“Ik ben dus Hans Amman, wie ben jij?” vroeg de vicevoorzitter van het College van Bestuur me. Hij had me uitgenodigd om op de koffie te komen toen ik zaterdagavond op Twitter een grap had gemaakt over hem en zijn bestuurscollega’s. Amman had daar geen gras over laten groeien: tien minuten nadat ik de tweet had verstuurd, mailde hij me. Zowel op mijn UvA-adres als op mijn UU-adres. “Via Twitter begrijp ik dat er bij jou beelden zijn over het CvB die ik niet kan plaatsen. Wanneer kom je eens langs?” had hij geschreven. Ik dacht eerst dat het een grap was. De mail was verstuurd vanaf een Gmail-account en het kon toch niet zo zijn dat ik echt op het matje werd geroepen vanwege mijn uitspraken?
“Ik ben FMG nummer 17” antwoordde ik. Een uur voor onze afspraak was bekend geworden dat de UvA een lijst met 400 namen van sympathisanten van Rethink UvA had opgesteld en verstuurd naar de facultaire communicatieafdelingen. Doel: een inschatting maken welke mensen misschien “gedoe” zouden kunnen opleveren. Gedoe maken is my middle name. Van een redacteur van Folia had ik mijn nummer vernomen.
Amman leek niet te weten waar ik het over had. Hij zei niet op de hoogte te zijn van een lijst. Het gesprek was ook heus niet bedoeld om me te intimideren. Hij wilde ‘gewoon’ eens kennismaken met mij omdat ik, in zijn woorden, opviel vanwege mijn “scherpe berichten”. De vraag wie ik was vond ik wat bevreemdend, vooral omdat hij me daarna vroeg om als mediawetenschapper aan hem uit te leggen hoe het CvB het beter kan doen in de beeldvorming.
Het vriendelijk ingestoken adviesverzoek was onderdeel van zijn charmeoffensief. Amman is daar goed in. Het is een joviale, amicale man met een sterk Amsterdams accent. ‘Wat kan ik van jou leren’ is een slimme manier om jezelf aan iemand gelijk te stellen, of te doen alsof je je aan iemand gelijkstelt. Amman vertelde dat de afgelopen weken zwaar zijn geweest. Hij had het over een “wedstrijd”.
Die woordkeuze, die hij snel herstelde, laat zien waar het knelt. Het CvB is geen onderdeel van de academische gemeenschap, maar staat er boven. Amman – onder andere belast met vastgoed – spreekt over verschillende belanghebbenden, zoals de BAM en de gemeente. In zijn bestuursbubbel zijn studenten en academici ook belanghebbenden, met verschillende behoeften.
Geesteswetenschappers hebben andere belangen dan sociaalwetenschappers, en die hebben weer andere belangen dan natuurwetenschappers zei hij. Ik probeerde te verduidelijken dat hij daarmee de wortel van het onbehagen mist. Al deze collega’s voelen dat ze geen grip hebben op hun academische leefwereld. Beslissingen worden van bovenaf genomen. Als er inspraak aan hen wordt voorgelegd, rijdt de trein al lang. Medezeggenschap betekent dan mogen meedenken of boekenplanken op de nieuwe werkplek 1 meter of 1,20 meter gaan zijn.
De problemen waarmee het CvB kampt zijn niet te verhelpen met betere beeldvorming, adviseerde ik. Dat lukt alleen met werkelijke veranderingen. De ‘concessies’ die het CvB dinsdag deed zijn vooral retorisch van aard. De blacklist en het kennismakingsverzoek getuigen eveneens van die onjuiste probleemstelling van het CvB: de UvA probeert woorden te controleren, terwijl ze haar daden moet aanpassen. De problemen moeten worden opgelost. Pas dan stoppen mijn kritische tweets, pas dan verlaten de studenten het Maagdenhuis.
Toch werkte dit charmeoffensief. Ik heb nu de menselijke kant van Hans Amman gezien. Hij is ook maar onderdeel van het systeem. Hij roeit met de riemen die hij heeft. Vanuit Den Haag worden hem beperkingen opgelegd en hij doet echt zijn best om al die stakeholders tevreden te houden. Hij is meer dan een welwillende dictator, hij is net als wij slachtoffer. Ik vroeg of er voor hem niet ook een grens is, het moment dat het te veel is. Hij antwoordde dat hij dan eindelijk die boeken zou gaan schrijven die hij in zijn hoofd heeft. Hij snapte mijn vraag niet. Hij gelooft nog niet wat wij wel doen: verandering is mogelijk.
Ik ben na dit gesprek anders naar Amman en de rest van het CvB gaan kijken. De eis van aftreden lijkt mij nu een onjuiste. Het CvB zit met ons in het schuitje. Dat betekent maar één ding: ze moeten zich bij ons aansluiten. Ik verheug me erop Hans Amman samen met Dymph van den Boom en Louise Gunning op het bordes van het Maagdenhuis te zien staan, scanderend “Bezet! blokkeer! dit beleid pik ik niet meer!” Het beeld zal de hele wereld overgaan.
