Het zou toch verfrissend zijn als de wetten van succesvolle WK-teams ook in het bedrijfsleven worden toegepast? Het hoeft niet altijd weer het vermoeiende ‘totale mensprincipe’ te zijn, maar sommige voetbalprincipes zouden helpen. Als de winnende coach (van Duitsland) straks openbaart hoe hij samenwerkt met zijn spelers dan kunnen managers en andere leiders daar ongetwijfeld iets van leren.
Zo las ik ergens hoe Messi behandeld wordt door zijn medespelers en coach. De kleine Lionel vindt het prettig als hij een beetje met rust wordt gelaten door iedereen, maar wel subtiel erkend wordt als fenomeen. Dus hij mag van de trainer lekker zijn dutjes doen, maar een paar keer per dag schuift hij even een klein briefje onder de deur van zijn hotelkamer. ‘Blijf lekker slapen, je bent toch al briljant’ of: ‘Wie is de beste? Jij bent de beste’. De liefde van fenomenen gaat vaak door de maag dus bij Argentinië hebben ze pluisjes’ schoonmoeder in dienst genomen want zij kan geweldige aardappeltjes klaarmaken (die worden niet geschild, maar geschraapt). Omdat hij een hekel heeft aan die buzzer van de Hema blaast er elke morgen een 27-jarige schone even zachtjes tegen zijn neusgaatjes. Dat vindt hij heerlijk wakker worden.
In een interview met Daryl Janmaat las ik dat Van Gaal zo lekker duidelijk is. Voor de wedstrijd geeft hij veel zelfvertrouwen, maar na afloop is hij kritisch. Natuurlijk schiet er ook bij die jongens altijd een oude Jiskefet scene door hun hoofd als de coach ze even apart neemt (‘weet jij dat je papa heel verdrietig hebt gemaakt?’), maar meestal waarderen ze de kritiek. Het is toch waardeloos om ergens helemaal naartoe te vliegen en dan mag je zomaar een beetje aanklooien.
Sterren als sterren behandelen, lijkt me prima. Het is toch prettig om een briljant figuur op de werkvloer te hebben rondlopen? De normale waterdragers zouden het waarderen, zo lang ze zelf maar beter worden van de grillen van het beste jongetje in de klas. Als de beste programmeur van de afdeling het prettig vindt om elke dag lekker een Van Dobben kroket te eten dan moet dat toch te regelen zijn? Als zo’n jongen inspiratie haalt uit alle Suskes & Willekes in de tijd dat Schunulleke nog Schabolleke heette dan kan je best zo’n stapeltje op zijn bureau leggen. Maar nee hoor, iedereen moet aan dezelfde donkerbruine boterhammen knagen en zo’n manager houdt een lijstje bij van momenten dat die jongen iets eerder naar huis ging.
Dat geldt toch ook voor het evalueren? Een keer per jaar zo’n clichélijstje met standaardvragen, een schaaltje erbij en daar blijft het wel bij qua coaching. Waarom zou de directeur van reclamebureau Peper2.0 niet, op individueel niveau met zijn creatieve mensen de brainstorm met een klant doorlopen? “Ik verwacht van jou een actieve houding; laat die mannen van Heineken constant weten dat je allerlei geweldige invallen hebt. Zet ook maar een gek hoedje op anders weten ze niet dat je met goede ideeën komt. Soms helpt zomaar iets roepen. Gooi er een slogan in; vier de Oranjekoorts ofzo.” En dan achteraf streng doornemen wat er allemaal misging. “Je bent geweldig, maar ik verwacht dat je je wat meer profileert. Vraag of Jack van Gelder er al inzit of zo’n hockeyjongen die heel goed selfies kan maken. Desnoods iets met een t-shirt weggeven op een krat. Je moet het ook niet te moeilijk maken voor die gasten. Zit het Wilhelmus er al in?”