De Kamerleden zijn op vakantie. Reces heet dat. Uitblazen van wat er het afgelopen half jaar politiek allemaal gebeurd is. Het was soms spannend. Extra moeilijk omdat het kabinet nog maar beschikt over een heel kleine meerderheid in de Tweede Kamer en in de Eerste Kamer helemaal geen meerderheid heeft. Ik voel daar overigens geen medelijden bij. VVD en PVDA hebben daar, bij de vorming van hun coalitie, zelf met open ogen voor gekozen. De wankelijke basis leidde er ook toe dat regeringspartijen hun gram gingen halen.
Bij de Eerste Kamer, die gewoon haar werk deed: goede wetsvoorstellen aanvaarden, slechte afwijzen. Die gram liep zo hoog op dat onder andere VVD-leider Zijlstra riep dat de Eerste Kamer maar moest worden afgeschaft. Hopelijk leidt de rust van de zomervakantie tot bekoeling van de geest. In de eerste plaats omdat het verdwijnen van de Eerste Kamer of het beperken van haar bevoegdheden, alleen kan als de Grondwet wordt gewijzigd. Dat zit er gewoon niet in. Ook omdat –interessante bij-overweging- de Eerste Kamer bij onze bevolking meer in aanzien staat dan de Tweede.
De Tweede Kamer moet het dus bij zichzelf zoeken, zeker ook omdat de kiezers van met name de wat grotere groeperingen deze steeds minder zijn gaan steunen en waarderen. Hadden CDA en PVDA nog niet eens zolang geleden ieder 50 zetels in de Tweede Kamer en de VVD zo’n 40 zetels, nu is dat beduidend minder.
Het zijn ook die grote partijen die nu via kunstgrepen hun positie willen versterken. Afsplitsingen proberen tegen te gaan. Een kiesdrempel in voeren. Al die afsplitsingen de laatste tijd zorgden voor begrijpelijke ergernis. Het presidium van de Tweede Kamer denkt daar iets op gevonden te hebben: beperking spreektijd, financiële beknibbeling en nog zo wat. Dat leidt tot niets. Een Kamerlid dat zich niet meer thuis voelt in zijn groep, of daar uit wordt gezet, zal zich daar niets van aantrekken. Nog afgezien van het principiële punt, neergelegd in de Grondwet (!), dat ieder Kamerlid individueel gekozen is.
Vanwege het, tegenwoordig nauwelijks nog aanwezige, historisch benul, is het ook nog eens nuttig te zien naar de afsplitsing (in de zestiger jaren) van onder andere het Kamerlid Goedhart van de PvdA, omdat die partij naar links was opgeschoven en die van onder andere het Kamerlid Aarden van de KVP fractie vanwege de ‘’Nacht van Schmelzer’. Dat waren principiële keuzes. Die vragen dus respect.
Nog principieel verwerpelijker is het plan een kiesdrempel in te voeren. Nieuwkomers hebben dan weinig kans meer. Bij een drempel van 5 procent was D66 in 1967 niet in de Kamer gekomen. Oude partijen, als de SGP, worden dan buitengesloten. Moeten de grote partijen hun zetelverlies van de laatste jaren zo gecompenseerd krijgen? Weer kunstmatig wat groter worden gemaakt? Het zijn niet de kleine partijen, maar juist de grote, die verantwoordelijk zijn voor de bijna crisissen van de laatste tijd!
Kortom vakantiegangers: zorg er na de zomer voor op eigen kracht het afgekalfde vertrouwen terug te winnen.
