Column

Ik ben net zo gek als Marianne Zwagerman

14-12-2011 09:00

Als je maar lang genoeg hetzelfde verhaal vertelt op radio en tv, mag je uiteindelijk bij de Tros Nieuwsshow. Afgelopen zaterdagmorgen was het ook voor mij zo ver. Ik mocht gezellig bij Mieke van der Weij en Peter de Bie op Radio1 vertellen over isoleercellen en hoe erg ze zijn. Inmiddels ben ik tien jaar verder, knetterpsychotisch in een hokje zitten is steeds meer een vage herinnering voor me. Maar in medialand houden ze nu eenmaal van steeds dezelfde pratende hoofden, en mettertijd ben ik blijkbaar spreekbuis geworden voor de tienduizenden ex-isoleercelbewoners die dit land rijk is. Bram Bakker is de bekende psychiater, ik ben de bekende ex-gek. Om de zoveel tijd reizen we af naar Hilversum, doen ons zegje en gaan met een fles wijn weer naar huis. Prima. Meestal komen er positieve reacties op. Een enkele keer verbaasde, of negatieve. Waar mijn mond echter van openviel was de reactie van Marianne Zwagerman op mijn kletspraatje  afgelopen zaterdag. Of eigenlijk…

Het is waar hoor. Ik heb rond 2000 een paar keer in een isoleercel gezeten. Dat was nogal heftig. Om een en ander te verwerken heb ik het destijds opgeschreven. In 2006 liet ik me door gekte-filosoof Wouter Kusters overhalen om mijn belevenissen in boekvorm te laten gieten. In 2007 verscheen  “Alleen: berichten uit de isoleercel” bij uitgeverij Lemniscaat. Ik heb daar nog steeds geen spijt van. Het boek is in alle dagbladen positief besproken en het verkoopt nog steeds. Per jaar worden 18.000 mensen in een Nederlandse isoleercel gestopt. Het is goed dat er een boek is waar ze hun ervaringen aan kunnen spiegelen.

Maar ik snap ook best dat er mensen zijn die er liever helemaal niets van weten. Die gek zijn eng en vervelend vinden. Laten we eerlijk zijn, er rust niet voor niets een groot historisch taboe op gekte. Voor heel veel mensen betekent gek worden nog steeds het einde van een gezond en werkzaam leven. En van de tienduizenden mensen die ieder jaar gek worden in Nederland, komen alleen degenen in het nieuws die anderen doodmaken. Dat is niet zo’n beste PR. En als zo’n gekkie op de radio jou dan ook nog “De engste vrouw van Nederland” genoemd heeft in een stukkie op DeJaap, tweet je al gauw:

RT @Mariannezw Is dat nou de @samgerrits op #radio1 die mij de engste vrouw van Nederland noemde? Aha, projectie van een isoleercelman dus. #tragisch.

Zoals gezegd, toen ik het las viel mijn mond open. Maar ergens had Marianne wel gelijk. Wat haar betreft, had ik de Pauw &Witteman aflevering waarin ze alle vrouwen met een webshop tot muts bestempelde, op een slagvast scherm vanuit de isoleercel aanschouwd en mijn reactie in de gekkies-bezigheidstherapieruimte getypt. Een optreden dat overigens, daar blijf ik bij, een van de bizarste dingen was die ik dit jaar heb gezien. Maar goed. Gelukkig wordt niet iedereen die ver van de werkelijkheid staat in dit land opgesloten. Maar wat daarna volgde, was nog veel verbazingwekkender. Diezelfde avond twitterde @Mariannezw:

Mijn excuses aan @samgerrits. Mijn tweets vanochtend waren ondoordacht. En ik ben er niet trots op.

En kreeg ik het volgende mailtje:

“Hi Sam, Ik overdacht nog even mijn tweets van vanochtend. En ben niet trots op mezelf. … was verrast toen ik je op de radio hoorde vanochtend en hoorde over jouw psychiatrische achtergrond, want die was mij niet bekend toen ik jouw stuk op De Jaap las. Vanuit die verrassing plaatste ik mijn tweet. …. Ik kan alleen maar respect en bewondering hebben voor mensen die zich eruit vechten. … Ik oordeel vanuit mijn eigen kracht en vergeet dat wel eens omdat het voor mij een vanzelfsprekendheid is. Hoe dan ook. Ik wilde je geen pijn of verdriet doen. En het spijt me als ik dat misschien wel deed. grtz Marianne (zw)”

Welnu Marianne, lief dat je sorry zegt. Maar pijn of verdriet doe je mij niet met ondoordachte opmerkingen over gekkies en isoleercelmannen. Want wat wie dan ook er over zegt, het valt allemaal in een oneindig niets vergeleken met de ervaring zelf. Een zin uit je mailtje frappeerde me:

“Ik oordeel vanuit mijn eigen kracht en vergeet dat wel eens omdat het voor mij een vanzelfsprekendheid is.”

Daar heb ik namelijk zelf ook last van. Ik vind dat het maar normaal moet zijn dat alle ex-gekken hun muil opentrekken over hun verleden, en dat iedereen dat maar moet accepteren. Net zoals jij vindt dat het maar normaal moet zijn dat alle vrouwen net zo’n flitsende carrière maken als jij, en dat iedereen dat maar moet accepteren. Wat dat betreft ben ik net zo’n utopist, en dus net zo gek als jij. Misschien moeten we allebei ons wereldbeeld bijstellen.