Hoe zal het aflopen? Zal Amsterdam door de knieën gaan? Zien we daar straks gele, groene, blauwe, paarse – alles behalve zwarte pieten? Reken maar. Want de angst regeert. Een grote muil opzetten. Dat kun je aan Quincy Gario wel overlaten. En dat deed hij ook afgelopen week tijdens een hoorzitting in het Amsterdamse stadhuis. Zwarte Piet is niet welkom, oreerde hij. Zwarte Piet is racisme. Volgens hem leidt de knecht van Sinterklaas zelfs tot ‘internationale weerzin’ en brengen de Sint, zijn stoomboot en zijn knechten zowaar schade toe aan onze internationale handelspositie. Ja, Quincy weet wat slap ouwehoeren is.
Gekleed in hun pathetische anti-piet-t-shirts stond een kleine club medestanders hem toe te juichen. Het hele protest stelde kortom geen ene reet voor, maar reken maar dat de gemeente om de tafel gaat met deze Bijlmerzoete versie van al Shabaab. Doodsbang zijn ze. Doodsbang dat Quincy en zijn schreeuwers de komst van de Goedheiligman straks verstoren, met nog meer gezeur en gezeik. En de politie heeft toch al zo’n moeite met lullige spandoekjes. Nee, de grote bek zal in deze winnen. En de verliezers, dat zijn we allemaal. En we zijn allemaal schuldig. Omdat we het blijkbaar niet erg vinden als onze tradities gekaapt worden door de meest lullige actiegroepen.
Is Zwarte Piet racistisch? Uiteraard komen Quincy en zijn makkers graag met stupide voorbeelden van kinderen die er geen barst van hebben begrepen en denken dat zwarte piet staat voor DE neger. En dat zwarte piet dom is. Hoe komen ze daaraan? Van hun ruimdenkende ouders, vrees ik. Niet van andere kinderen, in ieder geval, want ieder normaal kind weet vanaf het eerste moment dat Zwarte Piet zwarte Piet is – en leuk en slim en helemaal uniek. Denk niet dat je piet straffeloos kunt vervangen door een ongeschminkte invaller met een donkere huidskleur – zo’n nep-piet wordt door kinderen met hoon overladen. Dat is geen Zwarte Piet! Dat is een neger! Dus worden kinderen racistisch van piet? Nee, da’s pure lulkoek. Maar ja, dat soort agressieve taal, daar krijgen slappe ambtenaren het wel schijtens benauwd van. En dat voelt lekker, dat kunt u zich indenken: als je die blanke ambtenaren dan ziet aarzelen en kronkelen. Dat voelt als zoete wraak – zeker als je met je gedachten nog steeds pathetisch bezig bent met het herkauwen van het vaderlands koloniale verleden (Forget it, hou erover op, zei Desi Bouterse pas, volkomen terecht).
En dus wordt een vaderlandse traditie gereduceerd tot een onderwerp voor zielige koehandel met een clubje gefrustreerde burgers. Twee gele pietjes dan maar? Allemaal een beetje zongebruind, mag dat? Maar Quincy rook die middag het angstzweet der ambtenaren, en goes for the kill. Hij zal niet rusten voordat Zwarte Piet volledig is verbannen. En laten we de afbraak van deze traditie dan maar gelijk voortzetten. Zo’n bisschopsjurk – dat ding riekt toch naar kindermisbruik? En zo’n kerstman – waarom mag die gore vetzak eigenlijk vrij rondlopen? En dat vuurwerk op oudejaarsavond? Ik geef het nog vijf jaar, en dan heeft het monsterverbond van milieu- en dierenactivisten ook die traditie in de illegaliteit gedwongen. Ik wijs hen hierbij alvast op een volgend actiepunt: het feestelijk veilen van het eerste vaatje haring. De verheerlijking van massamoord, wat mij betreft.
En inderdaad, Quincy, in het buitenland zal men ons land weerzinwekkend vinden. We zijn bijkbaar een volk dat nauwelijks waarde hecht aan zijn tradities. Een land zonder verleden, zonder wortels, zonder historisch besef. Overal om ons heen worden dergelijke feesten met zorg gekoesterd. Hoe ‘fout’ ze ook zijn. Ze worden daar beschouwd als dé momenten waarop het volk zich verbonden kan voelen. Ook al was Guy Fawkes helemaal geen katholieke samenzweerder en was de bestorming van de Bastille meer een operette dan een overval – geen haar op enig Brits of Frans hoofd dat erover piekert om de gebruiken die bij die feestdagen horen, kapot te censureren. Integendeel, juist vanwege die tradities zijn het dé momenten om enerzijds samen te komen, maar ook (in de media) om eens goed over je geschiedenis na te denken. Inclusief de achterkant van de traditie.
Heeft zwarte piet koloniale wortels? Uiteraard. Moeten we piet daarom verbieden? Zeker niet. Juist niet. Als je het volwassen aanpakt (zoals elders gebeurt) zou het sinterklaasfeest een grote bijdrage kunnen leveren aan het levend houden van de herinnering aan dat koloniale verleden. Een veel grotere bijdrage dan Quincy en zijn weerzin wekkende huilie-huilie medestanders ooit zullen leveren.
Tradities zijn er om gekoesterd te worden. Ze mogen geen onderwerp worden van platte onderhandeling. Omdat (en hier volgt on-Nederlands taalgebruik:) een nationale traditie de natie en de tijd overstijgt. Omdat een traditie aan het verleden, het heden en de toekomst behoort. Ze vertegenwoordigt (in deze dagen van mondialisering en verlies van nationaal besef) een kostbare continuiteit waar we erg zuinig op zouden moeten zijn. Maar dat besef leeft hier nauwelijks. Niets is heilig voor onze goedbedoelde maar o zo verwoestende drang tot bijsturen en ‘verbeteren’. Sinterklaas is een project. Hij moet opgeknapt, verbouwd, omgegooid. En als iedereen klaar is, als elke gefrustreerde actiegroep er zijn plas over heeft gedaan, zitten we straks met een lesbo in een verwassen H&M jurkje, omringd door blauwe kereltjes die aan alle kindertjes iPads verkopen in verband met het overheidsbeleid voor 21st century skills.
Blijf af van zwarte piet. Hij is niet van ons. Hij is van alle tijden.
