Column

Hoe Conchita Wurst Europa weer hoop geeft

11-05-2014 15:07

Vijf miljoen Nederlanders keken naar het Eurovisie songfestival. Als dit electoraat ook gaat stemmen bij de Europese verkiezingen dan komt het helemaal goed met die Eurodroom. De overwinning van een Oostenrijkse travestiet met een baard en de onverwachte tweede plaats van Ilse en Waylon levert een paar opmerkelijke inzichten op waar campagnevoerende Eurocraten veel van kunnen leren.

Europa verlangt naar een goed verhaal in minder dan drie minuten. De overwinning van Eric Neuwirth A.K.A Conchita Wurst lag voor de hand, maar levert toch een paar rake observaties. Deze Oostenrijkse homoseksueel laat zien dat het makkelijke cynisme van de snobistische eurovisiehaters net zo clichématig is als het blij-eikelige songfestivalgevoel van de gayVVD-ers rondom Frits Huffnagel en zijn roze vrienden.

Dana International

In 1998 won de Israëlische travestiet Dana International met een wanstaltig housedeuntje en daarmee bereikten we het eindpunt in Eurovisie-decadentie. Toen was baldadige extravaganza en niet kunnen zingen een voorwaarde om te winnen. Nederland ging mee in de krankzinnige ratrace en stuurde daaropvolgende jaren Sieneke en zelfs een manvrouw met een Indianentooi.

De laffe Eurocampstrategie leverde niks op, want het publiek pikte de onoprechte rommel niet. Nu is dat anders. Tom Neuwirth kan namelijk daadwerkelijk zingen.

Met zijn Shirley Bassey-achtige James Bond nummer ontsteeg hij de middelmaat en met zijn coming of age verhaal voegde hij daar zelfs een vleugje Hollywood aan toe. Het zilver voor Nederland bleek wraak op alle conservatieve stuurlui-aan-wal-kenners die meenden dat Calm after the Storm veel te muzikaal was.

‘Een beetje vrede’

Je mag zo’n Europees liedjesfestival natuurlijk niet politiek maken, maar dat gebeurt natuurlijk wel. In Duitsland zong een presentator tijdens de nationale voorronde oud-festival kraker ’Een beetje vrede’ en droeg het pesterig op aan Poetin. Aan de andere kant probeerden homofobe Russische politici de baardvrouw te boycotten, maar deze reactionaire strafexpeditie draaide uit op een echec.

Sterker: onze Oostenrijkse vriend kreeg een opvallend groot aantal stemmen uit het voormalige Oostblok, waardoor de domme Balkan-stemsolidariteit zo langzamerhand ook doorbroken is. Uit de Baltische staten regende het zelfs douze points voor Conchita en de Nederlandse inzending.

Het Eurovisie liedjesfestival zou wel eens een cultureel-sociologisch momentum zijn die de Euro-sclerose doorbreekt. Politici lopen gemiddeld altijd een jaar of tien achter de gevoelens van het volk aan, omdat intuïtie en sensitiviteit twee karaktereigenschappen zijn die bij egomane bestuurders – we zagen net bij Buitenhof die zelfgenoegzame Van Rompuy weer bloedirritant orakelen – ontbreken.

Slobs domme move

Arie Slob probeerde in het gevlei van het volk te komen en twitterde dat hij dit jaar niet naar Oostenrijk op vakantie gaat, omdat Conchita van ons had gewonnen. De Christen-Unie leider dacht grappig te zijn, maar ontpopte zich met die opmerking tot een slechte verliezer. Het eurosceptische zuurtje had daarvoor al een bak gal over Jeroen Dijsselbloem uitgestort omdat hij mogelijk vertrekt naar Europa. Treurig gedoe. Gelukkig rekent het volk steeds kordater af met deze onbeholpen politieke kleinburgerlijkheid.

Het was, kortom, een leerzame avond. De betere nummers stonden hoog en carnavaleske opsmuk werd afgestraft. Opgeblazen acts zonder inhoud, vooral afkomstig van de reeds geplaatste Grote Europese Landen, kregen nauwelijks stemmen.

Frankrijks lofzang op de snor, opgediend in een slappe Stromae-imitatie, werd weggehoond en symboliseerde de krimpende importantie van De Haantjes. Het land werd roemloos laatste met die edelkitsch. Engeland’s inzending – met een slap Bonny Tyler substituut – kwam niet verder dan de zeventiende plek. Italië stuurde een zomerhit-zangeres die vals zong en gedateerd krols over het podium kroop.

Poolse pin-ups

De Italianen gaven nog acht punten aan een act van vier Poolse pin-ups en daarmee blonk het land uit in het archaïsche machismo waarvan we net dachten dat het was opgeborgen met het huisarrest van Berlusconi. Nog iets opvallends: de Duitse inzending is een van de meest gedraaide nummers op Europese radiostadions, maar het niemendalletje kon het stemvolk niet kon bekoren. Ook dat was wel symbolisch. Naar Duitsers luisteren we graag, maar geliefd zijn ze natuurlijk niet.

Wie echt wil weten wat er in Europa speelt, had gisteravond het Eurovisiesongfestival moeten volgen.