Tijdens de Internationale Vrouwendag manifestatie in Barcelona afgelopen week werd ik er mij bewust van dat ik het risico op mannelijk misbruik tot bepaalde hoogte accepteer. Tussen de 200.000 demonstranten liep een vrouw met een bord waarop stond:
“Waarom vraag ik mijn dochter of ze veilig op de sportclub aan is gekomen en vraag ik dat nooit aan mijn zoon?”
Daar moest ik even over nadenken. Waar ging dat nu over? Dat is toch niet zo erg?
Ik liep mee met de demonstratie met in mijn achterhoofd het lot van vrouwen die mishandeld zijn of anderszins slachtoffer zijn van mannelijk wangedrag. Ik liep vooral mee voor verbetering van het lot van de vele vrouwelijke bierverkoopsters in Cambodja. In mijn vroegere baan heb ik daar gelukkig wat aan kunnen doen maar nu ik niet vaak meer in Cambodja kom maak ik mij weer zorgen over de achterstandssituatie van die bierverkoopsters. Wie bekommert zich over hen en zorgt er voor dat ze niet meer last hebben van de stroom aan laatdunkende taal, de betastingen van borsten en billen, de seksuele intimidatie en de gevallen van verkrachting?
Voor de Cambodjaanse bierverkoopsters waren de seksuele intimidaties onderdeel van hun werk. Ze accepteerden het als een beroepsrisico.
Zo accepteer ik dat meisjes het risico lopen lastig gevallen te worden op straat. Dat is nu eenmaal zo, toch? Wellicht heeft het ermee te maken dat ik geen zoon heb en dus niet vergelijk. Maar dat lijkt een te simpele verklaring. De uitleg dat mannen en jongens op straat kunnen worden nagekeken door kruiskijkers, dat vieze woorden naar hun hoofd geslingerd kunnen worden en dat er ook vrouwen zijn die mannen lastig vallen, biedt helaas ook geen soelaas. Tenslotte zijn dat uitzonderingen, niet te vergelijken met hetgeen wij als onderdeel van onze samenleving beschouwen.
Vrouwen – of het nu meisjes zijn die naar de sportclub lopen of bierverkoopsters in Cambodja – lopen meer risico om lastig gevallen te worden dan mannen. Vrouwen die lastig worden gevallen door mannen ervaren niet alleen gevoelens van vernedering, discriminatie en intimidatie. Zij worden in hun levenspad belemmerd; van de wandelgang naar de sportclub, voor het verkrijgen van een beurs of baan, tijdens hun carrière en wat nog meer.
Lita Caballut, de in Den Haag wonende kunstenares uit Barcelona, maakte in 2015 een serie schilderijen van vrouwen die vernederd zijn. Ze laat zien dat achter het masker van make-up, mooie kleding en sieraden, vrouwen schuilgaan die zwijgen en accepteren.
Maar met dank aan de #MeToo beweging, de vakbond van bierverkoopsters in Cambodja, en de moeder die schreeuwt dat haar dochter veilig naar de sportclub moet kunnen gaan, komt stukje bij beetje een einde aan de acceptatie van mannelijk wangedrag. Op ieder niveau.
In plaats van acceptatie en make-up zijn er op alle vlakken wereldwijde bewegingen gaande die oplossingen geven op de vraag die iedereen zich zou moeten stellen: “Welke onacceptabele gedragingen accepteer ik in mijn leven?”
