Nederland is in oorlog met ISIS, verkondigde de minister-president al enige tijd geleden. Daarna is het kabinet in beraad gegaan over de vraag: hoe gaat ons land die oorlog voeren. Een antwoord laat voorshands op zich wachten. Oud-militair Jitse Akse neemt wel aan die strijd deel. Hij vertelde daarover ook. Daarop is het Openbaar Ministerie in beweging gekomen. Akse werd aangehouden en een dag of wat later weer (voorlopig) vrijgelaten. Zijn paspoort werd ingenomen. Akse is nu ondergedoken. Duizenden landgenoten laten weten dat zij hem steunen.
Begrijpelijk dat de politiek zich er nu ook mee bemoeit. Een vraag op voorhand: heeft het OM – vanwege de politieke gevoeligheid van deze zaak – vooraf ook de Minister van Justitie geïnformeerd? Dat zou niet ongebruikelijk zijn geweest. Misschien komt er een Kamervraag. Minster Plasterk van Binnenlandse Zaken reageerde zondag in het actualiteitenprogramma WNL op Zondag, verstandig. Hij zei te snappen dat het OM ‘even kijkt’. Dat houdt in dat hij begrijpt dat tal van landgenoten kritisch zijn over deze actie en steun betuigt aan de Friese oud-militair. PVV-leider Wilders had onmiddellijk na de actie van het OM zijn commentaar klaar. Helemaal in zijn lijn: “Deze man verdient een lintje”.
De nieuwe fractievoorzitter van de VVD in de Eerste Kamer, mevrouw Jorritsma, zei voor de radio dat Akse moet worden vervolgd wegens moord. Afgezien van het feit dat dan eerst bewijs van meervoudige moord op tafel moet komen, is dit wel een opmerkelijke uitspraak. Zeker uit de mond van een senator. Hoe vaak wordt niet gezegd dat de Eerste Kamer zich terughoudend moet opstellen en vooral moet letten op de kwaliteit van de wetgeving.
Mijn Leeuwarder Courant van vanochtend, maandag 18 januari, kopte op de voorpagina: “Zaak Akse een wespennest” (Blendle-link). Passende kop boven een goed artikel. De kern daarvan is dat de actie van het OM enkel gebaseerd is op twee (oudere) verhalen over Akse. Zaterdag gaf de scherpschutter nog een interview weg, maar dat was ná de juridische stap. Kun je op basis daarvan vervolgd en veroordeeld worden? Zijn er getuigen? Zijn er lichamen van slachtoffers? De Koerdische soldaten zullen niets loslaten. Wil het OM dan met strijders van IS gaan spreken? In het oorlogsgebied op onderzoek gaan? Hoogleraren als Knoops en Sluiter zijn kritisch over het Openbaar Ministerie. Het zal mij zeer benieuwen hoe deze zaak afloopt.
Intussen blijft de vraag of en hoe ons land ook echt oorlog gaat voeren tegen ISIS.
