Marco van Basten is door de FIFA aangenomen om te onderzoeken of het voetbal op punten kan/moet worden aangepast. Het eerste proefballonetje van Van Basten viel niet mee. Een lijstje van onuitgewerkte ideetjes. Het hele trainersgilde viel over hem heen. Dinsdag kwam daar ook nog eens UEFA-voorzitter Ceferin bij. Hij noemde de ideeën van Van Basten een grote grap.
Marco van Basten heeft de prettige eigenschap dat hij zich altijd onafhankelijk opstelt. Ook zijn voormalige leermeester Johan Cruijff heeft dit van nabijheid meegemaakt. De fluwelen revolutie bij Ajax maakte hij met de grond gelijk. Hij stelde dat het plan Cruijff ‘een grote komedie’ was. Met zulke woorden zet je jezelf in de voetbalwereld buitenspel. En dat wist Van Basten uiteraard zelf ook. Het kon hem aan zijn reet roesten. Diep in zijn hart hoort Marco van Basten nergens bij. Accepteert geen gezag om het gezag en hekelt elk vanzelfsprekend mechanisme. En daarmee accepteert hij dat hij een keizer zonder volk is. Een verademing in een bastion dat bevolkt wordt door cliché-mannetjes.
Van Basten heeft natuurlijk een perfecte achtergrond voor tegendraadsheid. Als je de op een-na-beste voetballer ooit van Nederland bent, kun je rekenen op een bepaald basiskrediet. Maar dat zo’n krediet niet voor eeuwig is zal bij Van Basten inmiddels ook wel zijn doorgedrongen. Zeker, door dat basiskrediet heeft hij nu een functie bij de FIFA. Maar tegelijkertijd wordt hij na het bekend maken van zijn lijstje van mogelijke veranderingen in het voetbal door het trainersgilde finaal bij zijn enkels afgezaagd. De voorzitter van de UEFA is gisteren nog eens met een tractor over het levenloze lijf van Van Basten gereden. Hij wilde zeker weten dat hij dood was. Het is nu wachten op de volgende voetbalgrootheid die ook nog over zijn lijk gaat pissen.
En hiermee raken we een belangrijk punt. Van Basten lijkt zich niet bewust van zijn kwetsbaarheid. Te lang heeft hij gehoord een godenzoon te zijn. Sterfelijkheid stond niet in zijn agenda. Er was altijd wel iemand die hem influisterde dat hij het eeuwige voetballeven had. Maar hij moet zich bewust zijn dat die positie niet meer bestaat. Het krediet dat hij als voetballer had opgebouwd is nu opgesoupeerd. Hij wordt alleen nog maar gezien als de lastige buitenstaander die het voetbalparadijs probeert te vernietigen. De trainer van Watford FC verdient meer dan Van Basten in zijn hoogtijdagen bij Milaan. De voetbalwereld wil niet worden lastig gevallen door een visionair die waarschuwt voor de val van hun Romeinse rijk. Het gaat goed, dus het kan niet fout gaan.
Het moment van de waarheid voor Van Basten komt in zicht. Hij zal vanaf nu moeten aantonen dat hij daadwerkelijk met goed doorwrochte plannen kan komen. Hij kan zich geen halve ideetjes meer veroorloven. De tijden van vrijblijvende proefballonetjes moet hij voor altijd achter zich laten. Hij zal zich weer in een positie moeten manoeuvreren waarin hij op zijn sterkst is. En dat is, zoals we allemaal weten, niet in de verdediging maar in de aanval.
