangrijk is. Niet alleen omdat het Openbaar Ministerie hard op weg is een imago van partijdigheid te verwerven. Dit wordt een belangrijk proces omdat een politicus terecht staat die als enige een belangrijk maatschappelijk probleem aan de kaak stelt. Je kunt het met hem eens zijn of niet. Je kunt van mening zijn dat soms zijn bewoordingen te grof of te ongenuanceerd zijn.
Maar je kunt niet ontkennen dat hij als enige de strijd heeft aangebonden met het religieus gemotiveerd theoterrorisme waardoor niet alleen Nederland bezocht wordt, maar ook andere landen. In de Verenigde Staten heeft Wilders hiervoor zo langzamerhand een cultstatus verworven.
Het is dan ook zeer de vraag of de veroordeling van Wilders – afgezien van de onrechtvaardigheid die dat met zich mee brengt – wel een maatschappelijk belang dient. Immers geen andere politicus (Rutte niet, Pechtold niet, nee, helemaal niemand) heeft het tot zijn agenda gemaakt om het theoterrorisme te bestrijden.
Maar dat doen de opsporingsdiensten toch? De rechterlijke macht toch? Het OM toch?
Dat is niet wat ik bedoel. Waar deze overheidsdiensten zich mee bezighouden is het opsporen, vervolgen en berechten van theoterroristen. Met andere woorden: het dempen van de put als het kalf verdronken is. Wat echter moet gebeuren is: het ontwikkelen van een strategie om te voorkomen dat mensen terroristen worden. Dat betekent: er moet niet alleen strafrechtelijk contraterrorisme worden ontwikkeld, maar ook cultureel contraterrorisme. En dat doet dus geen enkele politicus. Behalve Wilders dan.
De achtergrond die in het Wildersproces voortdurend aanwezig is, is of het gaat lukken om het theoterrorisme te beteugelen zonder enige vorm van cultureel contraterrorisme te bedrijven.
In zekere zin zijn op dit vlak Wilders en het OM concurrenten. Wilders houdt zich bezig met de oorzaken van het terrorisme. Het OM doet dat ook een beetje. Maar zij hebben hele andere opvattingen over die oorzaken. Het OM is ook – sorry dit te moeten zeggen – niet zo succesvol. U vindt van wel? Dat meet u af aan het aantal aanslagen wellicht. En dat valt wel mee in Nederland, zegt u. Zeker, maar wat vindt u van het dreigingsniveau? Wat vindt u van Wilders zelf, al meer dan vijftien jaar zwaar beveiligd over straat? Wat zegt u dat over de veiligheid? Is het zo langzamerhand niet eens tijd openlijk uit te spreken dat de staat heel slecht functioneert ten aanzien van zijn basistaak: het creëren van een veilige omgeving voor zijn burgers?
Wilders is het wandelende bewijs dat dit niet zo goed lukt. Ja, hij leeft nog. Rushdie ook. Hirsi Ali ook. De Deense cartoonisten ook. Maar Charlie Hebdo is dood. Al die doden en geïntimideerden zijn even zovele bewijzen voor het succes van het theoterrorisme en het falen van de staat.
Toen we ons in 2002 zorgen maakten over imam El Moumni die homoseksualiteit een besmettelijke ziekte noemde waren er geen Syriëgangers. Inmiddels heeft sjeik Fawaz honderden aanhangers. Dat zeg ik niet, dat zegt Dick Schoof (NCTV). Kortom, we gaan niet vooruit, we gaan achteruit. Dat is niet alleen de ‘schuld’ van Nederland, het is een mondiale trend. Alleen: Nederland vertoont geen uitzondering in die mondiale trend. En die is: we gaan achteruit.
Het is zeer de vraag of je in die wereld iemand als Geert Wilders wel kan missen.