Ik hou van vrouwen. Leuke blondines zijn top. Ik was dan ook blij toen ik afgelopen vrijdag Marianne Zwagerman in beeld kreeg bij Pauw en Witteman. Zo op het oog een vrolijk blondje. Succesvol, grappig en mooi. En grappig. En succesvol. En mooi. Ze had nog een leuk jurkje aan ook. Toen begon ze over haar boek. Ze zei dat ze er vrouwen mee wilde helpen. Dat was alarmbel één. Mensen die op tv verkondigen dat ze de mensheid willen redden met hun nog van de drukpers nadampende boek, lijken wat mij betreft op Nigeriaanse filantropen: ‘Ik ga je rijk maken. Stort een klein bedrag.’
Ik dacht nog even dat het aan mij en mijn zelfhulpboekscepsis lag. Maar toen ging alarmbel twee. Hoe langer ik naar mejuffrouw Zwagerman keek, hoe meer ze me deed denken aan mijn docent fysische chemie van vroeger op de universiteit. De meesten docenten aan een faculteit scheikunde zijn typische nerds: jongens die van nature slecht in hun vel en in hun kleren zitten, met een bril met een pleister die wel eens van hun gezicht geslagen is. Met de jaren worden ze door hun vrouwen beter gekleed, maar je blijft de nerd er dwars doorheen zien: onhandige mimiek, praten met consumptie. Onaantrekkelijke, maar aandoenlijke mannen. De docent fysische chemie was anders: sportschoolbreed, gebronsd. Hij droeg gladde pakken, reed in een rode sportwagen en maakte schuine grappen tijdens de les. Hij vond zichzelf een toffe peer en dacht dat wij dat ook vonden. Dat vonden we niet. We vonden hem eng, vooral de meisjes. Omdat zijn uiterlijk pure mimicry was, nabootsing van een ideaalbeeld uit een tijdschrift. Na vijf minuten met hem in een ruimte wist je het: dit is geen snelle jongen, dit is een hyperintelligente nerd die na jarenlange studie met uiterste precisie een snelle jongen imiteert.
Stylisten
Ook Marianne is het ‘gelukt’. Na ettelijke jaren ijverig studeren, in haar geval waarschijnlijk met een kudde stylisten en media-coaches erbij, heeft ze zichzelf naar het beeld van de leuke, vlotte blondines uit de VROUW-bijlage van haar Telegraaf herschapen. Marianne zegt dat ze er zo leuk uit is gaan zien omdat ze gelukkig geworden is. Dat ze andere vrouwen ook gelukkig wil maken. Geloof haar niet. Haar boek heeft een simpel doel: normale vrouwen zich klote laten voelen over hun normaal zijn, en daar nog geld mee verdienen ook.
Gestoord en gefrustreerd
Want Marianne is niet normaal. Ik kan je, zonder het gelezen te hebben, alvast vertellen wat haar boek is: een zelfhulpboek à la dat van Schwarzenegger, waarin hij uitlegt hoe jij ook wereldkampioen bodybuilden en superfilmster kunt worden. In het meest gunstige geval haal je daar je schouders over op. Want je bent een gemiddelde man die tevreden is met zijn werk, het dak boven zijn hoofd en wat gezelligheid. In het ergste geval koop je dat boek en ga je proberen na te doen wat die Schwarzenegger gedaan heeft. Gaat je nooit lukken, want je bent niet er gestoord en gefrustreerd genoeg voor.
Kil rekenapparaat
Mensen als Marianne en Arnie vallen in een buitencategorie. Ze hebben een stoornis, die ze dwingt in alles beter te willen zijn dan iedereen om hen heen. Marianne Zwagerman was een succesvolle carrièrevrouw. Maar dat was niet genoeg. Ze wilde ook nog leuker zijn dan alle andere vrouwen om zich heen. Heeft ze jarenlang keihard aan gewerkt. Helaas, niet gelukt. Ze kan niet overweg met gewone mensen, ze aardt alleen maar goed in het bedrijfsleven. Een man behouden, een gezin stichten, kinderen krijgen: niet weggelegd voor Marianne. Omdat iedereen die langer dan vijf minuten met haar in een ruimte is het weet: dit is een Nina Brink, een Margaret Thatcher, vermomd als leuke blondine. Je ziet het kille rekenapparaat dat percentages en winstverwachtingen uitspuwt er dwars doorheen.
Marianne’s boek is een giftige appel, waarmee een als leuke vrouw vermomde heksenkoningin alle Sneeuwwitjes van dit land wil vergiftigen. Trap er niet in meiden.
