Middelbare man van 48 valt ‘politiek talent’ van 21 aan. Dat is, natuurlijk, bij voorbaat een verloren wedstrijd. Maar wie heeft ooit gezegd dat je wedstrijden niet mág cq. móet verliezen? Om ergens uit te komen waar je niet bij voorbaat in slaap valt, of voorgoed impotent, lijkt wedstrijden verliezen me zelfs een voorwaarde! Daarom rol ik mijn mouwen tóch maar even op om me te buigen over het verderfelijke fenomeen @Sywert, voluit Sywert van Lienden. De bleekneuzige staak, die het laatste jaar menig tv- en radiostudio onveilig heeft gemaakt, eerst met het zogenaamde G500-initiatief en nu met iets dat ogenschijnlijk nóg ondoorzichtiger en omslachtiger is: de Stembreker. Vraag me na al die optredens voor deze of gene microfoon niet waar Sywert ‘voor staat’, want dat weet hij zelf waarschijnlijk ook niet. Wat hij wél weet, is dat hij opgewonden raakt bij het mobiliseren van hersenloze en radiografisch bestuurbare Gremlins om partijcongressen en stembusuitslagen te beïnvloeden. Want dat is voorwaarde nummer één om aan zijn circus mee te mogen doen: een eigen visie of zelfs maar het begin van een overtuiging of zelfstandig denkvermogen zitten het zuiver uitvoeren van zijn persverse spelletjes alleen maar in de weg.
‘Verbeelding aan de macht’
Ik behoor – geboren in 1963 – tot de Verloren Generatie die de strijdkreet ‘De verbeelding aan de macht’ al als een achter koopkrachtplaatjes en inflatiecorrecties vervlogen echo beschouwde, maar, eenmaal geconfronteerd met deze Sywert, begin je – ik in ieder geval wél! – serieus te twijfelen of je dit poëtische motto uit ’68 niet met grote spoed weer uit de mottenballen moet halen. Als Sywert namelijk het symbool is van de aanstormende generatie – en zo wordt hij, terecht of onterecht, steeds naar voren geschoven – dan is het rennen voor je leven! Toen ik hem ooit, een jaar of twee geleden, zag rond schuifelen tijdens de borrel van een thans nagenoeg weggevaagd weekblad, maakte hij al een vroeger dan vroegrijpe indruk en leek hij reeds precies te weten ‘hoe de hazen lopen’. Sywert is zo’n ‘managerial’ in het pak gestoken jongen die vooral, och hemel, geïnteresseerd is ‘in het proces’. Een jongen die de wereld het liefst vanuit het perspectief van Google Earth beschouwt, wat hij daar aan schimmen en plattegronden tegenkomt voor ‘de wereld’ aanziet en er dienovereenkomstig plannetjes bij verzint. Alvorens je zelfs maar van plan bent zelfstandig na te gaan denken, hebben Sywert en kornuiten je al een digitale enquête onder de neus geschoven, je antwoorden gecodeerd, je mening een kleur of getal gegeven en beweren ze te weten voor welk doel je je bij welke partij moet zien te infiltreren. Of erger nog, zoals bij De Stembreker, welk hokje je rood moet maken op 12 september. Een dwingend advies dat je vervolgens per sms-je krijgt toegezonden. Wees eerlijk! Als je je zoiets laat welgevallen ben je nóg erger dan een Gremlin. Dan ben je een rond zwalkende zombie, die hoogstwaarschijnlijk al meerdere buisjes emotieafvlakkende pillen per dag slikt. (Niettemin schijnen er mensen te bestaan, die zich vrijwillig bij zijn initiatieven aansluiten. Nogmaals, waar is zo’n daad anders mee te vergelijken dan met het bewust opheffen van je eigen verbeeldingskracht en denkvermogen?)
Rechterwijsvinger belangrijker dan hart
Wat het allemaal nóg zwarter en onaangenamer maakt, is Sywert’s duistere obsessie met ‘maatregelen’ en ‘oplossingen’. Als je de logica van zijn initiatieven volgt, is er voor jongeren geen wenselijker wereld of land dan een wereld of land waarin alles door een uitgekiend beleidspakket ‘geregeld en opgelost’ is. Mede dankzij een vermoedelijk gebrek aan het lopen van blauwtjes, gebroken harten, in donkere steegjes uitgedeelde vuistslagen en andere, diepe teleurstellingen of beschadigingen die hen uit het veld hebben geslagen, lijkt Sywert’s grootste schrikbeeld en dat van zijn leeftijdgenoten – houd je vast! – dat er in Nederland een coalitie aan de macht zal komen die voor minder dan honderd procent een afspiegeling is van wat hij en zijn kornuiten hebben uitgerekend als zijnde de wens van het Nederlandse volk (of een deel daarvan, de jongeren) en vervolgens voor minder dan honderd het bijbehorende, optimale beleid ten uitvoer brengen. Dat je op je tachtigste niet graag voor onaangename verrassingen meer komt te staan en voorspelbaarheid verlangt van je omgeving, kan ik begrijpen. Maar op de leeftijd van Sywert zou je denken dat de adrenaline snakt naar een volwassen obstakel dat geslecht, vermorzeld of van de aardbodem geveegd dient te worden. Maar nee… Wie de armspiermassa van Sywert in ogenschouw neemt, komt al rap tot de conclusie dat de zwaarste lichaamsarbeid hoogstwaarschijnlijk door zijn rechterwijsvinger is verricht, bij het aanklikken van een muis. En dat hij het daar, gelet op zijn recente carrièrepad, het liefst bij wil laten. Ofwel: zijn interesse lijkt meer bij die rechterwijsvinger te liggen, dan bij een zwaar tekeer gaand hart.
Bruinkoolmijn, pikhouweel, Siberië
Soms heb ik oprecht met hem te doen. En voel ik de neiging Sywert uit de couveuse van zijn mathematische gejongleer te trekken en een forse regenbui in te duwen, zonder paraplu. Want het mag duidelijk zijn: Sywert is stervende. Wanneer je op je 21-ste dag in dag uit bezig bent uit te rekenen of een slaapverwekkend middenkabinet VVD-PvdA-D66-CDA-coalitie dan wel een slaapverwekkend middenkabinet GroenLinks-PvdA-CDA-VVD de beste vertaling is van wat jij en je kornuiten aan statistieken en grafieken uit de kiezersmarkt hebben getrokken, is je brein nagenoeg dood. En sta je, figuurlijk gesproken, met GPS de exacte coördinaten van je positie uit te rekenen, terwijl achter je een alles vernietigende lawine aan komt rollen. Een hopeloze ‘geek’ als Sywert gun je, kortom, een bruinkoolmijn, een pikhouweel en een vijf- of tienjarige veroordeling tot dwangarbeid in Siberië. Met af en toe een bevallige Natascha, die staat te zwaaien vanachter het prikkeldraad. Opdat hij op zijn sterfbed kan zeggen ooit een glimp van Het Leven te hebben opgevangen.
Hans van Willigenburg gaat op 12 september vrijwel zeker vol overtuiging op een partij stemmen, die hem diep gaat teleurstellen. In tegenstelling tot Sywert zal hij die teleurstelling volledig accepteren en zo nodig vier jaar trouwhartig met zich mee sjouwen.
