In de lange gangen van de AIVD liep ik eens een oudere man tegen het lijf, die beweerde dat hij redacteur was geweest van ‘De Kommunist’, het blad van de Marxistisch-leninistische partij Nederland (MLPN). Dit blad werd in de jaren zeventig geschreven ten burelen van de toenmalige Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD). ‘De Kommunist’ was bedoeld voor de leden van de MLPN, een partij die eveneens door de geheime dienst was opgericht.
Na de moord op Theo van Gogh in november 2004 ben ik me intensief gaan bezighouden met de effectiviteit van onze geheime diensten. Vanaf 2006 heb ik me als Tweede-Kamerlid ingezet voor nieuwe investeringen – en verzet tegen ondoordachte bezuinigingen. De inzet van geheime diensten is de enige manier om moslimterrorisme te bestrijden. Wel hoop ik dat de AIVD heeft geleerd van de oude strijd tegen communisten, waarin de Amerikanen kritiekloos werden gevolgd – en veel mensen en middelen zinloos werden ingezet.
Destijds werden communisten bestreden door middel van spionage, maar ook door verstoringen, door het verspreiden van foutieve informatie en het organiseren van ruzies binnen de communistische CPN. In 1959 richtte de geheime dienst hiertoe een alternatieve communistische partij op, de Socialistische Werkers Partij (SWP). Dit project – ‘Phoenix’ genaamd – werd grotendeels betaald door de Amerikanen. Deze partij deed ook mee aan verkiezingen – waarmee de BVD op de kieslijst kwam – maar behaalde nooit zetels. In 1965 staakte de dienst dit project.
Tussen 1970 en 1980 was het de beurt aan de MLPN, om onduidelijke redenen project ‘Mongool’ genoemd – de Amerikanen noemden dit operatie ‘Red Herring’. De partij wekte de interesse van de Chinezen, die de partij ook sponsorden. Grote man van de MLPN in China was ‘secretaris-generaal’ Pieter Boevé, die in dat land met alle egards werd ontvangen. In eigen land was de MLPN echter geen succes, communisten namen de partij – van de 40 leden waren er 25 medewerker van de geheime dienst – niet serieus.
Na zijn pensioen ging Pieter Boevé verder in de politiek en richtte hij een lokale ouderenpartij op in Zandvoort. Daarmee is deze geschiedenis nog niet ten einde. Onlangs meldde De Telegraaf dat ook Johan van Gogh, de vader van Theo van Gogh, betrokken zou zijn geweest bij de oprichting van de MLPN. Meer daarover moet blijken uit een film die Theodor Holman en Gijs van de Westelaken op dit moment opnemen over Theo van Gogh en die in november – tien jaar na de moord op Theo – zal worden uitgebracht.