PVV-leider Geert Wilders heeft er een vriend bij en wel uit onverwachte hoek. Schaarde PVV-partijideoloog Martin Bosma partijen als GroenLinks, D’66 en vooral de Partij van de Arbeid moeiteloos in de traditie van Adolf Hitler’s NSDAP en Anton Mussert’s NSB, hij zal tot een herijking moeten komen van het linkse gedachtegoed nu de voormalige Labour leider en Prime Minister van het Verenigd Koninkrijk Tony Blair naar aanleiding van de laffe moord op soldaat Lee Rigby gesteld heeft dat er een probleem in de islam zelf zit: “There is a problem within Islam,”; “It has at its heart a view about religion and about the interaction between religion and politics that is not compatible with pluralistic, liberal, open-minded societies”.
Zijn gehele commentaar staat te lezen op de site van de Dailymail. Eerder al schreven de vroegere Franse President Sarkozy en de Duitse Bondskanselier Angela Merkel de multiculturele samenleving af: ze is een échec, dan wel gescheitert.
Op maandag 27 mei 2013 organiseerde FORUM met andere instituten een studiedag over het Jihadisme in Europa. Het was een buitengewoon interessante bijeenkomst. Er werd niet veel nieuws verteld, althans niets wat ik nog niet wist, maar de bijdragen van alle sprekers zorgden er wel voor dat mijn beeld van het Europese jihadisme meer samenhang kreeg.
Toch wist de conferentie de kern van de zaak niet te raken. Op basis van de presentatie van Petra Weyland, onderzoekster aan het George C. Marshall Center for Security Studies in Garmisch-Partenkirchen, licht ik toe wat ik bedoel.
Mevrouw Weyland maakte de vergelijking tussen Europese begeesterde zielen die in de jaren ’70 en ’80 naar Nicaragua afreisden om daar deel te nemen aan de linkse Sandinistische Revolutie. Er is daarom, volgens haar, in het geval van de jihadisten, niets nieuws onder de zon. De jihadisten van nu zouden net zo zijn als de hippe idealisten van toen.
Toch gaat haar vergelijking mank. De Sandinistische revolutie riep in Europa geen vergelijkbare diepe emoties en afkeer op als de Islam dat nu doet; integendeel, links Europa was er enthousiast over. Bovendien waren de Nicaraguagangers ‘onze’ Europese mensen en worden de Europese jihadisten, in meerderheid moslims van niet-Europese afkomst, niet als van ‘ons’ beschouwd, maar als ‘die ander’. En dan een ander die men liever kwijt dan rijk is.
De conferentie kon nog zo rationeel het jihadistenprobleem bespreken, de analisten en opinievormers vergaten dat als het i-woord valt, elke redelijkheid verloren lijkt. Dat bleek overigens ook uit de aanwezigheid van een aantal aanwezigen die op emotionele wijze de sprekers verwijten maakten omdat zij vonden dat zij onterecht spraken over de islam en moslims. Er was zelfs iemand uit het publiek die de geachte dames en heren academici vroeg of zij wisten wanneer iemand een echte moslim was of niet. Terecht verwezen de panelleden de vrager naar de Allerhoogste voor dit Salomonsoordeel.
De i-woordreflex zien we ook terug bij de laatste opiniepeiling die Maurice de Hond uitgevoerd heeft voor de PVV. In het onderzoek ging het om de mening van ‘de Nederlander’ over de islam en moslims.
Het beeld is niet voor de poes. In vrijwel alle gevallen is de gemiddelde mening van de gemiddelde Nederlander negatief over de islam, of in elk geval weinig positief. Natuurlijk waren er verschillen tussen partijen: van extreem negatief, PVV, tot licht positief, D’66 en ook waren er verschillen tussen hoog- en laagopgeleiden, waarbij de hoogopgeleiden wat positiever waren, en mannen en vrouwen, waar de vrouwen wat negatiever waren dan de mannen. Maar het i-woord riep hoe dan ook zeer weinig sympathie op.
Joost Niemöller schrijft, naar aanleiding van het onderzoek van De Hond, op De Dagelijkse Standaard dat Nederland ‘stront- en strontziek is van de islam’. De opstelling van de Marokkaanse verdachten in de zaak van de vermoorde grensrechter Richard Nieuwenhuizen, de moord op de Britse soldaat en de aanval op een Parijse passant door een doorgedraaide man van islamitische afkomst doen de islamitische zaak zeker geen goed.
En daar komen de recente gebeurtenissen in Turkije nog bij, waar met name stadsbewoners aangeven, om in de woorden van Niemöller te blijven, ‘stront- en strontziek te zijn’ van premier Erdoğan en zijn AK-partij. Het van 22-tot-06-uur alcoholverbod zal letterlijk de druppel zijn geweest.
De Turkse demonstranten zijn evenwel niet tegen de islam, maar wel tegen Erdoğan’s islam en laat de Turkse leider in Europa nu ook een slechte pers hebben.
Hoe moet het nu verder? Na het drama in Londen kon ik me goed vinden in de woorden van Ayaan Hirsi Ali in de Volkskrant. De obligate uitingen van moslimleiders na de moord in Londen dat ‘dit de islam niet is’ voldoen niet meer. De cartoon van Jos Collignon in de Volkskrant van 24 mei was dan ook raak: verschillende islamitische leidslieden verwijzen naar elkaar, maar niet naar zichzelf als hen de vraag wordt gesteld dat ‘dit toch jullie islam is’, naar aanleiding van de moord op de Britse soldaat.
Niemand lijkt verantwoordelijkheid te nemen. Maar wie meent namens de islam te mogen spreken, is ook aanspreekbaar op het gedrag van de mensen die hij pretendeert te vertegenwoordigen. Waarom zou je je anders publiekelijk uitspreken over wat wel en wat niet islam is?
Maar de islamitische leidslieden hebben ook moeilijke vragen te beantwoorden. In welke mate zijn zij verantwoordelijk voor de wandaden van andere moslims, zoals de daders in Londen en Parijs? Is de dood van grensrechter Nieuwenhuizen het gevolg van het moslim-zijn van de jongens en vader die terecht staan of niet? Waar liggen de grenzen?
De gebeurtenissen gaan zo snel, en dan noem ik de rellen in Stockholm nog niet eens. En nu gebeurt er precies waar ik al die tijd al zo bang voor ben geweest. De polarisatie tussen al of niet extreme moslims en de anti islampartijen is inmiddels zo groot, dat het i-woord alleen nog maar razernij oproept en een waas voor de ogen van beide partijen: bij de moslims een diep gekwetste ziel en bij degenen die niets van de islam willen weten een woede die zich gaat ontladen.
Meer dan ooit dienen daarom de gematigde krachten in Europa van zich te laten horen. Maar wie zijn dat als zelfs een dinosaurus als Tony Blair de essentie van de islam ter discussie gaat stellen en de vorige Franse president en de huidige Duitse Bondskanselier de multiculturele samenleving laten vallen?
Ik zei het al eerder: de PVV van Geert Wilders en Martin Bosma heeft de regeringsmacht niet nodig om haar doelen te verwezenlijken. Ze hoeven slechts achter over te leunen. De wereld neemt vanzelf wel hun gedachtegoed over: we hebben niets tegen moslims, maar alles tegen islam. Het i-woord heeft zeggingskracht gekregen. En wat voor één.
