De afgelopen week was er één van politieke uitspraken van een aantal lijsttrekkers en lijsttrekkers in spé (het inmiddels fameuze duo Asscher en Samsom) die iets van een dubbele bodem hadden. En vooral weinig stijl en humor. De helden lijken nu al vermoeid en verliezen hun scherpte van geest. En dat met nog meer dan drie maanden campagne voor de boeg. Zou het toch niet beter zijn geweest de verkiezingen eerder te doen houden?
Eerst het kleine bier. Groenlinks. Bram van Ojik, de voorganger van Jesse Klaver als fractievoorzitter, wil in de Tweede Kamer terugkeren. Dat doet hij omdat lijsttrekker Klaver hem dat had gevraagd. Dat is nog eens aardig, zou je zeggen. En Van Ojik heeft dus ja gezegd. Klaver is slim en zal hebben gedacht: dat scheelt misschien een enkele zetel en in ieder geval extra waardering bij de eigen achterban. “Fijn dat Jesse dat gevraagd heeft”, hoorde ik van één van de weinige Groenlinksers in Zuid-West-Friesland.
Welke plaats op de lijst heeft Bram van Jesse gekregen? Nummer 10! Net wel of niet verkiesbaar, gezien de laatste peilingen. Hier klopt iets niet. Als je zoiets vraagt aan je voorganger, omdat je zegt dat je hem nodig hebt, maak dan plaats in de top vrij. Beetje te slim, amigo.
Ook de PvdA is weer in het nieuws. Het tweede debat tussen Asscher en Samsom om het lijsttrekkersschap. De PvdA staat nu op 10 zetels in de peilingen. Henk Krol van de Ouderenpartij scoort hoger. Diederik doet die debatten met open vizier. Lodewijk stijlloos. Dat zal zijn imago aantasten. Zaterdag zei Asscher: “De PvdA neemt een onverantwoorde gok als ze Samsom nog een keer aanwijst als lijsttrekker.” Dat is in de rode vriendenclub wel erg op de man spelen. Zo zien ze dat in de PvdA ook. Vorige week waren oud-Kamerleden van die partij bijeen. Daar – schreef vanochtend de Volkskrant (Blendle-link) – zoemde het rond: “Niet chic” wat Lodewijk doet.
Ook de VVD gaat met persoonlijke aanvallen de campagne in. Anders dan de PvdA, waar sprake is van broedermoord. Rutte ging op het VVD-congres de andere lijsttrekkers te lijf. Niet met inhoudelijke argumenten, niet met het uitdragen van het liberale verkiezingsprogram. Henk Krol kreeg er van langs. Anderen werd het hebben van ‘een suffig verhaal’ verweten. Er werd op de man gespeeld. Vooral CDA-aanvoerder Buma werd weggezet. Een ‘pruilende peuter’ genoemd. Zoiets wordt altijd onthouden. De rekening wordt later gepresenteerd.
Ook – het is lang geleden – Den Uyl en ik voerden scherpe debatten. Maar er was altijd wederzijdse waardering en respect. We mochten elkaar. Als dat zo is en je dat beseft dan kun je elkaar ook hard te lijf gaan. Als daar door heen geen wederzijds respect bestaat, wordt het debat, de strijd, vertroebeld.
Eén opmerking van Mark Rutte vond ik wel grappig. Hij zei zaterdag over het CDA-program: “Je wilt naar de fles grijpen als je het leest.” Dat zal gebeurd zijn. Nu het hoofd weer helder is, hoop ik op een mooie verkiezingsstrijd.
Met vuurwerk, met humor, met stijl.
