In een hypocratie worden gewone burgers voortdurend bestookt met de goede bedoelingen van invloedrijke medeburgers, die zich weliswaar laten voorstaan op hun sociale inborst, maar ras-opportunisten blijken te zijn. Het is een term die officieel niet bestaat, maar ik vind hypocratie een mooi woord voor een samenleving waarin je met huichelarij nog ver kunt komen. De laatste week van het jaar wordt duidelijk dat we er middenin leven.
Het vertrek afgelopen weekend van boegbeeld Simons uit de partij Denk viel de heren Kuzu, Öztürk en Azarkan ogenschijnlijk rauw op het dak. Hoe groot de onenigheid achter de schermen was weten we (nog) niet, maar Simons verlaat haar club wegens gebrek aan steun van de mannen. Daarnaast verwijt zij hen gewiekstheid en het tot kunst verheffen van framen.
Dat laatste was anderen al iets eerder opgevallen, maar hoe moeten wij – tegen de achtergrond van deze nieuwe afsplitsing – de maandenlange mantra van de dame en heren zien over het verbinden van mensen? Ons bestoken met holle retoriek over samen verschillen overbruggen en tegelijkertijd elkáár de tent uit vechten.
Een ander signaal uit de hypocratie kregen we deze week uit de Partij van de Arbeid. Klein in de peilingen, maar nog altijd groot in de moraal en het openbaar bestuur. Eurocommissaris Frans Timmermans genoot een laatste restje moreel leiderschap, dat hij volgens velen had vergaard met zijn talloze toespraken. Tot partijgenoot Ronald Plasterk deze week in de Volkskrant van de grote redenaar een kleine jongen maakte.
Timmermans bezit namelijk een bokkenpruik en die gaat op als hij zijn zin niet krijgt. Daar was Plasterk in 2010 getuige van toen Timmermans als PvdA-Kamerlid een door hem gewenste portefeuille werd onthouden. “Dan doet ie gewoon een half jaar niets” of net zo lang tot ie z’n zin wel krijgt.
Met flapuit Plasterk in de gelederen snakt de PvdA nog meer naar de eindstreep van dit kabinet, kan ik mij zo voorstellen, maar je ziet Timmermans het doen. Armen over elkaar rustend op de buik en een norse blik naar voren. Zo groot is de man, die prat gaat op het morele leiderschap van hemzelf, zijn partij en het dagelijks bestuur waar hij deel van uitmaakt.
Het geluid van de hypocrisie heeft ook een eigen omroep. Staatssecretaris Sander Dekker eist deze week van BNN-VARA openheid over de hoge salarissen van een aantal presentatoren. De programmamakers op tv en de stukjesschrijvers van de website (joop.nl) trekken elke dag ten strijde tegen vermeende ongelijkheid en exorbitante beloningen. Maar als het om de eigen grootverdieners gaat houdt BNN-VARA de kaken stevig op elkaar.
Met het stapelen van salarissen en nevenfuncties komt presentator Giel Beelen uit boven de 560.000 euro per jaar. De progressieve omroep die zo hartstochtelijk gelijkheid propageert is de kampioen inkomensongelijkheid van Hilversum.
Ik gun iedereen zijn topsalaris, zijn politieke carrière of grootse idealen, maar doe anderen een plezier en laat de hypocrisie achter in 2016. Het kan een mooi jaar worden als de opportunisten die ons op hoge toon weten uit te leggen hoe we eigenlijk moet samenleven, volgend jaar nog sneller struikelen over hun eigen schijnheiligheid.
Deze column werd eerder gepubliceerd op RTL Z.
