De twintiger jaren zijn een fascinerende leeftijd. Op weg naar volwassenheid worden jeugdige onzekerheden afgeworpen en vervangen door grote-mensen-zorgen. De jaren twintig zijn een tijd van diepe vriendschap en ontwikkelende relaties. Na het afstuderen realiseert de twintiger zich dat niet alles meer mogelijk is, maar het voelt nog alsof er zoveel kan. Deze tijd is een prachttijd voor makers van populaire cultuur. Na films en series als St. Elmo’s Fire (1985), Melrose Place (1992), Singles (1992) en Reality Bites (1994) culmineerde dit pseudogenre met Friends (1994). Groepjes twintigers die worstelen met het leven en elkaar vormen dankbaar en leerzaam kijkmateriaal voor andere twintigers die worstelen met het leven en elkaar.
De nieuwe serie Underemployed van MTV steunt op de erfenis van zulke fictie. De serie volgt vijf twintigers wier levens op de een of andere manier bij iedere (oud-)twintiger wel herkenning oproepen. Een huisgenoot die blijft hangen in het studentenleven. Financieel onafhankelijk worden van je ouders. Je seksualiteit ontdekken. Leren omgaan met een baas. Ambities en dromen bijstellen. Geen passend werk kunnen vinden.
Dat laatste vormt de rode draad van de serie en is tevens de naamgever. Twintigers van nu vormen een leeftijdscohort dat door jongerenonderzoekers vaak als optimistisch wordt gekenschetst. Zogeheten ‘Millennials’ zouden verwend en überoptimistisch zijn. Underemployed laat zien wat er gebeurt als deze groep van de universiteit komt in de huidige economische crisis. Wat moet je met dat enorme sense of entitlement aan als er geen werk is?
Hoofdrolspeler is Sophia. Ze is eigenlijk schrijfster maar werkt in een donutshop. Haar vriendinnen zijn Raviva, een “stay-at-home mommy musician”, en Daphne, die onbetaald werkt voor een reclamebureau waar de enige kans op salaris seks met haar chef is. Daarnaast heb je de waanzinnig lekkere Miles die graag Calvin Klein-model wil zijn maar het moet doen met bedienen, en Lou, de baby daddy van Raviva die al zijn milieu-idealen heeft moeten inleveren voor een baan in het familiebedrijf.
Sophia is een onwaarschijnlijke hoofdpersoon: een Aziatisch aandoend hipstermeisje dat waarschijnlijk lesbisch is. Maar het werkt perfect; ze is net als de doelgroep. Ja, ze is aan het underachieven op haar werk, maar dat geeft haar wel de gelegenheid om het leven te Ervaren met een hoofdletter E. De serie is gegoten in pastelkleur en vol met mooie mensen in een fantastisch Chicago. De onheilstoekomst van gigantische jongerenwerkeloosheid is draaglijk want je bent met je vrienden en het komt allemaal wel goed. Confetti voor iedereen, desnoods van de kringloopwinkel.
De serie is typisch MTV-materiaal. Hoewel MTV vaste tijdstippen heeft voor nieuwe afleveringen van series, houdt de zender regelmatig marathons en kun je ook op willekeurige tijdstippen geconfronteerd worden met een oude aflevering van The Hills of Teen Mom. De series die MTV programmeert zijn hier ook geschikt voor: je hoeft ze niet lineair te kijken. Ook al weet ik hoe Amber en Gary ervoor staan in 2013, hun ruzies uit 2009 blijven vermakelijk.
Underemployed werkt ook zo. Het gaat in de serie niet zozeer om wat er zich voltrekt, als wel om het gehele sentiment dat het programma overbrengt: het allesdoordringende gevoel dat je vrienden je familie zijn, dat je tegenslagen met humor verslaat en dat het leven mooi is vol mooie mensen. Daarom zijn allerlei minpunten aan de serie nauwelijks vervelend. Het maakt niet uit dat de serie nooit echt grappig wordt en nooit echt dramatisch, en dat de karakters weinig uitgediept zijn.
De kijker is inmiddels zo bekend met het genre van twintigersdrama dat zulke conventionele kwaliteitskenmerken niet echt nodig zijn voor wat de serie wil doen. Underemployed is een serie die je makkelijk in- en uitwandelt, waar je in blijft hangen als je er toevallig middenin valt én waarvan je op zondagmiddag met een kater makkelijk vijf afleveringen achter elkaar kijkt. Dát is de verdienste van dit soort drama.
