Wat willen die jongens en meisjes van ISIS nu eigenlijk? Terug naar de goeie ouwe tijd, dachten we altijd. Naar de tijd van de eerste kaliefen, die Mohammed nog hadden gekend en die nog zuiver in de leer waren. Zo vreemd is dat idee natuurlijk niet; vergeleken bij de huidige toestand van het Midden-Oosten ziet élk verleden er beter uit. Maar toch doen we hier graag alsof zoiets héél bizar is. Niet zo lang geleden schreef Matthijs Lok, UD Europese Studies aan de UvA, het nog in NRC Handelsblad. Wie ISIS achterlijk noemt, of middeleeuws, of barbaars, heeft er niks van begrepen. Het idee dat een godsdienst een verleden en een heden kent, noemde hij ‘typerend voor het tijdsbeeld en de tijdsopvatting van het westen zelf’ (NRC, 24 januari). En na een heleboel alinea’s geschiedenis, constateert hij dat ISIS het westen schokt:
“niet alleen vanwege de grote gewelddadigheden’ (sic) maar ook ‘door de radicale afwijzing van haar idee van tijd. Voor IS lijkt er geen verschil te zijn tussen het begin van de islam en het heden”
Dat kan nog wat abstracter worden bekeken:
“Perceptie van verleden heden en toekomst vormen geen mondiale vanzelfsprekendheid, maar zijn een cultureel bepaalde horizon die kennelijk ook terzijde kan worden geschoven”
Zo, nu weet u ook wat er aan de hand is met mensen die beweren dat vroeger alles beter was. Dat is geen simpele nostalgie. Aan de UvA zeggen ze dan dat deze mensen de perceptie van verleden-heden-toekomst als een cultureel bepaalde horizon terzijde hebben geschoven. Lok eindigt zijn hoogpolige opiniestuk met de volgende bizarre frase:
“Reflectie, gevoed door het huidige (geestes)wetenschappelijk onderzoek naar de ontwikkeling van identiteit en tijdsbewustzijn, zal Europa in de 21e eeuw eerder versterken van ondermijnen”
Nu weet u dus wat ze daar in het Bungehuis deden voordat het werd bezet. En dat het onderzoek daar mogelijk heel Europa ondermijnt.
Het fenomeen ISIS roept wel meer licht hysterische reacties op binnen het kersverse bataljon deskundigen. Zo verscheen op donderdag 26 februari in de Volkskrant een interview met de ‘ISIS-deskundige’ Will McCants. Zijn boek komt eraan, maar hij verklapt alvast: ISIS verwacht zeer spoedig het Einde der Tijden. De beweging:
“is vanaf zijn oprichting geobsedeerd geweest met de Apocalyps. De beweging heeft als grote opdracht de terugkeer van het kalifaat. Dat luidt het einde van de wereld in en het moment voor de gelovigen om de laatste veldslagen te strijden tegen de ongelovigen. Dit onderscheidt hen echt van andere jihadistische groepen”.
De krant vervolgt:
“Een belangrijk moment was het uitroepen van het kalifaat op 5 juli 2014 door ISIS-leider Abu Bakr al-Baghdadi. (…) De toespraak luidde de naderende Dag des Oordeels in, wanneer God een onderscheid zal maken tussen goede moslims en de ongelovigen.”
Als extra bewijs voor zijn bewering noemt McCants de naam van de ISIS-glossy, Dabiq. Dat is een plaatsje in Syrië, niet ver van Aleppo, waar volgens een bekende traditie de laatste veldslag tussen de Arabieren en de ongelovigen zal plaatsvinden (u mag raden wie daar wint.)
Overtuigd? Niet te snel, graag.
Verwacht ISIS stiekem dat de aarde binnenkort vergaat? Dat zou uitzonderlijk zijn. Grote islamitische stromingen zijn daar niet of nauwelijks mee bezig. De Iraanse oud-president Ahmedinedjad was lid van een sjiitische sekte die de spoedige terugkeer van de twaalfde imam verwachtte, maar hij werd om die reden door de Ayatollahs voor gek versleten. Ook Al Qaida had niks met de Apocalyps. Bin Laden heeft er nooit wat over gezegd.
De reden waarom ISIS haar glossy de titel Dabiq gaf, was dan ook anders. Dat was ook de plek van een veldslag in 1516, waarbij de Turken de sjiitische dynastie der Mammelukken versloegen, en zo de weg openden naar de eenheid van de islamitische wereld onder Ottomaans gezag. Dabiq was het begin van het vorige tijdperk van islamitische eenheid, zogezegd. In de eerste twee uitgaven van Dabiq werd, ter verklaring van de titel, een uitspraak geciteerd van de Al-Qaida-leider in Irak, Aboe Moesab al-Zarkawi:
“The spark has been lit here in Iraq, and its heart will continue to intensify — by Allah’s permission — until it burns the crusader armies in Dabiq.”
Apocalyptisch? Dat waren Al Qaida en Al-Zarkawi niet. De leider spreekt hier simpelweg de hoop uit dat Al Qaida uiteindelijk zou uitgroeien tot een leger dat in Syrië de strijd zal aangaan met de kruisvaarders. Dat is jihadistenjargon voor Israël en zijn bondgenoten. Al-Zarkawi zag Syrië op dat moment al wankelen, en koos in plaats van de aanduiding ‘Syrië’ voor het symbolische slagveld Dabiq. Het Dabiq waar de Ottomanen de sjiieten versloegen, waarna ze een kalifaat konden stichten. En door deze uitspraak zo prominent te plaatsen, en zijn blaadje Dabiq te noemen, werpt Al-Baghdadi zich op als de uitvoerder van deze opdracht van zijn leermeester Al-Zarkawi. ISIS zet de strijd van Al Qaida voort, waar zijn leermeester dat graag zag. Al Qaida was de vonk; ISIS is het intense vuur.
Dan wat betreft de toespraak van Al-Baghdadi in Mosoel, waarbij hij het kalifaat uitriep, en zichzelf tot kalief en ‘leider der gelovigen’ (de bijbehorende titel). Dat was de eerste en enige keer dat hij zó uitgebreid zijn drijfveren voor het voetlicht bracht.
De toespraak kent maar één thema: eerherstel voor de islam. Moslims, en de islam in het algemeen, zijn nu lang genoeg vernederd. Onder dit stuk een link naar de Engelse vertaling van zijn toespraak. Hierbij twee citaten die de kern van de boodschap bevatten:
“Indeed, the ummah [gemeenschap] of Islam is watching your jihad with eyes of hope, and indeed you have brothers in many parts of the world being inflicted with the worst kinds of torture. Their honor is being violated. Their blood is being spilled. Prisoners are moaning and crying for help. Orphans and widows are complaining of their plight….”
En:
“So raise your ambitions, O soldiers of the Islamic State! For your brothers all over the world are waiting for your rescue, and are anticipating your brigades. It is enough for you to just look at the scenes that have reached you from Central Africa, and from Burma before that. What is hidden from us is far worse. So by Allah, we will take revenge! By Allah, we will take revenge! Even if it takes a while, we will take revenge, and every amount of harm against the ummah will be responded to with multitudes more against the perpetrator.”
In die hele toespraak (PDF) is (afgezien van een enkele vertrouwde vrome verwijzing naar Gods oordeel) niets te vinden over een snel naderend Einde, of het feit dat ISIS daarbij betrokken zou zijn. ISIS zet zich gewoon, net als Al Qaida, in voor het zuiveren van de islamitische wereld en het wreken van alles wat moslims wordt aangedaan. (De passage waarin terreur wordt verheerlijkt, is lezenswaardig.) Geobsedeerd door het Einde der Tijden? Leest, en u zult het niet vinden. Conclusie: McCants kletst.
