Het CDA kreeg een nieuwe woordvoerder voor tabak: Hanke Bruins Slot. Het CDA maakte ook een scherpe draai op het onderwerp. De christen-democraten pleiten nu onder meer voor een 100 procent rookvrije horeca. Formeel omdat de partij verlost is van het juk van de gedoogconstructie met VVD en PVV. Dat de vader van de nieuwe CDA-woordvoerder, Harm Bruins Slot, voorzitter is van KWF Kankerbestrijding – en het tabaksdossier namens de organisatie beheert – is toeval. Dat toeval ontdekten vader en dochter ook pas vorige week, keuvelend aan de keukentafel. Daar moesten ze hard om lachen.
Het KWF heeft een nieuwe koers. Het organiseert tegenwoordig gala’s. Want dáár worden mensen gezond van. Als zij dat tenminste zelf écht willen. Want zo overleef je kanker.
KWF is tegen roken. En tegen rokers. Want rokers zijn moderne paria’s en tegen roken zijn doet het goed in de publieke opinie (Bovendien is het ingewikkeld kanker te genezen, ook als je dat echt wilt.) Daarom heeft KWF met collega ‘gezondheidsfondsen’ de Hartstichting en het Longfonds – astma is passé – een chique lobbyclub opgericht: de Alliantie Nederland Rookvrij (ANR). Daarmee bewerken zij de Tweede Kamer. Dat mag wat kosten. De rekening schuiven zij door naar donateurs. Ook de niet-donateur draagt bij, via overheidssubsidie. Voor die subsidie valt iets te zeggen, want de overheid hoeft niet meer zijn eigen anti-rookbeleid te maken. Dat dicteert KWF.
Het KWF gelooft in een positieve boodschap. Daarom wil het roken ‘onthippen’. Dat is heel iets anders dan een heksenjacht op rokers met onder meer vieze plaatjes op pakjes. Onthippen is namelijk een positieve boodschap. Net als de boodschap uit dat je kanker kunt overleven, als je dat zelf tenminste echt wil. KWF houdt van positief. Daarom betaalde het een onderzoeksjournalist van dagblad Trouw om allerlei positieve artikelen te schrijven over de tabaksindustrie. Vroeger was hij een kritische journalist. Toen schreef hij over hoe farmaceutische bedrijven behandelrichtlijnen beïnvloedden om pillen te slijten, bijvoorbeeld – saillant – voor het stoppen met roken. Nu niet meer. Nu dicteert KWF.
Het farmaceutische concern Pfizer doet ook nog iets in de lobbyclub van KWF. Pfizer verkoopt een dure pil die mensen helpt met stoppen. Van die pil kunt u suïcidaal worden of een hartaanval krijgen. Dat verlaagt het risico op terugval bij stoppen met roken aanzienlijk. Die pil wordt vergoed uit uw basispakket. Daar was opeens ruimte voor, nu allerlei (zeldzame) ziektes en aandoeningen ter discussie staan. Maar liefst 15 procent van Nederland is het daar mee eens, becijferde NIVEL. Daar had KWF met de ANR op aangedrongen bij de Tweede Kamer. Stivoro sjoemelde er wat cijfers en verbanden bij. Mijn hemel, riep de Tweede Kamer. Pfizer blij, want vele miljoenen rijker. Pfizer dicteert ook een beetje.
KWF houdt niet van nuance. KWF wil dat de horeca 100 procent rookvrij wordt. Het hoger beroep van Clean Air Nederland afgelopen maandag, voor een totaalverbod, wordt betaald door KWF. Of beter: door alle donateurs die voor een oplossing voor die verschrikkelijke ziekte – voor de duidelijkheid: niet roken maar die andere – graag hun zuurverdiende centjes doneren, of op de fiets een berg bedwingen. Het rookverbod in de horeca heeft als doel werknemers te beschermen. Eigenaren van eenmanszaken hebben geen personeel. Doet er niet toe, zegt KWF. Doet er niet toe, zegt inmiddels, na de draai van het CDA, ook de Tweede Kamer. Kunnen de christen-democraten er iets aan doen dat de toenmalige minister zo’n vreemde constructie heeft verzonnen? Kleine horecaondernemers hebben niet genoeg ruimte en geld om een rookruimte in te richten. Mooi zo, roepen vader en dochter Bruins Slot in koor.
Voor de jongere lezers: het CDA was een partij die vroeger voor de middenstand opkwam. Dat was in de tijd dat KWF nog zocht naar een genezing voor kanker.
Ton Wurtz is voorzitter van Stichting Rokers Belangen.
