Van mijn vader weet ik dat de wereld in de jaren zeventig verdeeld was in Beatles- en Stonesfans. Als je van keurige, perfect gemaakte jongenspop hield was je voor Paul en de ruige types draaiden de platen van Mick en zijn vrienden. Tijdens het WK is het leven al even overzichtelijk: er zijn fans van VI Oranje en je hebt liefhebbers van ‘dat programma met die hond’.
Bekentenis; ik ben altijd een groot VI-fan geweest. Dat heeft alles te maken met de voorzetjes op maat van Wilfred en de grappen van Gijp, maar vooral met Johan Derksen wat ik een ongelooflijke held vind. Derksen heeft dat ongenuanceerde wat mij ook wel eens van pas zou komen in het leven. Want als er vijf politici aan één tafel over asielzoekers praten, vind ik dat ze allemaal een puntje hebben.
Natuurlijk ging Derksen door het stof voor de bondscoach die het tactisch allemaal goed had bedacht, maar gelukkig was die nuance eenmalig. Het vrolijkste vind ik de momenten dat hij op een vriendelijke toon heel onaardig is tegen iemand die er gewoon bijzit. Omdat het kan tegen Frans Bauer zeggen dat hij verschrikkelijke muziek maakt. De wereld zou er stukken beter uitzien als we allemaal zo eerlijk waren. Laatst kroop Hansie even in de rol van Derksen en dat vond ik ook wel weer verfrissend. ‘Nico Dijkhoorn, ik vind jou een afschuwelijke man’ zei Kraay terwijl de schrijver gewoon aan tafel zat.
Dat doen ze echt niet in Engeland, Frankrijk of Duitsland. Daar gaat het over de vorm van de dag, mislukte buitenspelvallen en 5-3-2. Het is volkomen uniek dat in een praatprogramma de ene gast tegen de andere kan zeggen dat hij verschrikkelijk is. Het is ook een statement: je bent voor VI of ertegen. Als je van de concurrentie houdt, ben je geen slecht mens, er is ook niet zoveel mis mee, maar je maakt wel een gebaar door het te erkennen. Voor jou hoeft het allemaal niet zo uitgesproken en gekleurd, je bent een genuanceerd mens en dat is prima. Dat vind jij prima teksten: ‘de spelers waren even naar een pretpark’, ‘Fer heeft een de hamstringblessure’ en Blind is ‘waarschijnlijk gewoon fit’. Prima de luxe allemaal, maar is andere koek dan de meest recente theorie van Gijp: iedereen krijgt nu eenmaal de pik die hij verdient.
Maar waarom gaat mijn hand automatisch naar de afstandsbediening rond half negen? Natuurlijk, omdat ik even grappig wil zijn als Gijp (en het niet ben), net zo ongenuanceerd uit de hoek wil komen als Derksen (lukt me nooit) en het ambieer om even scherp te zijn als Wilfred (10-1 voor hem).
Zo ging het bij The Beatles en Stones ook natuurlijk; als je fan werd van Mick hoopte je op een mespuntje van zijn ruigheid en charme. Ik probeerde het thuis laatst ook toen Youri in beeld kwam. ‘Kijk hem daar nu staan met die belachelijke zonnebril, Ray’tje Charles’. Niemand reageerde verder. Nou ja, één iemand keek even op van de iPad en zei alleen maar: ‘nog even oefenen, Johan’.
In de feelgoodroman De tranen van 88 figureert een vrouw met de eigenschappen van de grote Johan Derksen. Ze is slim, scherp en ongenuanceerd.
