In een interview in Trouw van vandaag verwijt D66-leider Alexander Pechtold de VVD en het CDA dat zij de onvrede over de EU hebben aangewakkerd. De referendumpartij zal dan ook niet meewerken aan een eventueel Nexit referendum. Volgens Pechtold moet de politiek de onvrede over de EU wegnemen door bestrijding van het populisme. Daarbij deelt hij een sneer uit naar de VVD, het CDA en de PVV die teveel het volk willen ‘pleasen’.
Naar mening van de D66-leider is er dankzij de EU al zeventig jaar vrede en veiligheid, en daardoor welvaart in Europa. Dat argument veiligheid is een vorm van eurofiel wensdenken. De werkelijke vrede op het Europese continent hebben we te danken aan het bestaan van de NAVO, want NAVO-leden zullen elkaar onderling niet aanvallen.
Volgens Pechtold is de EU het probleem niet, maar het populisme. En dat moet krachtig bestreden worden. Verder dan deze platitudes komt ‘kereltje’ Pechtold niet en dat is een vorm van intellectuele luiheid, of erger, gebrek aan inzicht. Laten we kort naar de feiten kijken die de bron zijn van de Europese onvrede over de EU.
Door het vrije personenverkeer heeft de EU ervoor gezorgd dat massaal Oost-Europese arbeidskrachten naar Nederland zijn gekomen die ver onder de CAO-lonen zijn gaan werken, via constructies mogelijk gemaakt door Brussel, met als gevolg werkloosheid onder Nederlandse werknemers. Toenmalig minister van Sociale Zaken Piet Hein Donner voorspelde in 2007 dat er hooguit 15.000 Polen naar Nederland zouden komen. Inmiddels zijn het honderdduizenden die de banen van Nederlandse vrachtwagenchauffeurs en bouwvakkers hebben ingenomen.
De eurocrisis waarbij banken met belastinggeld gered moesten worden, de noodleningen aan Griekenland, geld dat we nooit meer terugzien maar waar wij wel voor bezuinigd hebben, het monetaire kamikazebeleid van de Europese Centrale Bank ECB, waardoor spaargeld niets meer oplevert en dat pensioenen laat verdampen, de vluchtelingencrisis die ontwrichtend werkt op de samenleving, dit alles gaat schijnbaar volledig voorbij aan het kritische denkvermogen van Alexander Pechtold.
Antwoorden op deze problemen heeft hij niet. Nee die onvrede, het is allemaal de schuld van het populisme. Helaas, het welvaartsverlies door toedoen van de EU is de kern van de onvrede. Het is de economie dommie, niet het populisme.
Het armetierig verweer van Pechtold is aandoenlijk. Eerder heeft hij namens D66 het momentum laten passeren toen de partij in april 2014 een recordaantal van 28 zetels in de peilingen boekte. Hij meende daarmee invloed te kunnen uitoefenen op het kabinetsbeleid van Rutte II en dacht een troefkaart te kunnen spelen door zich te laten gebruiken als juniorpartner van het kabinet. Helaas, overmoed komt voor de val. D66 staat inmiddels weer op de haar vertrouwde 13 zetels, met aan het hoofd een uitgebluste partijleider. Een Lord Wanhoop die geen ideeën meer heeft, zo blijk ook nu in de EU-crisis.
D66 is goed in het verkopen van mooie theorieën zonder ze goed te onderbouwen. De partij doet mij vaak denken aan een welgesteld gezelschap dames en heren die, met de benen op tafel bij de open haard en een goed glas onder handbereik, er lekker op los filosofeert, om vervolgens hun hersenspinsels als serieus beleid te verkopen. De partij lijkt wel de Wizard of Oz. Veel geschreeuw, maar weinig wol.
Zelden heeft deze eurofiele partij er zo onbeholpen en hulpeloos bijgestaan als in deze EU-crisis na de Brexit. Geen antwoorden, geen ideeën, geen oplossingen. Het is een demasqué zonder weerga.
