Het kabinet Rutte-II verhoogt de belastingschijf van 42 procent stiekem naar 45 procent en zelfs 49 procent. Zo verhogen Zijlstra en Samsom het belastingtarief voor middeninkomens naar 49 procent. Voor hogere inkomens naar 59 procent. En ook voor mensen vlak boven het minimumloon naar 45 procent. Alleen het toptarief (voor de echt hoge inkomens) blijft 52 procent.
Het belastingtarief voor de meeste werkende Nederlanders is nominaal 42 procent. Iedereen die tussen 19.645 en 55.991 euro verdient, betaalt 42 procent belasting.(technisch: belasting en sociale premies). Dit is het overgrote deel van werkend Nederland. Immers het minimumloon ligt iets boven 19.000 euro per jaar
Als je meer belasting wilt binnenhalen, kun je natuurlijk de tarieven verhogen. Dat klinkt heel erg onsympathiek en heet nivellering.
Je kunt ook de inkomensafhankelijke zorgpremie fors verhogen. Ook dat is een manier van openlijk nivelleren. Die manier is echter niet overal even populair gebleken het afgelopen jaar.
Je kunt ook in het geheim de percentages omhoog schroeven en dat is wat er deze jaren gebeurt.
In Nederland hebben we een groot arsenaal toeslagen en aftrekposten. We hebben ook een fors aantal heffingskortingen. Dit zijn bedragen die je in mindering mag brengen op je belasting.
Iedereen krijgt de algemene heffingskorting. Die is 2001 euro waard. Het is het besef dat iedereen een stuk inkomen mag verdienen zonder inkomstenbelasting te betalen. Vroeger was dat in de vorm van een belastingvrije voet.
De regering stelt in haar plannen voor dat die heffingskorting inkomensafhankelijk worden. Je krijgt hem straks alleen nog maar in zijn geheel als je maximaal 19.645 euro per jaar inkomen hebt.
Verdien je meer? Dan moet je de een stuk inleveren, te weten 2% van wat je meer verdient. Vanaf 2016 zelfs 3% van wat je meer verdient.
Dit betekent dus als je 20.000 euro verdient en een loonsverhoging krijgt van 100 euro, je meteen 42 euro extra belasting betaalt en daarbovenop 2 euro minder algemene heffingskorting krijgt. Je betaalt dus totaal 44 euro extra belasting en zelfs 45 euro vanaf 2016. Je houdt zelf maar 55 euro over.
Nee hoor: nu al (sinds de wet uniformering loonbegrip) wordt een andere heffingskorting afgebouwd. Dat is de korting die je krijgt om te compenseren voor de noodzakelijke kosten die je maakt om te kunnen werken: de arbeidskorting.
Die wordt met 4 procent afgebouwd op het traject tussen 40.248 tot 69.573 euro.
Als je in 2015 45.000 euro verdient en een loonsverhoging krijgt van 100 euro, dan betaal je dus 42+3+4 = 49 euro extra belasting. Je houdt zelf 51 euro over.
Tussen 55.991 en 69.573 euro is het nominale tarief nu 52 procent. Door de afbouw van de heffingskortingen is het effectieve tarief in 2015 daar 58 procent.
En in 2016 wordt dat 59 procent, als de kabinetsplannen doorgaan.
Voor de echte topinkomens is er niets meer om af te bouwen. De grenzen variëren van jaar tot jaar, maar boven de 125.000 euro is het belastingtarief gewoon 52 procent.
Dit verhaal hierboven geldt voor kostwinners met kinderen en alleenstaanden.
Op dit moment is het belastingtarief nog wat lager voor alleenstaande ouders en voor de minst-verdienende partner bij tweeverdieners. Maar ook daar stijgen de tarieven en marginale drukken door plannen met kindregelingen. Het voert hier te ver die uit te leggen.
Niet-werkenden krijgen de arbeidskorting niet en 65+ers betalen geen AOW-premie, zodat ook zij minder betalen.
Mocht je denken bij minimumloon: dan mag ik die 55 euro van de 100 verdiend tenminste houden, dan heeft u het mis. We hebben in Nederland nog vele inkomensafhankelijke regelingen die minder worden naarmate je meer verdient
– Huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget
– De WTCG-toeslag (tot hij wordt afgeschaft)
Verder zijn er regelingen waar je meer moet betalen als je meer inkomen hebt. Denk aan eigen bijdragen in de zorg of ouderbijdrage bij de studiefinanciering.
De regering is van plan de afbouw van een aantal van deze toeslagen te versnellen, zodat de marginale tarieven verder oplopen. En er komen nieuwe inkomensafhankelijke regelingen ook bij dit kabinet. Zo moeten ouders gaan betalen voor de gratis schoolboeken. Ouders met lagere inkomens krijgen compensatie, ouders met een hoger inkomen niet
Een loonsverhoging van 100 euro kost de werkgevers veel meer. Vanwege de premies voor de zorgverzekeringswet, de werkloosheidswet, de arbeidsongeschiktheidswet en pensioenlasten betaalt een werkgever al gauw minstens 125 euro om het loon met 100 euro te verhogen.
Het gevolg: de werknemer houdt in bijna alle gevallen veel minder dan de helft over van wat hij verdient. Soms maar 30 procent.
Nivelleren is een feest, dat in Nederland soms erg uitbundig gevierd worden
Heeft de regering ook cijfers en berekeningen hiervan?
Ja hoor! Lees dit rapport van november 2012 van het Centraal Planbureau.
Tijdens deze regeerperiode stijgt de marginale druk over de hele linie.
Dus vanaf 2017 ziet de marginale druk van de belastingen er zo uit (dus zonder toeslagen, zonder andere inkomensafhankelijke regelingen:
Ik heb het nog niet kunnen vergelijken met Cuba of andere mooie socialistische heilstaten, maar volgens mij komen we een aardig eind in de richting.
Pieter Omtzigt is Kamerlid voor het CDA.
